Leesbrillen

Hoe kies je de juiste leesbril?

Met de leeftijd wordt dichtbij zien moeilijker, vooral door presbyopie. Leesbrillen bieden een eenvoudige en effectieve oplossing om weer optimaal visueel comfort te krijgen bij het lezen of werken op een scherm. Maar hoe kies je de ideale bril? Deze gids helpt je de juiste keuze te maken op basis van jouw situatie.

Stap-voor-stap gids

Wat is een leesbril?

Leesbrillen hebben plusglazen (+ sterkte) die zijn ontworpen om het scherpzien van dichtbij te verbeteren. De correctie wordt aangegeven in positieve dioptrieën, bijvoorbeeld "+ 1.00 D", wat overeenkomt met de kracht die nodig is om de visuele achteruitgang te compenseren.

Leesbrillen zijn vooral handig voor activiteiten zoals lezen, schrijven of het gebruik van een computer of telefoon.

Ze zijn een veelgebruikte oplossing tegen presbyopie, een visuele aandoening die verband houdt met veroudering en meestal tussen de 40 en 45 jaar begint. Dit fenomeen treedt op wanneer de ooglens minder flexibel wordt, waardoor het moeilijker wordt om zich op korte afstand aan te passen. Door deze afwijking te corrigeren, vergemakkelijken leesbrillen de scherpstelling en bieden ze een duidelijk en comfortabel zicht op korte afstand.

Meer weten over presbyopie?

Terug naar boven

Hoe weet je of je een leesbril nodig hebt?

Dit zijn enkele tekenen die aangeven dat het misschien tijd is om een leesbril te dragen:

  • Moeite met het lezen van kleine tekst: teksten op een telefoon, een boek of een etiket lijken wazig of moeilijk leesbaar van dichtbij.
  • Wazig zicht op korte afstand: het wordt moeilijk om je te concentreren op een computerscherm, een telefoon of een menukaart in een restaurant.
  • Het gevoel dat je armen te kort zijn om te lezen: je hebt de neiging om een boek, tijdschrift of je telefoon verder van je af te houden om beter te zien.
  • Ogen moeten zich vaker aanpassen: na het kijken naar een object van dichtbij en vervolgens naar een object in de verte (of andersom), duurt het langer voordat je ogen weer scherpstellen.
  • Ogen worden snel moe: lezen, schrijven of nauwkeurig werk doen veroorzaakt snel een gevoel van vermoeidheid, droge ogen of hoofdpijn.
  • Slecht zicht bij weinig licht: lezen of werken in een slecht verlichte omgeving wordt moeilijker, en je hebt meer licht nodig om duidelijk te zien.

Als je jezelf in deze situaties herkent, kan een leesbril je visueel comfort in het dagelijks leven aanzienlijk verbeteren.

een leesbril met een oogtest

Terug naar boven

Wie kan een leesbril nodig hebben?

Leesbrillen zijn niet alleen voor mensen die geen bril dragen. Ook bijzienden (myopen) en verzienden (hypermetropen) kunnen visueel comfort vinden met een leesbril, zelfs als ze al corrigerende glazen dragen voor hun specifieke probleem.

Uiteindelijk zullen alleen mensen met astigmatisme geen voordeel halen uit een leesbril, omdat hun wazige en vervormde zicht, zowel van dichtbij als van veraf, wordt veroorzaakt door een onregelmatige vorm van het hoornvlies (of soms de lens), een probleem dat leesbrillen niet corrigeren. Wanneer presbyopie zich voordoet, hebben zij meestal op maat gemaakte multifocale glazen nodig.

Volgende profielen hebben mogelijk een leesbril nodig:

Mensen zonder eerdere oogproblemen

Personen die nooit een bril nodig hadden, kunnen op latere leeftijd presbyopie ontwikkelen en een leesbril nodig hebben voor dichtbij kijken.

Mensen met bijziendheid

Wie bijziend is, ziet dichtbij vaak nog goed zonder bril, maar merkt dat lezen moeilijker wordt met bril (die dient voor een goed vertezicht). Oplossingen zijn: de vertebril afzetten om te lezen, een leesgedeelte in de bril verwerken (bv. multifocale of bifocale glazen) of een aparte leesbril gebruiken als de vertebril wordt afgezet. 

