Welke slimme radiatorknop past het beste bij jouw woning?

Wat is een slimme radiatorknop?

De meeste woningen hebben een kamerthermostaat die de werking van de ketel regelt en radiatoren in de verschillende kamers die meestal zijn uitgerust met thermostatische radiatorknoppen (of radiatorkranen). Wordt de kamerthermostaat op 21°C ingesteld, dan blijft de ketel aan totdat de gevraagde temperatuur is bereikt in de ruimte waar de thermostaat hangt. Thermostatische radiatorknoppen kunnen de ketel niet zelf aansturen, maar kan je wel gebruiken om de temperatuur in individuele kamers te regelen, tenminste zolang de ruimte waar de kamerthermostaat hangt, niet op temperatuur is. De temperatuur voor de verschillende kamers instellen doe je manueel. Op een thermostatische kraan staat een schaal van 0 tot en met 5 waarmee je de temperatuur kunt aanduiden. In deze opstelling communiceren de thermostatische radiatorknoppen en de kamerthermostaat niet met elkaar.

De functie van een slimme thermostatische radiatorknop is dezelfde als een klassieke thermostatische radiatorknop, maar je hebt meer flexibiliteit omdat je slimme radiatorknoppen kunt bedienen met een app. Zo kan je de temperatuur wijzigen zonder dat je in de buurt van de radiator hoeft te zijn. Of je kunt een verwarmingsschema instellen, hetgeen vooral interessant is als je slimme radiatorknoppen combineert met een slimme thermostaat. Die laatste kan dan niet enkel autonoom, maar ook op vraag van de radiatorknoppen de ketel aansturen.

Slimme radiatorknoppen hebben ook soms extra functies, zoals “open raam detectie”, die je kunnen helpen om energie te besparen.

De voor- en nadelen van een slimme radiatorknop

Wat zijn de voordelen van een slimme radiatorknop?

• Temperatuur in graden Celsius: Slimme radiatorknoppen stellen je in staat om de temperatuur in graden Celsius in te stellen, wat gebruiksvriendelijker en intuïtiever is in vergelijking met de schaal van 0-5 op traditionele thermostatische radiatorknoppen.
• Bediening vanop afstand: Slimme radiatorknoppen kan je op afstand bedienen met je smartphone. Zo kan je, waar je ook bent, de temperatuur in je huis regelen.
• Energiemonitoring: Veel apps die gekoppeld zijn aan slimme radiatorknoppen bieden functies waarmee je je energieverbruik kunt monitoren. Je kunt zo inzicht krijgen in je verbruik.
• Temperatuurregeling per kamer: Eén van de voornaamste voordelen van slimme radiatorknoppen is dat je de temperatuur per kamer kunt instellen. Temperatuurregeling per kamer is vooral handig als je slimme radiatorknoppen met een slimme thermostaat combineert. Stel dat ‘s avonds in de woonkamer (waar de thermostaat hangt) al de gevraagde temperatuur is bereikt, dan kan je toch bijvoorbeeld de badkamer eens laten bijverwarmen, gewoon door via de radiatorknop in de badkamer de gewenste temperatuur in te stellen. Met een gewone thermostaat lukt zoiets niet omdat de ketel al zou uitgeschakeld zijn, in combinatie met een slimme thermostaat kan je voor die ene kamer wel nog bijverwarmen.
• Automatische verwarmingsschema’s: Via slimme thermostaatknoppen kan je ook schema’s instellen voor het automatisch verwarmen per kamer. Je kunt bijvoorbeeld de radiatoren automatisch laten aangaan als je bijna thuis bent en uitgaan als je je huis verlaat. Zo’n schema is vooral handig als je volgens een vast ritme thuis of weg bent.

Wat zijn de nadelen van een slimme radiatorknop?

