Registratierechten bij aankoop van een woning in België

Wat zijn registratierechten?

Registratierechten zijn belastingen die je betaalt bij de aankoop van een woning of grond. De notaris betaalt deze belasting aan de belastingdienst om de koopakte te registreren.

De registratierechten verschillen per gewest en zijn nu aanzienlijk anders in Vlaanderen, Brussel en Wallonië.

Wie moet de registratierechten betalen?

Registratierechten in Vlaanderen

Hoeveel bedragen de registratierechten als ik een woning koop in Vlaanderen?

In het Vlaamse Gewest zijn er verschillende tarieven, afhankelijk van het onroerend goed. Dit zijn de twee belangrijkste tarieven:

• 2 % vanaf 2025 (in plaats van 3%) voor de aankoop van de gezinswoning op voorwaarde dat je op de datum van de notariële akte geen ander pand of bouwgrond bezit in België of in het buitenland en op voorwaarde dat je binnen drie jaar na het opmaken van de notariële akte gedomicilieerd bent op het adres van de woning. Voldoe je niet aan de voorwaarden, dan geldt het 12%-tarief.
• 12% voor de aankoop van bouwgrond of eigendom anders dan de gezinswoning.

Het gunstig tarief van 1 % bij energierenovatiewerken is geschrapt vanaf 2025. 

Extra vermindering voor “bescheiden” woningen

Voor een woning die maximaal € 220 000 kost (€ 240.000 in de kernsteden en de Vlaamse rand rond Brussel) en die onderworpen is aan het 2 %-tarief, kun je genieten van een vermindering van het registratierechten van € 1 867 (of het bedrag van het registratierechten zelf als het minder is dan € 1 867, bijvoorbeeld als je een woning koopt voor € 90.000).

Je zou deze korting kunnen omzetten in termen van een abattement: dit komt dan overeen met een vrijstelling voor de eerste schijf van € 93 350.

Voorbeelden van registratierechten in Vlaanderen

• Voor een hoofdverblijf (enige woning) ter waarde van € 300 000 betaal je: € 300.000 x 2% = € 6 000.
• Voor een tweede woning ter waarde van € 300 000 betaal je: € 300 000 x 12% = € 36 000.
• Voor een hoofdverblijf (enige woning) van € 180 000 betaal je € 1 733.

Registratierechten in Brussel

Hoeveel bedragen de registratierechten als ik een woning koop in Brussel?

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedragen de registratierechten 12,5%, ongeacht het type woning dat je koopt.

Welke fiscale voordelen zijn er?

Abattement onder bepaalde voorwaarden

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan een abattement worden toegepast. De eerste € 200.000 (€ 100.000 als het onroerend goed een bouwgrond is) is vrijgesteld van registratierechten.

Dit bespaart je € 25.000 (12,5% op € 200.000).

De belastingdienst past de vrijstelling alleen toe als je aan een aantal voorwaarden voldoet:

• Je moet de woning binnen 3 jaar als hoofdverblijf bewonen en er minstens 5 jaar wonen.
• In principe mag je geen andere woning bezitten en de woning mag niet meer kosten dan € 600.000 (€ 300.000 als het een bouwgrond is).

Extra abattement voor energetisch renoveren

Energierenovatie wordt beloond (als je al aan de voorwaarden van het hoofdabattement voldoet). Het bijkomend abattement bedraagt € 25.000 voor elke verbetering in energieklasse.

Je kunt van deze aftrek gebruikmaken als je binnen 5 jaar werkzaamheden uitvoert die de energieprestatie van het pand met ten minste twee klassen verbeteren (bijvoorbeeld van E naar C). Deze extra vergoeding bedraagt € 25.000 voor elke stap omhoog in energieklasse, dus minimaal € 50.000.

Voorbeelden van registratierechten in Brussel

• Voor een hoofdverblijf (enige woning) ter waarde van € 300.000 betaal je: € 300.000 - € 200.000 = € 100.000 x 12,5% = € 12.500.
• Voor een tweede woning ter waarde van € 300.000 betaal je: € 300.000 x 12,5% = € 37.500.
• Voor een hoofdverblijf (enige woning) ter waarde van € 180.000 betaal je GEEN registratierechten.

Registratierechten in Wallonië

Hoeveel bedragen de registratierechten als ik een woning koop in Wallonië?

In Wallonië zijn de registratierechten momenteel 12,5%. Vanaf 2025 geldt een verlaagd tarief van 3 % voor de enige eigen woning. Daar staat tegenover dat bepaalde fiscale voordelen wel geschrapt zijn:

• het abattement (de vrijstelling van registratierechten op een deel van de woningwaarde)
• het zogenaamde ‘klein beschrijf’ (5%/6% registratierechten indien KI lager dan € 745)
• de wooncheque (chèque habitat) voor leningen vanaf 2025

Het verlaagd tarief van 3% is van toepassing op onroerende goederen die voor bewoning bestemd zijn. Het is ook van toepassing bij de aankoop van een woning in aanbouw, op plan of bij de aankoop van een bouwgrond.

De koper moet er zijn hoofdverblijfplaats (datum inschrijving in het bevolkingsregister) vestigen binnen de drie jaar bij aankoop van een bestaande woning of binnen de vijf jaar in de andere gevallen. En de koper moet er minstens drie ononderbroken jaren zijn hoofdverblijfplaats houden.

De koper mag op datum van de aankoopakte geen andere woning bezitten (in België of het buitenland), tenzij hij die woning binnen de drie jaar vanaf datum van de akte verkoopt.  

Voorbeelden van registratierechten in Wallonië

• Voor je hoofdverblijf (enige woning) van € 300.000 betaalt je: € 300.000 x 3 %= € 9 000.
• Voor een tweede woning van € 300.000 betaal je € 300.000 x 12,5% = € 37.500.
• Voor een hoofdverblijf (enige woning) van € 180.000 betaal je € 5.400.

Wanneer moeten de registratiekosten betaald worden?

De registratierechten moeten binnen 4 maanden na het ondertekenen van de overeenkomst worden betaald. De termijn begint te lopen vanaf de datum van de onderhandse overeenkomst (compromis).

Conclusie

Brussel is momenteel de duurste regio voor registratierechten bij de aankoop van een enige eigen woning (tenzij het een woning van bescheiden waarde betreft). In Vlaanderen betaal je de laagste registratierechten. Voor een woning van bescheiden waarde (180.000 euro in ons voorbeeld) zijn de registratierechten in Wallonië het hoogst.

Energierenovaties kunnen enkeel nog in Brussel leiden tot een verlaging van de registratierechten.

Vragen over de registratierechten?

Voor het berekenen van je registratierechten bij de aankoop van een eigendom of bouwgrond, kun je terecht op de website notaris.be.

Heb je nog vragen over registratierechten in België? Neem dan contact op met onze belastingdeskundigen. Ze zijn bereikbaar op 02 542 32 00 van maandag tot donderdag van 9u tot 12u30 en van 13u tot 17u. Op vrijdag tot 16u. Ze helpen je graag verder.

Bel onze experts