Mensen met verziendheid

Wie al een bril voor verziendheid draagt, kan op latere leeftijd extra sterkte voor dichtbij nodig hebben.

Oplossing:

  • overstappen op een sterkere bril voor dichtbij
  • een aparte leesbril gebruiken.

Mensen met multifocale bril

Sommige mensen met multifocale glazen kiezen er toch voor om een extra leesbril te hebben voor langdurig leeswerk, omdat dat comfortabeler kan zijn.

Meer weten over verschillende oogafwijkingen

Terug naar boven

​Waarom een leesbril dragen?

Als je moeite hebt met dichtbij zien door presbyopie, is het dragen van een leesbril een uitstekende oplossing. Het is een eenvoudige en effectieve oplossing om het visuele comfort te verbeteren tijdens het lezen en andere activiteiten die een goede focus op dichtbij vereisen.

Kunnen leesbrillen je ogen beschadigen?

Nee, leesbrillen beschadigen je ogen niet. Er bestaan misvattingen dat het dragen van een leesbril je ogen lui maakt of dat presbyopie sneller verergert, maar dat is niet waar. Presbyopie is een natuurlijk proces waarbij de lens van het oog minder flexibel wordt, en leesbrillen helpen eenvoudigweg dit probleem te corrigeren. Je oogspieren blijven op dezelfde manier functioneren, maar de bril helpt je beter scherp te stellen.

Zonder leesbril kun je hoofdpijn of oogvermoeidheid krijgen bij langdurig lezen. Het is dus een hulpmiddel voor je oogcomfort.

Wanneer kunnen leesbrillen minder goed zijn?

  • Als je de verkeerde sterkte gebruikt: dit kan hoofdpijn of wazig zicht veroorzaken.
  • Als je al een andere oogafwijking hebt: in dit geval kunnen op maat gemaakte brillen beter zijn dan standaard leesbrillen.
  • Als je andere oogproblemen hebt (zoals cataract of glaucoom): een bezoek aan de oogarts is dan noodzakelijk.
Terug naar boven

​Welke leesbril moet ik kiezen?

De keuze tussen een standaard leesbril die direct beschikbaar is, een op maat gemaakte bril of op doktersvoorschrift hangt af van je behoeften en persoonlijke situatie. Hier is een overzicht van de voor- en nadelen van elke optie om je te helpen de beste keuze te maken.

Kant-en-klare leesbrillen

Dergelijke brillen hebben twee gelijke, even sterke glazen. De glazen worden geslepen volgens een gemiddelde pupilafstand.

Voordelen

  • Goedkoop: vaak goedkoper dan een bril op maat, omdat ze geen oogmeting vereisen.

  • Direct beschikbaar: gemakkelijk verkrijgbaar bij drogisterijen, supermarkten, online, enz.

  • Handig: voor occasioneel gebruik of voor korte leesperiodes.

Nadelen

  • Vaste sterkte: de sterkte van de glazen is vast en kan niet aangepast worden aan je specifieke oogbehoeften. Dit betekent dat het niet altijd precies goed zal zijn voor je beide ogen. Daardoor moeten je ogen bij het lezen mogelijk meer inspanningen doen, wat kan leiden tot slecht zien, vermoeide ogen of hoofdpijn, zeker bij een hogere sterkte.

  • Niet op maat: de afstand tussen je pupillen wordt niet gemeten, dus het kan zijn dat de bril niet perfect past bij jouw oogstand, wat opnieuw vermoeidheid en hoofdpijn en ook slecht of dubbel zicht kan veroorzaken.

Als je alleen af en toe leest en je gezichtsproblemen niet heel ernstig zijn, kunnen leesbrillen die direct beschikbaar zijn voldoende zijn en goedkoper dan op maat gemaakte brillen.

