Antwoord van expert

Werkt Algipan bij spier- en gewrichtspijn?

14 april 2023

Heel wat lopers en andere sporters gebruiken spieropwarmende zalven zoals Algipan, zowel voor als na de inspanning. Maar werken zulke producten tegen spierpijn? Wij zetten de voor- én de nadelen van deze spierbalsem op een rijtje, en komen tot een negatief advies: je gebruikt Algipan beter niet.
Glass.Mapper.Sc.Fields.Image
Katleen Dillen
Gezondheidsexpert
Niet alleen is niet overtuigend bewezen in klinische studies dat Algipan Balsem effectief helpt tegen je spier- of gewrichtspijn, de opwarmende zalf bevat ook verschillende ingrediënten die veiligheidsrisico's inhouden. Wij raden het gebruik ervan dan ook af.

Opwarmende zalven zoals Algipan worden gebruikt tegen spierpijn, krampen, kneuzingen of verstuikingen. Sporters gebruiken zulke zalven graag voor of na een inspanning, om stramme spieren op te warmen of om spierpijn te verlichten.

Maar doet Algipan ook wat het belooft? Helaas bestaat er geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat zo'n spierzalf echt helpt bij acute of chronische spier- of gewrichtspijn. Bovendien bevat Algipan verschillende actieve bestanddelen die veiligheidsrisico's inhouden, waardoor wij het middel afraden. 

Wat helpt dan wel tegen spierpijn?

Wat is Algipan en waarvoor wordt het gebruikt?

Volgens de fabrikant is Algipan Balsem aangewezen bij spier- en gewrichtspijn: het zou verlichting bieden bij pijn van de spieren en de ligamenten of pijnlijke contracturen (verkorting van spierweefsel): post-traumatische pijn (pijn na ongeval), artrose, spierpijn, ligamentaire pijn, stijve nek en lumbago (lage rugpijn).

Algipan heeft het statuut van geneesmiddel, en is zonder voorschrift te koop in de apotheek.

Ingrediënten en werkingsmechanismen van Algipan

Opwarmende zalven werken allemaal volgens hetzelfde principe: ze bevatten stoffen die de huid lokaal irriteren of prikkelen. In het Engels heet zoiets een counterirritant. Vaak gaat het om kruiden- en plantenextracten.

De werkzame bestanddelen van Algipan zijn glycolsalicylaat, mefenesine en methylnicotinaat. Glycolsalicylaat en methylnicotinaat zijn counterirritants, mefenisine zou een spierontspannend effect hebben.

Effectiviteit van Algipan

Ons onderzoek: werkt Algipan echt?

Door de huid lokaal te irriteren, wordt ons brein op twee manieren misleid: enerzijds leidt die irritatie onze hersenen af van de werkelijke pijn, anderzijds geeft dit een vals gevoel van warmte of koude.

Algipan verwarmt de spieren of gewrichten dus niet echt: het stuurt enkel prikkels van warmte of koude naar onze hersenen, die het pijnsignaal overstemmen. Het effect is hetzelfde als wanneer je je knie stoot en er over gaat wrijven, waarbij de prikkels van de wrijving de pijnprikkels (gedeeltelijk) gaan overstemmen.

Bovendien gaan de bloedvaten ter hoogte van de huid uitzetten, zodat er tijdelijk meer bloed stroomt door de opperste huidlagen. Dat verklaart waarom de huid vaak rood wordt en wat opzwelt als je de crème aanbrengt. Deze betere doorbloeding blijft echter erg oppervlakkig, en raakt niet aan de dieper gelegen spieren, pezen of gewrichten. In deze diepere weefsels is er geen temperatuurstijging.

Bijwerkingen van Algipan 

Niet alleen bestaat er geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat Algipan werkelijk helpt bij acute of chronische spier- of gewrichtspijn, de balsem bevat ook een combinatie van ingrediënten die mogelijk nare bijwerkingen kunnen uitlokken.

Risico's van mefenesine in Algipan: allergische reacties

Algipan bevat mefenesine, wat kan leiden tot ernstige huidaandoeningen of lokale allergische reacties. Daarnaast bevat het de stoffen methylparahydroxybenzoaat en propylparahydrobenzoaat, die eveneens allergische reacties kunnen uitlokken en de smaak van moedermelk kunnen veranderen. 

Risico's van glycolsalicylaat in Algipan: vergiftigingsverschijnselen bij inname of overdosis

Algipan is enkel bestemd voor uitwendig gebruik. Wanneer het product per ongeluk wordt ingenomen, kan glycolsalicylaat vergiftigingsverschijnselen met zich meebrengen, zeker bij kleine kinderen. Deze symptomen zijn flauwvallen, overvloedig zweten, misselijkheid, braken, verwardheid, koorts, versnelde of verdiepte ademhaling (hyperventilatie).

In ernstige gevallen kan inname leiden tot problemen met het centraal zenuwstelsel en de bloedcirculatie, en tot een ademstilstand. Bewaar dit product daarom altijd buiten het bereik van kinderen.

Heeft iemand te veel Algipan gebruikt of het product ingeslikt, contacteer dan meteen je arts, een apotheker of het Antigifcentrum (070 245 245).

Onze conclusie: Algipan is af te raden

Niet alleen is er geen overtuigend klinisch bewijs dat Algipan helpt bij acute of chronische spier- of gewrichtspijn, het middel bevat ook verschillende actieve bestanddelen die veiligheidsrisico’s inhouden.

Advies bij het gebruik van Algipan

Wil je toch Algipan gebruiken, neem dan de volgende voorzorgsmaatregelen:

  • Gebruik geen Algipan zonder doktersadvies als je zwanger bent of borstvoeding geeft.
  • Algipan is niet geschikt voor kleine kinderen. Bewaar het ook altijd buiten hun bereik.
  • Test de balsem op een klein stukje huid vóór het eerste gebruik. De kans is immers reëel dat je allergisch reageert op één of meerdere ingrediënten.
  • Was je handen na elk gebruik. 
  • Breng geen Algipan aan onder een verband of op huid die al op andere manieren verwarmd is, dat verhoogt het risico op brandwonden.
  • Vermijd contact met ogen of slijmvliezen zoals mond, neusgaten of genitaliën.
  • Breng evenmin aan op wonden, of op beschadigde of geïrriteerde huid (bv. insectenbeten).

Alternatieven voor Algipan

Wij namen ook de werkzaamheid en de mogelijke risico's van Dexsil Sport gewrichten en spieren, Flexicream, Rado Stick, Reflexspray en tijgerbalsem (tiger balm) onder de loep. 

Zijn deze producten beter dan Algipan?

Check voor de veiligheid ons overzicht vooraleer je zo'n product in huis haalt, en ontdek welke andere pijnstillende middelen je veilig kunt gebruiken tegen spier- en gewrichtspijn.