• Prijs: Slimme radiatorknoppen kosten tussen € 50 en € 120 per stuk, veel duurder dus dan een klassieke thermostatische radiatorkraan. Deze kosten lopen op als je slimme kranen op meerdere radiatoren wilt installeren. Wil je slimme kranen op meerdere radiatoren installeren, dan kunnen de kosten dus behoorlijk oplopen.
• Beperkte functionaliteit zonder een slimme thermostaat: Voor de volledige functionaliteit van een slimme radiatorknop heb je een compatibele slimme thermostaat nodig. Dit maakt communicatie met de ketel mogelijk om deze aan en uit te zetten.
• Merkgebonden: De meeste slimme radiatorknoppen zijn alleen compatibel met de slimme thermostaat en/of de verbindingshub (“gateway”) van dezelfde fabrikant. Dit betekent dat je in de meeste gevallen vastzit aan één merk. Als je al een slimme thermostaat hebt, zul je waarschijnlijk de slimme radiatorknoppen van hetzelfde merk moeten aanschaffen.

Hoe kies je de beste slimme radiatorknop voor jouw woning?

Om de meest geschikte slimme radiatorknop te kiezen, kan je op een aantal zaken letten.

Aantal radiatorknoppen per systeem

Ga na hoeveel radiatorknoppen je bij een bepaald merk kunt koppelen aan hetzelfde systeem. Dit is vooral belangrijk als je meerdere radiatoren in verschillende kamers wilt bedienen met behulp van dezelfde app of hub.

Compatibel met je thermostaat

Controleer of de slimme radiatorknop een specifieke slimme thermostaat vereist voor optimale functionaliteit. De meeste radiatorknoppen werken het beste (of enkel) met een slimme thermostaat van hetzelfde merk. In theorie kan je slimme radiatorknoppen ook combineren met een klassieke thermostaat, maar dan verlies je veel functionaliteit. Erg veel zin heeft dat in de praktijk niet.

Compatibel met je radiator

Er zijn verschillende types radiatorkranen, dus vervang je die door slimme exemplaren, dan moet je nagaan of de radiatorknoppen erop passen, of dat eventueel het juiste verloopstukje wordt meegeleverd.

Smart home platform

Controleer of de slimme radiatorknop compatibel is met het smart home platform dat je al gebruikt of overweegt aan te schaffen. Sommige radiatorknoppen werken naadloos samen met populaire platforms zoals Google Home, Amazon Alexa of Apple HomeKit.

Detectie van omgevingsfactoren

Let op extra functies. Sommige slimme radiatorknoppen kunnen bijvoorbeeld luchtvochtigheid meten, een open raam detecteren of reageren op weersvoorspellingen, waardoor ze efficiënter de temperatuur regelen of kunnen worden aangepast.

Kinderslot/-beveiliging

Als je kleine kinderen hebt, overweeg dan een radiatorknop met kinderbeveiliging. Deze functie voorkomt dat kinderen de temperatuurinstellingen handmatig kunnen wijzigen, wat ongewenste temperatuurschommelingen kan voorkomen.

Hoe installeer je een slimme radiatorknop

Een slimme radiatorknop kan je doorgaans makkelijk zelf installeren, in tegenstelling tot een slimme thermostaat waarbij soms hulp van een vakman nodig of aan te raden is. In de meeste gevallen moet je het volgende doen:

1. Verwijder de oude thermostatische kraan van je radiator.
2. Plaats de juiste adapter op het ventiel (de meeste slimme radiatorknoppen worden geleverd met adapters voor de meest voorkomende ventielen).
3. Plaats de batterijen in je nieuwe slimme radiatorknop.
4. Bevestig de slimme radiatorknop aan je radiator.

Om een slimme radiatorknop te gebruiken, heb je soms een verbindingsmodule van de fabrikant nodig. Dit wordt ook een “bridge”, “hub” of “gateway” genoemd. Dit verbindingsapparaat verbind je met de internetmodem van je provider zodat je je slimme radiatorknoppen via een app op je smartphone kunt bedienen.

Veel fabrikanten verkopen ook “startpakketten” met een slimme thermostaat, slimme radiatorknoppen en een gateway. De meeste slimme radiatorknoppen werken alleen met de slimme thermostaat en de gateway van dezelfde fabrikant. Controleer dus altijd goed de onderlinge compatibiliteit als je losse onderdelen koopt.

