Wat betekenen IBAN, BIC en SEPA?
We kennen de termen IBAN-nummer en BIC-code sinds de Europese markt voor betaalinstrumenten met SEPA werd eengemaakt. Sindsdien maakt het geen verschil meer uit of je via je zichtrekening betaalt aan iemand in eigen land of iemand elders in de Europese Unie. Wat houden IBAN, BIC en SEPA concreet in voor je overschrijvingen en domiciliëringen?
Als je een zichtrekening hebt lopen bij een bank, beschik je over een IBAN-nummer en een BIC-code. Beide vinden hun oorsprong in Europese wetgeving die met SEPA werd ingevoerd.
In wat volgt, verneem je meer hierover:
- Wat is het IBAN-nummer?
- Wat is de BIC-code?
- Wat is een SEPA-betaling?
- Hoe je de goedkoopste zichtrekening voor jou kunt vinden.
Wat is mijn IBAN-nummer?
IBAN duidt gewoon op het nummer van je zichtrekening. Dat letterwoord staat voor International Bank Account Number.
In ons land bestaat het IBAN-nummer uit 16 tekens, opgesplitst in vier groepjes van vier. Het staat onder meer vermeld op je debetkaart en je rekeninguittreksels.
Verder gaan we nader in op het IBAN-nummer.
Wat is de BIC-code?
BIC is het letterwoord van Bank Identifier Code. Het is de code waarmee elke bank kan worden geïdentificeerd. In België bestaat de BIC-code uit 8 letters.
Verder geven we meer details over de BIC-code.
Wat is een SEPA-betaling?
IBAN en BIC zijn onlosmakelijk verbonden met SEPA. Dat letterwoord staat voor "Single Euro Payments Area", of eengemaakte Europese betaalruimte. Daardoor wordt het systeem van die twee codes binnen een groot deel van Europa gebruikt, meer bepaald alle landen van de Europese Unie, plus Andorra, Groot-Brittannië, IJsland, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen, San Marino, Vaticaanstad en Zwitserland.
Het doel van SEPA was om geen onderscheid meer te maken tussen nationale en grensoverschrijdende betalingen die met een overschrijving, betaalkaart of domiciliëring worden uitgevoerd. Elke betaling binnen de SEPA-zone met een van die drie middelen moest net zo efficiënt verlopen als een nationale verrichting en mocht slechts evenveel kosten. Een overschrijving vanuit België naar bijvoorbeeld Portugal moest dus gelijkwaardig worden beschouwd als een binnen ons land. Let wel, die harmonisatie werd stapsgewijs ingevoerd en is onder meer voor de betaalkaarten nog niet helemaal rond.
SEPA was oorspronkelijk een initiatief van de Europese Commissie, met de steun van de Europese Centrale Bank. In ons land hebben de Nationale Bank van België en Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector, een belangrijke rol gespeeld bij de implementatie ervan.
Verder leggen we uit hoe je een SEPA-overschrijving en een SEPA-domiciliëring uitvoert.
Als je op zoek bent naar een zichtrekening
Een zichtrekening is essentieel in het dagelijkse leven. Maar denk eerst goed na wat je ermee wilt doen. Neem daarom zeker een kijkje in ons dossier over het openen van een zichtrekening.
Het is niet makkelijk om uit te zoeken waar je al naargelang je bankgewoontes het goedkoopst af bent voor een zichtrekening. Wij beschikken over een vergelijkingstool die de actuele tarieven van meer dan 100 formules bij meer dan 20 banken vergelijkt.
NAAR ONZE VERGELIJKINGSTOOL VOOR ZICHTREKENINGEN
Als je een zichtrekening hebt lopen bij een bank, beschik je over een IBAN-nummer en een BIC-code. Beide vinden hun oorsprong in Europese wetgeving die met SEPA werd ingevoerd.
In wat volgt, verneem je meer hierover:
- Wat is het IBAN-nummer?
- Wat is de BIC-code?
- Wat is een SEPA-betaling?
- Hoe je de goedkoopste zichtrekening voor jou kunt vinden.
Wat is mijn IBAN-nummer?
IBAN duidt gewoon op het nummer van je zichtrekening. Dat letterwoord staat voor International Bank Account Number.
In ons land bestaat het IBAN-nummer uit 16 tekens, opgesplitst in vier groepjes van vier. Het staat onder meer vermeld op je debetkaart en je rekeninguittreksels.
Verder gaan we nader in op het IBAN-nummer.
Wat is de BIC-code?
BIC is het letterwoord van Bank Identifier Code. Het is de code waarmee elke bank kan worden geïdentificeerd. In België bestaat de BIC-code uit 8 letters.
Verder geven we meer details over de BIC-code.
Wat is een SEPA-betaling?
IBAN en BIC zijn onlosmakelijk verbonden met SEPA. Dat letterwoord staat voor "Single Euro Payments Area", of eengemaakte Europese betaalruimte. Daardoor wordt het systeem van die twee codes binnen een groot deel van Europa gebruikt, meer bepaald alle landen van de Europese Unie, plus Andorra, Groot-Brittannië, IJsland, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen, San Marino, Vaticaanstad en Zwitserland.
Het doel van SEPA was om geen onderscheid meer te maken tussen nationale en grensoverschrijdende betalingen die met een overschrijving, betaalkaart of domiciliëring worden uitgevoerd. Elke betaling binnen de SEPA-zone met een van die drie middelen moest net zo efficiënt verlopen als een nationale verrichting en mocht slechts evenveel kosten. Een overschrijving vanuit België naar bijvoorbeeld Portugal moest dus gelijkwaardig worden beschouwd als een binnen ons land. Let wel, die harmonisatie werd stapsgewijs ingevoerd en is onder meer voor de betaalkaarten nog niet helemaal rond.