Leesbrillen op maat

Het grote verschil tussen een leesbril die je in warenhuis uit het rek neemt en een bril die je bij de opticien op maat laat maken, zit hem in de eerste plaats in het oogonderzoek vooraf.

Voordelen

  • Maatwerk: je krijgt een bril die speciaal is aangepast aan jouw ogen. De opticien kiest de juiste sterkte (vooral bij een verschil tussen beide ogen), en meet ook de afstand tussen je pupillen voor een goede pasvorm.

  • Hogere kwaliteit (in theorie): vaak gemaakt van betere materialen en kunnen beter passen bij je gezicht en behoeften.

  • Geschikt voor dagelijks gebruik: vaak comfortabeler en effectiever voor een regelmatig en langdurig gebruik.

  • Extra opties: je kan ook kiezen voor coatings, blauwlichtfilter of ontspiegeling van de glazen.

Nadelen

  • Duurdere optie: meestal duurder dan een standaard leesbril, omdat je betaalt voor de oogmeting en het maatwerk.

  • Niet meteen beschikbaar: het duurt iets langer om de bril te maken, omdat je eerst een oogmeting moet ondergaan bij de opticien.

Kies voor een op maat gemaakte leesbril als je regelmatig moeite hebt om scherp te stellen op dichtbij en deze dagelijks nodig hebt. Ze zijn ideaal om oogvermoeidheid, hoofdpijn en ongemak te voorkomen die veroorzaakt worden door een onjuiste sterkte.

Als je precisie en comfort zoekt voor langdurig gebruik (lezen, werken op een scherm), is het een betere investering dan een leesbril die direct beschikbaar is, ondanks de hogere kosten.

Wanneer heb ik een leesbril op voorschrift nodig?

Je kunt ook een leesbril op doktersvoorschrift kopen, vooral als je wilt dat je mutualiteit het terugbetaalt.

Een bezoek aan de oogarts wordt ook aanbevolen bij visuele problemen of bij vermoeden van verslechtering van je ooggezondheid.

Terug naar boven

Welke sterkte moet ik kiezen voor een leesbril?

Waar hangt de benodigde sterkte voor een leesbril van af?

De sterkte van je leesbril hangt van verschillende factoren af, waaronder je gezichtsscherpte, je leeftijd en de intensiteit van je presbyopie.

Uitgedrukt in positieve dioptrieën (+), helpt deze sterkte de zichtbaarheid van dichtbij te verbeteren, vooral in het geval van presbyopie. Aangezien presbyopie in de loop der tijd verergert, is het belangrijk om regelmatig te controleren of je correctie nog steeds passend is. Hoe ouder je wordt of hoe moeilijker je het vindt om van dichtbij te zien, hoe sterker de lenzen moeten zijn.

Let op, in tegenstelling tot leesbrillen die direct beschikbaar zijn, die identieke lenzen voor beide ogen hebben, houden op maat gemaakte modellen rekening met eventuele verschillen tussen je ogen.

Wat zijn de gemiddelde scherptes naargelang de leeftijd?

Over het algemeen worden de volgende gemiddelde sterktes aanbevolen op basis van de leeftijd:

Leeftijd

Rond 40-45 jaar

Rond 45-50 jaar

Rond 50-55 jaar

Rond 55-60 jaar

Meer dan 60 jaar

Sterkte

+ 1.00 tot + 1.50

+ 1.50 tot + 2.00

+ 2.00 tot + 2.50

+ 2.50 tot + 3.00

+ 3.00 of meer

Hoe kies je de juiste sterkte?

Je kunt de sterkte van je leesbril die je nodig hebt bepalen door een tekst of boek in je handen te houden. Je kan ook een leesbril-testkaart gebruiken, die vaak verkrijgbaar is in winkels of online. Let wel, dit is niet altijd even nauwkeurig en slechts een benadering. Vaak vindt hierdoor een overcorrectie plaats. 