Verschillende opstellingen

Thermostaat en thermostatische radiatorknoppen

Dit is de opstelling die de meeste huizen vandaag hebben. Je kunt handmatig de temperatuur van de thermostaat instellen, en deze kan de ketel aansturen om de temperatuur van de kamer waarin hij is geplaatst te handhaven. Je kunt ook de temperatuur van elke kamer instellen met behulp van de thermostatische radiatorknoppen. In de afbeelding zie je dat:

• Slaapkamer 1 is ingesteld op 5 (ongeveer 25-30°C)
• Het kantoor op 3 (ongeveer 15-20°C)
• Slaapkamer 2 op 0 (radiator uit).

Wil je de gevraagde temperatuur in de kamers aanpassen, dan moet je naar elke kamer gaan om dit handmatig aan te passen. Omdat de radiatorknoppen niet kunnen communiceren met de thermostaat, warmen de radiatoren alleen op als de ketel al is ingeschakeld.

Wat kan je doen:

• De thermostaat gebruiken om de ketel aan en uit te zetten.
• De temperatuur van individuele kamers regelen met thermostatische radiatorknoppen.

Wat kan je niet doen:

• De thermostaat of thermostatische radiatorkranen op afstand bedienen, bijvoorbeeld vanaf je telefoon.
• De ketel aan- of uitzetten door de instelling van een radiatorknop te veranderen.
• Gemakkelijk zoneregeling creëren voor verschillende tijdstippen van de dag (technisch gezien kan het als je bereid bent om handmatig de radiatorknoppen op verschillende tijdstippen van de dag aan te passen, elke dag, maar het vergt veel moeite).

Slimme thermostaat en thermostatische radiatorknoppen

Zoals aangegeven door de stippellijn in de onderstaande afbeelding, kun je je smartphone draadloos verbinden met je slimme thermostaat, meestal via een verbindingshub.

Dit betekent dat je op afstand de temperatuur van de thermostaat kunt instellen, en deze zal de ketel aan en uit zetten om de temperatuur van de kamer waarin hij is geplaatst te handhaven. Je kunt ook verwarmingsschema’s instellen. In de afbeelding bevindt de thermostaat zich in de woonkamer. Dus je zou de thermostaat bijvoorbeeld kunnen instellen op 18°C en kunnen plannen om tussen 19u en 20u de gevraagde temperatuur te veranderen naar 20°C, zodat het lekker warm is als je 's avonds voor de tv gaat zitten.

Je kunt de temperatuur van elke kamer instellen met behulp van de thermostatische radiatorknoppen. Echter, zoals te zien is op de afbeelding, kunnen de radiatorknoppen niet communiceren met de slimme thermostaat of je smartphone, dus je moet ze handmatig aanpassen.

Wat kan je doen:

• Je slimme thermostaat op afstand bedienen met je smartphone.
• De slimme thermostaat gebruiken om op afstand je ketel aan en uit te zetten.
• Verwarmingsschema's programmeren met je smartphone.

Wat kan je niet doen:

• De thermostatische radiatorknoppen op afstand bedienen.
• De ketel aan- of uitzetten door de instelling van een radiatorknop te veranderen.
• Gemakkelijk zoneregeling creëren voor verschillende tijdstippen van de dag.

 

Slimme thermostaat met slimme radiatorknoppen

 

Zoals aangegeven door de stippellijn in de onderstaande afbeelding, kan je je smartphone draadloos verbinden met zowel je slimme thermostaat als de slimme radiatorknoppen, meestal via een verbindingshub.

Dit betekent dat je op afstand de temperaturen van zowel de slimme thermostaat als de slimme radiatorknoppen kunt instellen. Je kunt zelfs de exacte temperatuur instellen met slimme radiatorknoppen, in plaats van een “schattingstemperatuur” zoals je dat doet met klassieke thermostatische radiatorknoppen.

