Dry January of Tournée Minérale: de voordelen van een maand zonder alcohol

Of je nu meedoet met Dry January (in januari) of Tournée Minérale (in februari), het goede voornemen is hetzelfde: een maand lang stoppen met alcohol. Maar wat zijn de voordelen voor je lichaam als je tijdelijk niet drinkt? Een overzicht van de voordelen en een waarschuwing voor de gevaren van alcohol.

DE NADELEN VAN ALCOHOL

Waarom is overmatig alcoholgebruik slecht voor je gezondheid?

Hoewel alcohol in onze samenleving alomtegenwoordig is, is het niet zonder gevaar. Naast het feit dat je er een kater van krijgt of met je hoofd boven het toilet belandt, kan alcohol ook leiden tot:

• Verminderde concentratie en zelfcontrole;
• Geheugenproblemen (algemeen bekend als een black-out);
• Problemen met motoriek en coördinatie;
• Verhoogde hartactiviteit en snellere ademhaling;
• Alcohol irriteert het maagslijmvlies en stimuleert de vorming van maagzuur. Dit kan leiden tot een aantasting van het maagslijmvlies, wat maagpijn veroorzaakt en gepaard gaat met misselijkheid of braken.
• Bloedvaten zetten uit, wat leidt tot rode wangen, warmteverlies en dus een daling van de lichaamstemperatuur.
• Alcohol heeft een vochtafdrijvend effect: de nieren halen niet meer genoeg water uit de urine en het lichaam elimineert dus meer water dan het opneemt, wat uitdroging veroorzaakt en het lichaam dwingt om water aan andere organen (zoals de hersenen) te ontrekken, met hoofdpijn en vermoeidheid als gevolg.
• Wie grote hoeveelheden drinkt op korte tijd riskeert alcoholvergiftiging: je kunt het bewustzijn verliezen of zelfs in coma raken. Of een ademhalings- of hartstilstand krijgen. Bij jonge mensen kan alcoholvergiftiging sneller optreden. 

Alcohol kan ook ernstigere gevolgen hebben voor je gezondheid op lange termijn: verslaving, hart- en vaatziekten, neurologische aandoeningen, obesitas, psychologische problemen, slaapstoornissen, darm-, maag- en leverproblemen.

Negen voordelen van stoppen met alcohol

Het stoppen met alcohol (zelfs tijdelijk) kan een reeks positieve effecten hebben op zowel je fysieke als mentale gezondheid. Het is belangrijk om te weten dat de effecten van een alcoholvrije maand, zoals Tournée Minérale of Dry January, van persoon tot persoon verschillen.

Aarzel niet om een lijst te maken van de positieve effecten die je hebt ervaren, om je te motiveren om je consumptie te beperken of om in de toekomst (tijdelijk) te stoppen.

1. Meer energie

Een van de bekendste effecten van alcohol is het verdovend effect. Alcohol maakt je suf. Door te stoppen met alcoholische dranken, geef je je lever een pauze en voel je je fitter en scherper.

Je kunt je makkelijker concentreren, je aandacht erbij houden en beter presteren en inspanningen volhouden. Hetzelfde geldt voor je sportprestaties: zonder alcohol ontwikkelt je lichaam gemakkelijker spieren en uithoudingsvermogen.

2. Beter slapen

Zin in een glaasje voor een goede, lange nachtrust? Geen goed idee. Hoewel je gemakkelijker in slaap valt, zal alcohol je slaap verstoren. Je zult minder diep en onrustiger slapen.

Tijdens een periode van langdurige nuchterheid slaap je waarschijnlijk beter en kun je 's ochtends gemakkelijker opstaan.

3. Betere algemene gemoedstoestand

Drinken heeft ook de neiging om je humeur te beïnvloeden. Natuurlijk voel je je euforisch en zelfverzekerd als je dronken bent.

