Ken je de wet inzake productaansprakelijkheid?

Wat is de wet inzake productaansprakelijkheid?

Als consument moet je kunnen betrouwen op de producten en diensten die je koopt. Daarvoor werden wettelijke regels vastgelegd. Voor sommige producten bestaan specifieke regels, zoals voor geneesmiddelen, voeding, speelgoed en elektronische toestellen.

Maar er zijn ook algemene regels en die gelden dus voor alle andere producten.

Die regels vind je in de wetgeving inzake de veiligheid van producten. Er is immers een algemene regel die stelt dat elk product dat wordt gecommercialiseerd, veilig moet zijn. Een product is veilig wanneer het risico op schade bij een normaal en redelijk gebruik onbestaand of slechts beperkt is (een mes bijvoorbeeld houdt per definitie een zeker risico in). Er is dus een hoge graad van bescherming voor de gezondheid en de veiligheid.

De EU heeft echter ook wetgeving inzake productaansprakelijkheid ingevoerd. Die bepaalt dat een consument die schade oploopt door een product met een gebrek, daar een vergoeding voor mag vragen.

Hoe de wet inzake productaansprakelijkheid de consument beschermt

De wetgeving inzake productaansprakelijkheid is niet hetzelfde als de wettelijke garantieregeling. Die laatste kun je inroepen wanneer het product dat je kocht, een gebrek vertoont binnen twee jaar na de aankoop. Bijvoorbeeld als je microgolf plots niet meer blijkt te werken. Maar als je microgolf ontploft en daardoor een deel van je keuken vernietigd is, kun je terugvallen op de wet inzake productaansprakelijkheid. Nog een geluk dat er in de praktijk vaker garantieproblemen rijzen dan schade veroorzaakt door een product.

Terug naar boven

Wat zegt de wet inzake productaansprakelijkheid?

Voor welke producten geldt de wet inzake productaansprakelijkheid?

In theorie geldt de wet inzake productaansprakelijkheid voor alle producten, dus zowel voor bijvoorbeeld een fles water en een mes als een fiets, een grasmaaier, een bril en een elektrische auto. Maar ze is alleen van toepassing op producten, en dus niet op diensten.

Er is sprake van een product met een gebrek wanneer het niet de veiligheid biedt die de consument ervan mag verwachten, alle omstandigheden in aanmerking genomen, dus de presentatie van het product, de vermeldingen op de verpakking, het normaal of redelijkerwijze voorzienbaar gebruik van het product en het tijdstip waarop het product in het verkeer is gebracht. Enkele voorbeelden: een fles frisdrank die ontploft, een fietskader dat zomaar breekt, een elektrisch huishoudtoestel dat in brand schiet …

Wie is aansprakelijk voor de schade?

De wet inzake productaansprakelijkheid bepaalt dat de producent aansprakelijk is. Het kan daarbij om de volgende personen gaan:

• de fabrikant van het eindproduct;
• de invoerder van het product;
• de fabrikant of producent van een grondstof of van een onderdeel van het eindproduct;
• eenieder die zich als fabrikant of producent aandient door zijn naam, zijn merk of een ander herkenningsteken op het product aan te brengen.

Terug naar boven

Hoe kan een consument de wet inzake productaansprakelijkheid inroepen?

Wat moet je bewijzen als je de wet inzake productaansprakelijkheid wilt laten toepassen?

Wanneer je als consument de productaansprakelijkheid wilt inroepen en een schadevergoeding wilt eisen, moet je alleen het bewijs leveren dat je schade hebt geleden die rechtstreeks het gevolg is van het gebrek van een product. Je moet dus niet aantonen dat de producent een fout, onzorgvuldigheid of vergissing ten laste kan worden gelegd.

Je hebt tot drie jaar na de vaststelling van de schade de tijd voor je vraag tot schadevergoeding, maar je kunt dat alleen zolang het product nog niet meer dan tien jaar geleden in het verkeer werd gebracht.

Kan de producent aan die aansprakelijkheid ontsnappen?

Je zult de producent niet aansprakelijk kunnen stellen voor de schade aan je product als hij het volgende kan bewijzen:

• dat hij niet degene is die het product in het verkeer heeft gebracht;
• dat het aannemelijk is, gezien de omstandigheden, dat het defect nog niet bestond op het ogenblik dat het product in omloop werd gebracht;
• dat het product niet bedoeld was voor de verkoop of voor enige andere vorm van verspreiding met economisch doel;
• dat het gebrek een gevolg is van het feit dat het product in overeenstemming is met dwingende overheidsvoorschriften;
• dat het onmogelijk was om het defect te ontdekken op basis van de wetenschappelijke en technische kennis op het ogenblik dat het product in het verkeer werd gebracht;
• dat het gebrek te wijten is aan een onderdeel of een grondstof van het product of aan de onderrichtingen die werden gegeven door de producent van dat onderdeel of van die grondstof.

In de andere gevallen kan de producent zich nooit volledig aan de productaansprakelijkheid onttrekken, maar hij kan wel stellen dat hij maar ten dele aansprakelijk is als de schade deels te wijten is aan de manier waarop het slachtoffer het product heeft gebruik. Hij zal daardoor een minder zware schadevergoeding moeten ophoesten wanneer jij een fout hebt begaan.

Terug naar boven

Welke schadevergoeding kan de consument krijgen op basis van de wet inzake productaansprakelijkheid?

Welke soort van schadevergoeding kun jij eisen?

Het is verrassend dat de wet inzake productaansprakelijkheid alleen geldt voor de schade veroorzaakt door een defect aan een product, maar niet voor het product zelf. Je kunt dus geen vergoeding eisen voor dat product. Als de schade optreedt binnen twee jaar na de aankoop, kun je daarvoor alleen terugvallen op de wettelijke garantie en daarna op de wet inzake verborgen gebreken.

Dit is waarvoor je schadevergoeding kunt eisen:

• de fysieke schade die jij of iemand anders hebt opgelopen, met alle mogelijke medische kosten tot gevolg. Dus ook bijvoorbeeld wanneer je financieel verliest lijdt omdat je voor de verwondingen tijdelijk of blijvend niet meer kunt werken;
• de morele schade die jij hebt opgelopen;
• de schade aan andere producten van jou dan het product met het defect, maar alleen binnen het kader van je privéleven en met een franchise van maximaal € 500 (dus je kunt alleen worden vergoed voor de schade boven dat bedrag).

Wanneer je voor bepaalde kosten geen schadevergoeding kunt krijgen op basis van de wet inzake productaansprakelijkheid, kun je dat desgewenst wel op basis van een andere regelgeving proberen. Maar je zult dan wel moeten kunnen aantonen dat de producent een fout heeft begaan.

Terug naar boven

Misschien komen er nieuwe regels

Binnen de EU wordt momenteel gewerkt aan een herziening van de wetgeving inzake productaansprakelijkheid. Met de bedoeling ze aan de moderne economie en de digitalisering aan te passen. Er wordt ook aan gedacht om de termijn van tien jaar waarna de productaansprakelijkheid wegvalt, te verlengen. We volgen het op de voet. Wordt vervolgd dus. Terug naar boven