Dossier

Vervroegde veroudering: een oud zeer

13 oktober 2016
Te rap kapot dossier
13 oktober 2016
De term "vervroegde veroudering", het (on)bewust beperken van de levensduur van producten of toestellen, duikt almaar vaker op. Door middel van diverse strategieën zou je op die manier sneller een nieuw exemplaar kopen. Een oud zeer dat steeds vaker de kop opsteekt …

Je printer begeeft het na 17 000 prints en om je haardroger te kunnen herstellen, moet het hele omhulsel eraan geloven. Terwijl technologie almaar verfijnder wordt, lijken onze producten net minder lang mee te gaan…

Verschillende strategieën, één doel

Vervroegde veroudering uit zich op verschillende manieren, alle met hetzelfde doel: je als consument sneller naar de winkel doen gaan. 

  • De onderdelen van het product zijn van mindere kwaliteit, niet duurzaam of bevatten een bewuste constructiefout.
  • Bepaalde onderdelen zijn vastgemaakt (bv. batterij) waardoor herstellen onmogelijk is zonder het geheel stuk te maken.
  • De nodige software is geprogrammeerd waardoor na bepaalde tijd het toestel stuk is of vervangen moet worden.
  • Het toestel wordt niet meer geüpdatet waardoor het incompatibel wordt met de  nieuwste software.
  • Recentere toestellen hebben de nieuwste snufjes waardoor consumenten in verleiding worden gebracht om hun huidig toestel genadeloos aan de kant te schuiven.
  • Soms is herstellen te duur in vergelijking met de aankoop van een nieuwe toestel, of onmogelijk als er vervangonderdelen of -toebehoren (bv. kneedhaak van een keukenrobot) niet voorhanden zijn.

In deze diavoorstelling vind je voorbeelden van productontwerpen die aanleiding geven tot vervroegde veroudering:

In sommige iPhone-modellen van Apple is de behuizing met speciale pentalobaire schroefjes dichtgemaakt waarvoor dus een speciale schroevendraaier voor nodig is. Ook is de batterij bij de meeste modellen vastgemaakt en dus onvervangbaar.
Ook al gaf de printer aan om de inktcartridges te vervangen, toch vonden we in een vierde van de gevallen dat er nog meer dan 10 % inkt aanwezig was. Standaard inktpatronen zijn trouwens ook maar voor de helft gevuld.
Bij heel wat hoofdtelefoons is de verbinding met de kabel een uiterst zwak onderdeel. De kosten voor de herstelling ervan lopen vaak hoog op waardoor het aankopen van een nieuw model interessanter lijkt.
Sommige kloppers hebben plastic wormwieltjes die amper bestand zijn tegen slijtage. Het metalen element, de “worm”, laat bijgevolg een spoor na op de wielen, waardoor deze het na drie jaar begeven.
Heel wat elektrische tandenborstels hebben een vastgekleefde batterij waardoor vervangen haast onmogelijk is. Door de vaak te korte herlaadcycli gaat de capaciteit van de batterij snel achteruit.
Vroeger was bij alle wasmachines de kom rond de wastrommel uit metaal vervaardigd, terwijl die tegenwoordig uit plastic bestaat. Dit vermindert de draagcapaciteit en veroorzaakt sneller defecten. Het verwarmingselement gaat ook sneller stuk door een povere geïntegreerde zekering.
De spiraalrits (links) is - in tegenstelling tot de bloktandrits (midden) en de metaalrits (rechts) - niet opgebouwd uit twee rijen tanden, maar uit twee spiralen van kunststof. Door de povere kwaliteit begeven deze ritssluitingen het vaak snel.

Niet duurzaam, wel winstgevend

Duurzaamheid staat alsmaar lager op de agenda bij bedrijven. Niet zelden is dat het gevolg van een onrealistische planning, waardoor het aan geld en/of tijd ontbreekt om degelijke onderdelen te gebruiken of waardoor de kwaliteit van het hele productieproces kan verminderen. 

Dat de focus bij heel wat bedrijven niet op duurzaamheid ligt, blijkt eens te meer uit de moeilijke herstelbaarheid van diverse producten. Onderdelen zijn vaak kort nadat je het product hebt gekocht, niet meer verkrijgbaar of zijn helemaal niet apart te verkrijgen. Bijkomend zorgen fabrikanten ervoor dat toestellen moeilijk te herstellen zijn door jezelf of door onafhankelijke herstellers. Door deze exclusiviteit kan een herstelling bij een officieel erkende hersteller je al meteen veel kosten. 

Help ons en meld je product!

Met ons meldpunt "Te rap kapot" willen we nagaan welke toestellen sneller dan verwacht stuk gaan en welke defecten zich meestal voordoen. Op die manier kunnen wij je enerzijds betere informatie geven over bepaalde merken zodat je de juiste aankopen kunt doen. Anderzijds zullen wij met die gegevens fabrikanten aansporen om duurzamere toestellen te produceren.

Heb je een toestel waarvan je vindt dat het te snel is stuk is gegaan of onbruikbaar naar je mening?

Gerelateerd

Onze acties

Bronnen