SEPA was oorspronkelijk een initiatief van de Europese Commissie, met de steun van de Europese Centrale Bank. In ons land hebben de Nationale Bank van België en Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector, een belangrijke rol gespeeld bij de implementatie ervan.
Verder leggen we uit hoe je een SEPA-overschrijving en een SEPA-domiciliëring uitvoert.
Als je op zoek bent naar een zichtrekening
Een zichtrekening is essentieel in het dagelijkse leven. Maar denk eerst goed na wat je ermee wilt doen. Neem daarom zeker een kijkje in ons dossier over het openen van een zichtrekening.
Het is niet makkelijk om uit te zoeken waar je al naargelang je bankgewoontes het goedkoopst af bent voor een zichtrekening. Wij beschikken over een vergelijkingstool die de actuele tarieven van meer dan 100 formules bij meer dan 20 banken vergelijkt.
NAAR ONZE VERGELIJKINGSTOOL VOOR ZICHTREKENINGEN
IBAN
Het IBAN-nummer (International Bank Account Number) is het nummer van zichtrekening, en dat binnen de hele SEPA-zone.
Het is samengesteld uit alfanumerieke tekens. Er is een vaste lengte, die kan variëren per land. In België bestaat het uit 16 tekens. In Frankrijk is dat 27 en in Duitsland 22. Het maximum bedraagt 34.
In België ziet het IBAN-nummer er zo uit:
- twee letters voor de code van het land waar de rekening wordt gehouden (die is BE voor België, maar voor een Franse rekening is dat FR en voor een Nederlandse rekening NL)
- twee cijfers als controlegetal
- twaalf cijfers (in voorkomend geval die van het vroegere Belgische rekeningnummer).
Een voorbeeld: BE68 5390 0754 7034.
BIC
De BIC-code (Bank Identifier Code) is de identificatiecode van de bank. De banken van de hele SEPA-zone hebben zo’n code.
Ze is samengesteld uit alfanumerieke tekens. In België bestaat ze uit acht letters, met deze structuur:
- vier voor de bankcode
- twee voor de landcode
- twee voor de plaatscode.
Een voorbeeld: BBRUBEBB is de code van ING België.
In andere landen kan de BIC-code tot elf tekens gaan want soms wordt ze voor bepaalde banken nog aangevuld met een kantoorcode in drie tekens.
Overschrijving
Bij elke SEPA-overschrijving, zowel op papier als elektronisch, zijn voor zowel de opdrachtgever als voor de begunstigde het IBAN-nummer vereist.
Aanvankelijk moest ook telkens de BIC-code worden vermeld, dus de identificatiecode van de bank. Maar sinds 1/2/2016 is dat niet langer nodig, noch voor nationale betalingen noch voor Europese betalingen.
Domiciliëring
Bij een domiciliëring geef je toestemming om een factuurbedrag automatisch, dus zonder jouw tussenkomst, van je rekening te halen. Sinds SEPA geef je de volmacht daarvoor rechtstreeks aan de schuldeiser, en dus niet aan je bank. Als Proximus bijvoorbeeld de schuldeiser is, geef je Proximus de toestemming om je rekening te laten debiteren met het bedrag van alle te betalen facturen.
De domiciliëring naar je hand zetten
Je kunt je bank vragen om specifieke regels na te leven voor je domiciliëring:
- Je kunt bepaalde beperkingen laten instellen voor het te debiteren bedrag en/of de frequentie van de debitering. Je kunt bijvoorbeeld vooropstellen dat de elektriciteitsleverancier het geplande voorschot mag inhouden maar dat men je voor elk hoger bedrag een factuur moet sturen.
- Je kunt een "black list" opstellen met de schuldeisers die geen geld van je rekening mogen halen en/of een "white list" met de schuldeisers die als enigen geld van jouw rekening mogen halen. Je kunt bijvoorbeeld een instelling aan wie je niet langer giften wenst te doen, in je black list opnemen.
De domiciliëring stopzetten
Om een SEPA-domiciliëring stop te zetten moet je contact opnemen met de schuldeiser zelf en hem laten weten dat je de volmacht beëindigt. Zorg zeker altijd voor een bewijs daarvan, bijvoorbeeld een mail of nog beter een aangetekende brief.
Bezorg daarnaast liefst een kopie van die brief aan je bank, want zij kan, op jouw aanvraag, elke automatische betaling aan de schuldeiser in kwestie weigeren.
Indien er desondanks toch betalingen gebeuren, sta je niet machteloos. Je bent beschermd:
- Je kunt een inning altijd tot 8 weken na de debitering aanvechten. Je bank is dan verplicht om jou het geld terug te betalen (ze zal zich tot de bank van de schuldeiser wenden, die diens rekening zal debiteren).
- Als de schuldeiser niet of niet meer over een geldige volmacht beschikt (bijvoorbeeld omdat je kunt bewijzen dat je de domiciliëring hebt beëindigd), kun je de inning zelfs tot 13 maanden na de debitering aanvechten.
Let wel! Het feit dat de bank je het geld terugstort, betekent niet dat de schuld, als hij al bestaat, daarmee verdwijnt. Anders gezegd, je moet de zaak daarna nog altijd met de schuldeiser uitklaren.
Goed om te weten: wanneer een volmacht loopt voor een domiciliëring maar gedurende 36 maanden geen geld meer werd gedebiteerd, vervalt de volmacht automatisch.