Houd hierbij rekening met het volgende:

  • Probeer een paar verschillende sterktes uit (bijvoorbeeld +1.00, +1.50, +2.00) om te zien welke het helderste en meest comfortabele zicht biedt zonder dat je ogen te veel gespannen raken. 
  • Begin met een lagere sterkte als je twijfelt of net begint met een leesbril, en verhoog deze geleidelijk als het nodig is. 
  • Als je moeilijk kunt lezen bij een lagere sterkte, probeer dan een hogere sterkte. De sterkte moet je comfort geven bij het lezen zonder dat je de tekst te ver van je af hoeft te houden. 
  • Als je hoofdpijn of vermoeide ogen krijgt, is je sterkte waarschijnlijk te sterk of te zwak. 
  • Als je onduidelijk zicht of vervorming ervaart, probeer dan een andere sterkte uit. 

Oogmeting bij de opticien of optometrist

Als je twijfelt over de juiste sterkte of als je last hebt van hoofdpijn of wazig zicht, kun je best naar een opticien of optometrist gaan voor een oogmeting. Deze specialisten kunnen de precieze sterkte bepalen op basis van jouw behoeften, en ook rekening houden met de afstand tussen je pupillen voor de perfecte pasvorm.

Terug naar boven

​Hoe kies je een goede leesbril?

Naast de sterkte spelen ook andere criteria zoals de kwaliteit van de glazen, het draagcomfort en de pupilafstand een rol bij de keuze van je leesbril. Hier is wat je moet weten.

Kwaliteit van de glazen

Kies voor kwalitatieve glazen met opties die je aan je voorkeuren kunt aanpassen:

  • Krasbestendig: voor een langere levensduur.
  • Antireflectie-coating: vermindert schittering, vooral bij computergebruik. 
  • Blauwlichtfilter: zou helpen bij langdurig schermgebruik (laptops, telefoons), maar wij betwijfelen het nut van zo’n filter. 
  • UV-bescherming: handig als je buiten leest.

Montuur

Kies voor een comfortabel en aangepast montuur:

  • Goede pasvorm: zorg dat de bril stevig op je neus zit, niet afzakt en de glazen goed voor je ogen staan. De brilpootjes mogen niet tegen de slapen drukken, maar ook niet te los zitten. De (metalen) neusbrug mag de neus niet raken; dit kan immers allergische reacties veroorzaken. De neussteuntjes die op de neus rusten dienen mooi recht te staan. 
  • Recht montuur: als je de opengevouwen bril op een plat oppervlak legt met de uiteinden van de pootjes naar beneden, moeten ze allebei het oppervlak raken. Het kan zijn dat dit niet het geval is door fabricagefouten en veelvuldig passen door andere mensen in de winkel.
  • Lichte materialen: zoals titanium of acetaat zitten fijner op de neus en bieden extra comfort bij langdurig gebruik.
  • Flexibele scharnieren: veren zorgen ervoor dat de brilpootjes verder opengaan dan 90°. Dat is minder belastend voor het montuur, en kan er eventueel voor zorgen dat de bril minder snel breekt. Het kan ook handig zijn voor wie een iets breder hoofd heeft. 
  • Kwaliteit van de glazen: Controleer voorzichtig of de glazen goed vastzitten in het montuur. Ga ook na of alle schroefjes mooi vastzitten, en of er niet te veel krassen en andere beschadigingen op de bril aanwezig zijn. 

Pupilafstand

Je pupilafstand (PD) is de afstand, in millimeter, tussen het midden van je twee pupillen. Voor een helder zicht en optimaal comfort moeten je brilglazen zo geplaatst zijn dat je ogen door het optische middelpunt van de lenzen kijken.

De PD van een bril moet altijd op de glazen of de verpakking staan vermeld. Bij een “standaard” hoofd ligt deze meestal tussen 62 en 64 mm, maar per persoon kan dit verschillen.

Een PD die niet overeenkomt met de afstand tussen de optische centra van de lenzen kan dubbelzien, hoofdpijn en oogvermoeidheid veroorzaken.

Hoe bepaal je je pupilafstand?

  • De meest nauwkeurige methode is om je pupilafstand (PD) te laten meten door een oogzorgprofessional met een pupillometer of een ander gespecialiseerd apparaat. Sommige opticiens kunnen het ook handmatig meten met een liniaal.

