Wat kan je doen om wespen weg te houden?

Wat te doen als je een wespennest in de buurt hebt?

Een wespennest kan uit duizenden wespen bestaan. Zelfs wanneer je een wespenval in je tuin hangt, zal dit slechts een heel klein deel van de groep uitschakelen. Het is dus zaak om het hele nest in één keer weg te krijgen.

Hoe kan je een wespennest vinden?

Eerst en vooral moet je te weten komen waar het nest zich juist bevindt. Volg daarvoor op een voorzichtige manier de wespen. Een nest ziet eruit als een grote bol papier. Goed om te weten is dat ze altijd zullen kiezen voor een beschutte plek. Dat kan bijvoorbeeld in de grond in je tuin zijn, maar ook in een boom, een kippenhok, je tuinhuis, de zolder, een spouwmuur … Je zult het nest zelf dus niet altijd kunnen zien. Maar wanneer je tientallen wespen in en uit ziet vliegen, weet je dat je de plek hebt gevonden.

Val het nest niet zelf aan, maar bel de brandweer. Er zitten immers duizenden wespen in zo’n nest. De brandweer beschikt over het nodige materiaal om zo’n nest veilig te verwijderen.

Wat gebeurt er als je een wesp dood maakt?

Wespen zijn razendsnel en kunnen agressiever worden als je ze aanvalt. Zelfs wanneer je ze doodt, is er mogelijk een probleem. Er zal dan immers een feromoon vrijkomen, wat andere wespen agressiever zal maken. 

Bovendien hebben wespen ook een nut. De werksters vangen immers flink wat vliegen en muggen om de larven in het nest te voeden. Ze hebben dus wel degelijk hun functie in de natuur. Toon dus een beetje begrip en geduld wanneer een wesp even komt meegenieten van je barbecue.

Hoe vermijd je een wespensteek?

Wespen zijn op zich geen agressieve beestjes. En toch worden er iedere zomer opnieuw flink wat mensen gestoken.

• Bewaar je rust. Een wesp zal je enkel aanvallen, wanneer ze zich zelf aangevallen voelt. Blijf dus vooral rustig wanneer er een wesp in je buurt komt. Maak geen bruuske, zwaaiende bewegingen. Wespen zien snelle bewegingen beter dan trage.
• Loop niet weg van een wesp. Ook deze beweging kan door een wesp als een aanval worden gezien.
• Komt de wesp op je zitten? Probeer ze dan weg te blazen of met je vingers zachtjes weg te tikken.
• Loop niet met je blote voeten in het gras.
• Dek glazen en borden zoveel mogelijk af, wespen houden immers van zoetigheid. Drink je uit een blikje, gebruik dan het best een rietje. Zo vermijd je dat er per ongeluk eentje in je mond of keel terecht komt.
• Gooi etensresten meteen in de vuilbak en zorg ervoor dat deze goed afgedekt blijft.
• Houd deuren gesloten of zorg voor een hor zodat wespen het huis niet in kunnen.
• Wees voorzichtig wanneer je in de tuin werkt en een nest opmerkt (bv. in het gras of in de haag). Bedek zoveel mogelijk je lichaam.
• Vermijd zoete parfums/deodorants. Wespen herkennen deze geur niet, waardoor ze agressiever uit de hoek kunnen komen.
• Ook felgekleurde kledij kan wespen agressiever maken dan ze van nature zijn.

Hoe gevaarlijk is een wespensteek?

Reactie van je lichaam op een wespensteek

Word je gestoken door een wesp, dan komt er via de angel een giftige stof in je huid en zal de plaats rond de steek gaan zwellen, rood worden, pijn doen en warm worden. Meestal gaat dit ook gepaard met jeuk. Binnen enkele uren of dagen trekken deze lokale symptomen meestal weer weg.

Reacties bij veelvuldige steken of herhaalde steken

Bij veelvuldige steken tegelijk (bv. in de buurt van een bijen- of wespennest) is de hoeveelheid ingespoten gif groter en zal de ernst van de reactie toenemen met het aantal steken. Ook wanneer je eerder in de zomer gestoken bent, kan er bij een nieuwe steek een toxische reactie plaatsvinden door antistoffen die bij de vorige steek in je lichaam werden aangemaakt. Hierbij kunnen ook algemene symptomen optreden: koorts, moeheid, braken, buikloop, hoofdpijn, daling van de bloeddruk en vochtophopingen.

Kan ik allergische reacties op wespensteken voorkomen?

