Kom ik op de zwarte lijst als ik mijn lening niet op tijd afbetaal?

Wat als ik mijn lening niet op tijd afbetaal?

Of het nu gaat om een autofinanciering, een lening voor de renovatie van je huis of een zogenoemde persoonlijke lening, je moet te allen prijze vermijden om daarbij bij je lening betalingsachterstand op te lopen. Denk je je kredietgever te vragen om de betaling tijdelijk op te schorten of de looptijd van je lening te verlengen? Stel daar vooral je hoop niet op.

Dat zijn immers allemaal leningen op afbetaling die wettelijk gezien onder de vlag van het consumentenkrediet vallen. Een wanbetaling is in het geval van een consumentenkrediet heel strikt geregeld in de wet en het zal moeilijk zijn om aan de wettelijke sancties te ontsnappen. Je zult eerst een rappel krijgen. Zit je al aan het stadium van de ingebrekestelling, dan is het echt vijf voor twaalf. Want de gevolgen zijn heel zwaar als je dan niet betaalt, het gaat veel verder dan alleen de stopzetting van je krediet. 

France Kowalsky, juridisch expert bij ons, licht toe:

• wanneer er precies sprake is van betalingsachterstand bij een consumentenkrediet;
• wat je te wachten staat in geval van betalingsachterstand.

Wanneer is er betalingsachterstand?

Een klassieke lening op afbetaling is bijvoorbeeld een lening voor de aankoop van een auto of voor de kosten van je verbouwing. Of een persoonlijke lening, waarbij je niet eens hoefde te verantwoorden waarvoor het geld diende. In dat geval is er sprake van betalingsachterstand wanneer je niet in staat bent om op de maandelijkse datum die contractueel is vastgelegd, het vaste bedrag af te betalen dat werd overeengekomen. Vanaf dan kom je gegarandeerd in de problemen.

Daarnaast maken heel veel mensen gebruik van een kredietopening. Soms kan dat gewoon via een kredietkaart van een supermarkt. Je beschikt dan, tot een bepaald maximum, over een geldreserve waar je in principe uit kunt putten telkens wanneer je wilt. Hoewel die vorm van consumentenkrediet heel soepel is, voldoe je niet aan je verplichting – en is er dus sprake van betalingsachterstand – als:

• je niet het minimum afbetaalt dat contractueel werd vastgelegd, 
• je verder bent gegaan dan de kredietlijn die je werd toegestaan, of 
• je je schuld niet tegen een bepaalde datum volledig hebt terugbetaald, de zogenoemde nulstelling. 

Welke zijn de gevolgen van betalingsachterstand? 

Zodra blijkt dat je je een maand niet aan je verplichting hebt gehouden, stuurt de kredietgever je een rappel. 

Als je de volgende maand nog altijd niet in orde bent, volgt een ingebrekestelling met de eis om binnen een maand alle betalingsachterstand weg te werken. 

Ga je daar niet op in, dan zijn de gevolgen heel zwaar:

1. Het krediet stopt.
2. De kredietgever zal in één keer dit van je eisen: de achterstallige betalingen + het kapitaal dat je nog verschuldigd bent + een schadevergoeding. Hij zal daarbovenop verwijlintresten aanrekenen zolang je niet betaalt.
3. Daarnaast word je opgenomen in de lijst van wanbetalers bij de Centrale voor Kredieten aan Particulieren. Zelfs als je je alle achterstallige betalingen hebt aangezuiverd, zul je daar nog een jaar in vermeld blijven, wat een serieuze belemmering zal zijn als je ergens een nieuw krediet zou willen aanvragen, bijvoorbeeld een hypotheeklening. Alle kredietgevers zijn immers verplicht om bij die instantie inlichtingen over je in te winnen alvorens een nieuw krediet toe te kennen.
4. In bepaalde gevallen kunnen er nog andere negatieve gevolgen zijn. Is het een krediet op twee namen, dan deelt de andere partij uiteraard in de klappen. Ook de persoon die zich borg heeft gesteld voor jouw krediet en dus heeft beloofd om te betalen als jij dat niet doet, zit in hetzelfde schuitje. Heb je zoals zo dikwijls een loonoverdracht ondertekend? Dan kan de kredietgever een deel van je inkomsten opeisen – er zijn wettelijke beperkingen – zonder dat daarvoor hij eerst naar de rechtbank moet. En als je contract een clausule van eigendomsvoorbehoud bevat, zoals vaak bij een autolening, riskeer je dat je de auto moet teruggeven. In die twee gevallen kun je dat soms aanvechten, maar doe dat niet zonder juridisch advies in te winnen.

Als je de lening echt niet meer kunt betalen … 

Zelfs al stelt men je een nieuw krediet voor, dat zal zelden de oplossing zijn. 

Is je probleem slechts tijdelijk? Wacht dan niet tot je krediet wordt stopgezet. Misschien kun je het geld gebruiken van je spaarrekening, die toch amper iets opbrengt. Of misschien kan een vriend of familielid uitzonderlijk bijspringen. 

Gaat het veel verder, zoek dan hulp. Eventueel kan het OCMW van je gemeente je doorsturen naar een dienst die de schulden samen met jou aanpakt.

Op zoek naar meer info?

Zit je met nog andere vragen over je lening op afbetaling? Dan kunnen wij je helpen:

• Autolening: veelgestelde vragen
• Renovatielening: veelgestelde vragen
• Persoonlijke lening: veelgestelde vragen