Maar als je regelmatig drinkt en/of in grote hoeveelheden, kan deze periode van euforie plaats maken voor negatieve gedachten: pessimisme, angst of zelfs woede kunnen je dan bezighouden. Deze gedachten kunnen blijven hangen en leiden tot angstaanvallen of depressie.

Door te stoppen met alcohol kan je geest weer tot rust komen en je zelfvertrouwen verbeteren.

4. Minder snel en minder ernstig ziek

Alcohol vermindert je weerstand. Hierdoor word je gemakkelijker ziek, bijvoorbeeld door luchtwegaandoeningen. Hetzelfde geldt als je in korte tijd een grote hoeveelheid alcohol consumeert.

Door je alcoholgebruik tijdelijk te verminderen, word je minder snel ziek en herstel je sneller als dat toch gebeurt. Op lange termijn stoppen met alcohol vermindert ook het risico op het ontwikkelen van ernstige ziekten zoals kanker, hart- en vaatziekten of Alzheimer.

5. Gewichtsverlies

Als we aan ons gewicht denken, denken we vaak aan ons voedingspatroon. Maar weinig mensen beseffen in welke mate alcohol je gewicht beïnvloedt. Alcoholische dranken hebben geen toegevoegde voedingswaarde, maar zijn rijk aan "lege calorieën" en vaak aan suiker.

Mensen die drinken, eten bovendien dezelfde dag of de volgende dag vaak erg vettig of zoutrijk voedsel. Mensen die stoppen met alcohol merken snel positieve veranderingen in hun gewicht.

6. Beter seksleven en vruchtbaarheid

Zwaar drinken kan ook je libido verminderen. Voor mannen kan stoppen met drinken het makkelijker maken om een erectie te krijgen en de kwaliteit van het sperma verbeteren. Vrouwen daarentegen kunnen minder pijnlijke menstruaties hebben en hebben meer kans om zwanger te worden.

7. Betere huid

Raar maar waar: stoppen met alcohol verbetert je huid. Omdat alcohol je lichaam uitdroogt, wordt je huid dof en verschijnen er rimpels. Door te minderen met alcohol en goed te hydrateren, zal je huid er beter uitzien en beter aanvoelen.

8. Geen katers

Het kan lang of minder lang duren, erg of minder erg zijn, maar een kater is vaak de prijs die je betaalt voor een avondje drinken. Hoe vaak heb je niet een dag (of zelfs je hele weekend) verloren om bij te komen van de avond ervoor? Door te stoppen met drinken kun je de herstelfase vermijden en meer tijd voor jezelf hebben.

9. Geld besparen

Wijn, speciaalbieren, rum, gin... Alcoholische dranken hebben ook een prijs. Als je nooit de moeite hebt genomen om uit te rekenen hoeveel je uitgeeft, denk dan nog eens na. Je zou de besparingen van een alcoholvrije maand kunnen gebruiken om andere activiteiten te financieren.

Wat zijn de echte effecten van een maand zonder alcohol?

Welke effecten heeft een maand zonder alcohol op je lichaam? Er is geen eenvoudig antwoord op deze vraag.

Niet alleen omdat er veel factoren meespelen (bv. leeftijd, lichaamsbouw, voedingspatroon, genen, medische familiegeschiedenis, enz.), maar ook omdat er... verrassend weinig studies over dit onderwerp zijn.

Mensen die deelnemen aan een alcoholvrije maand noemen wel regelmatig een reeks gunstige effecten: betere slaap, betere concentratie, evenwichtiger humeur, gewichtsverlies, betere spijsvertering, een beter immuunsysteem en zelfs een mooiere huid.

Een Brits onderzoek uit 2016 belicht nog een ander interessant effect: wie erin slaagt om een maand lang te stoppen met alcohol, is meer geneigd om de daaropvolgende zes maanden minder te drinken. Naast de puur lichamelijk effecten lijkt een maand als Dry January of Tournée Minérale ook te leiden tot bewustwording en aangepaste levensstijl op langere termijn.