Risico voor allergische reactie

Wie allergisch is, kan na één enkele steek echter binnen luttele minuten hevige zwellingen en hartkloppingen krijgen, kortademig worden, een plotse bloeddrukval ervaren, misselijk worden of zelfs het bewustzijn verliezen. In dit geval spreken we van een acute allergische reactie of anafylactische shock. Een wespensteek kan in sommige (zeer zeldzame) gevallen zelfs fataal zijn. Het is dus uiterst belangrijk dat je correct reageert.

Bescherming tegen allergische reacties

Immunotherapie gebeurt doorgaans in het ziekenhuis onder strenge medische controle. De bedoeling is de patiënt ongevoelig te maken voor de stof waarvoor hij allergisch is, en in het geval van een allergie voor bijen- of wespengif het risico op een anafylactische reactie in de toekomst dus te beperken.

Via onderhuidse injecties wordt een kleine dosis wespen- of bijengif toegediend. Die dosis neemt vervolgens toe tot een zekere onderhoudsdosis. Eens de onderhoudsdosis is bereikt, moet je gedurende drie tot vijf jaar gewoonlijk eens per maand bij de huisarts langsgaan om de behandeling voort te zetten. Een beetje zoals bij vaccins raakt het immuunsysteem dus geleidelijk aan het allergeen gewend. Na een tijdje reageert het lichaam niet meer zo extreem op het insectengif.

Na zo’n behandeling is 75 tot 100 % van de patiënten volledig beschermd tegen allergische reacties op bijen- of wespensteken. Toch draag je het best ook na de behandeling een adrenalinespuit mee om een eventuele anafylactische shock in de kiem te smoren. De behandeling geeft immers geen absolute garantie dat er geen reactie meer optreedt bij een volgende steek.

Hoe verzorg ik een wespensteek?

1. Verwijder zo snel mogelijk de angel, door onder de insteekplaats de angel naar boven te drukken en over de huid te glijden met eender welk stomp voorwerp (bv. je vingernagel, een bankkaart of de botte kant van een mes). Neem de angel niet vast met je vingers of een pincet. Daardoor zou je het achtergebleven gifzakje kunnen samendrukken en zo het resterende gif in de bloedsomloop doen terecht komen.
2. Doe je ringen uit als je in je hand gestoken bent. Zo kan de bloeddoorstroming naar je vingers niet worden belemmerd bij een zwelling.
3. Was de plaats waar je werd gestoken met water en zeep.
4. Ontsmet de plaats waar je werd gestoken met een ontsmettingsmiddel.
5. Vermijd irritatie door een te heet bad, cosmetica of wollen kledij.
6. Houd de plek in kwestie koel met een nat washandje of ijs in een handdoek gewikkeld voor maximaal 20 minuten.
7. Vermijd te krabben. Het maakt de plek alleen maar roder, ze gaat meer jeuken en je loopt het risico dat het een kleine wonde wordt en gaat ontsteken.

Ben je gestoken in je mond, tong of keel? Neem dan zo snel mogelijk een ijsblokje in je mond en zuig erop, of koel je mond met koud water. Door de zwelling kan de ademhaling immers bemoeilijkt of volledig afgesloten worden. Ga vervolgens meteen naar je huisarts of naar het ziekenhuis.

Symptomen van een allergische reactie: wat te doen?

Duiken er ernstige symptomen op zoals hevige zwellingen, kortademigheid, een plotse val van de bloeddruk of duizeligheid, dan kan het zijn dat je allergisch bent. Handel in dat geval als volgt:

• Bel meteen een ziekenwagen.
• Gebruik een auto-injector met adrenaline, indien je die bij de hand hebt. Lees de instructies goed op voorhand. Zodra de eerste verschijnselen optreden, moet jij of iemand uit je omgeving de adrenaline direct inspuiten. Bij een anafylactische shock zijn de bloedvaten sterk verwijd. Hierdoor word je duizelig en val je mogelijk flauw. Een injectie met adrenaline vernauwt de bloedvaten en verhoogt de bloeddruk binnen 3 tot 5 minuten, waardoor de duizeligheid afneemt. Ook verwijdt het de luchtwegen, waardoor de kortademigheid vermindert. Adrenaline heft de ergste verschijnselen dus op, maar je allergie moet nog verder behandeld worden door een arts.
• In sommige gevallen is één injectie niet voldoende om de allergische reactie te behandelen. Terwijl je wacht op arts of ambulance, kan je na 5 tot 10 minuten nogmaals een adrenaline-injectie inspuiten, als de verschijnselen niet zijn afgenomen. Het is daarom raadzaam altijd een tweede adrenaline-injectiepen bij de hand te hebben.
• Probeer niet zelf tot bij een dokter of in een ziekenhuis te geraken. Het medisch personeel kan ervoor zorgen dat de symptomen zo snel mogelijk onder controle worden gehouden en dat ze niet verergeren.