  • Je kunt het ook zelf doen: ga voor een spiegel staan op ongeveer 30 cm afstand, houd een liniaal vlak onder je wenkbrauwen, sluit je rechteroog en lijn het 0 mm-punt van de liniaal uit met het midden van je linker pupil. Open vervolgens je rechteroog, sluit je linkeroog en lees de waarde af die bij het midden van je rechter pupil staat. Je kunt ook de meetpunten op de spiegel markeren en daarna de afstand ertussen meten.

De gemeten afstand in millimeters is je PD-waarde. Meet een paar keer en neem het gemiddelde voor een zo nauwkeurig mogelijk resultaat.

Er bestaan ook mobiele apps die automatisch je PD kunnen bepalen met de camera van je smartphone.

Extra tips

  • Koop meerdere leesbrillen (bijvoorbeeld één voor thuis en één voor onderweg).
  • Als je vaak onderweg bent, overweeg dan een opvouwbare of magnetische leesbril – die kunnen erg handig zijn.
  • Als je een kant-en-klaar model koopt, probeer de bril dan eerst in de winkel.
  • Als je een duurder model aanschaft, informeer dan naar de garantie.
Terug naar boven

Waar kun je een leesbril kopen?

Waar je een leesbril kunt kopen en welke stappen je moet nemen, hangt af van het type model dat je wilt aanschaffen.

Hoe en waar kun je een kant-en-klare leesbril kopen?

Kant-en-klare leesbrillen zijn verkrijgbaar bij apotheken, supermarkten, optiekwinkels en sommige webshops. Ze worden ook verkocht in kantoorboekhandels, boekwinkels of discountwinkels.

Om de juiste bril te kiezen, kun je verschillende modellen passen om te zien welke correctie het beste bij je past en welk montuur het prettigst zit.

Onze experts hebben meerdere modellen getest en beoordeeld. Ontdek hun resultaten in onze vergelijker.

Vergelijk leesbrillen

 

Hoe en waar kun je een op maat gemaakte leesbril kopen?

Voor een op maat gemaakte leesbril ga je langs bij een opticien of optometrist. De opticien stelt de bril af op basis van niet-medische metingen van je ogen, zoals:

  • Refractie (sterkte van de ogen);
  • Pupilafstand (voor de juiste plaatsing van de glazen);
  • Binoculair zicht (om te controleren of de ogen goed samenwerken);
  • Astigmatisme.

De opticien zal je ook vragen naar je leesgewoonten en specifieke activiteiten. Daarnaast krijg je advies over het gebruik en onderhoud van je bril en heb je recht op eventuele nazorg.

Hoe en waar kun je een leesbril op voorschrift krijgen?

Voor een op maat gemaakte leesbril op voorschrift volg je deze twee stappen:

  1. Afspraak bij de oogarts (verplicht voor het voorschrift):
    De oogarts voert een volledig oogonderzoek uit, inclusief een meting van de sterkte, een test op presbyopie (ouderdomsverziendheid) en een controle van de algemene ooggezondheid (zoals glaucoom of cataract). Op basis hiervan schrijft hij een correctie voor van het zicht van dichtbij. Dit voorschrift is nodig voor terugbetaling door je mutualiteit.
  2. Bril laten maken door een opticien:
    Met het voorschrift ga je naar een opticien, die op basis van het voorschrift de bril op maat maakt.
Terug naar boven

​Conclusie – Veel oplossingen voor beter kijkcomfort

Om de juiste leesbril te kiezen, is het belangrijk om met verschillende factoren rekening te houden: je oogsterkte, de kwaliteit van de glazen, het draagcomfort van het montuur en je pupilafstand.

Kant-en-klare modellen zijn een voordelige keuze voor occasioneel gebruik, terwijl op maat gemaakte brillen een optimaal comfort bieden bij langdurig gebruik.
Als je twijfelt, kan een bezoek aan een opticien, optometrist of oogarts je helpen om de juiste correctie te bepalen. Met de juiste bril geniet je elke dag van helder en comfortabel zicht.

Vind de beste leesbril

 

Terug naar boven