Alle slimme radiatorknoppen kunnen communiceren met de slimme thermostaat, wat betekent dat je de ketel kunt aan- en uitzetten door de instellingen van één van de verwarmingstoestellen te wijzigen (slimme thermostaat of slimme radiatorknop). Deze opstelling geeft je de meest volledige controle over je verwarming. Je kunt eenvoudig verwarmingsschema's instellen. Bijvoorbeeld, overdag kun je de verwarming uitschakelen in alle kamers behalve je bureau en 's avonds kun je de verwarming laag zetten in de slaapkamers en hoger in de woonkamer.

Wat kan je doen:

• Op afstand de instellingen van je slimme thermostaat en slimme radiatorknoppen regelen met je smartphone.
• Op afstand de ketel aan- of uitzetten met de slimme thermostaat of door de instelling van een radiatorknop te veranderen.
• Verwarmingsschema's programmeren met je smartphone.
• Gemakkelijk zoneregeling creëren voor verschillende tijdstippen van de dag.

Wat kan je niet doen:

In theorie kan je elk aspect van je thuisverwarming regelen. Tegelijk is deze opstelling de meest complexe. Het kan lastig zijn om het volledige potentieel te benutten als je niet technisch onderlegd bent.

Veelgestelde vragen over slimme radiatorknoppen

Wat is het verschil tussen een slimme thermostaat en een slimme radiatorknop?

Een slimme thermostaat vervangt een klassieke kamerthermostaat. Je installeert die ofwel op dezelfde plaats of je maakt gebruik van een draadloze slimme thermostaat die dan met een draadloze module in de buurt van de ketel communiceert. Anders dan een klassieke thermostaat kan je een slimme thermostaat bedienen via een app zodat je hem zowel thuis als vanop afstand kunt bedienen. Een slimme radiatorknop installeer je op een radiator ter vervanging van klassieke thermostatische radiatorknoppen. Via slimme radiatorknoppen kan je de temperatuur per kamer afzonderlijk regelen en net als een slimme thermostaat kan je ze bedienen via een app. Je kunt slimme radiatorknoppen met een gewone thermostaat combineren, maar dan verlies je veel functionaliteit. Het is beter om slimme radiatorknoppen samen met een slimme thermostaat te gebruiken.

Werkt een slimme radiatorknop zonder slimme thermostaat? 

Technisch gezien werkt dit, alleen is het niet per se de beste keuze.  Er zijn twee scenario’s mogelijk: 

1. Slimme radiatorknoppen met een gewone thermostaat

In dit geval zijn beide niet met elkaar verbonden. De gewone thermostaat is de “baas” in je verwarmingssysteem: hij stuurt de boiler aan en geeft een signaal wanneer deze moet starten en stoppen met de warmwaterproductie. 

Goede (modulerende) thermostaten doen dat op een efficiënte manier: ze houden rekening met bijvoorbeeld de buitentemperatuur of hoe lang het duurt voordat een kamer warm is. Ze zorgen ervoor dat de boiler niet constant op vol vermogen moet draaien. 

Zodra de gewenste temperatuur bereikt is in de kamer waar de thermostaat hangt (de referentiekamer), geeft de thermostaat een signaal aan de boiler dat er geen vraag naar warmte meer is. Dan warmen de radiatoren in de andere kamers niet meer op, zelfs al is de gewenste temperatuur in een van die kamers nog niet bereikt. 

Stel dat je in je bureau een slimme radiatorknop ingesteld hebt op 24°C, terwijl in de referentiekamer de gewenste temperatuur van 21 °C bereikt is, dan kan de slimme radiatorknop er niet voor zorgen dat je bureau toch nog verder opwarmt. 

In dit systeem hangt de ketelsturing dus volledig af van de thermostaat in de referentiekamer. De andere voordelen van slimme radiatorknoppen heb je natuurlijk wel, zoals bediening via een app, instellen van een schema of slimme functies zoals geofencing, openraam-detectie enz. 

2. Slimme radiatorknoppen zonder thermostaat

Dit is soms het geval bij stadsverwarming waarbij je bijvoorbeeld wel radiatoren hebt, maar geen toegang hebt tot een thermostaat of boiler. Het enige wat je in feite dan kunt doen, is via de radiatorknoppen regelen wanneer de radiatorkraan open of dicht moet. 

Mogelijkheden om de boiler te doen moduleren (voor efficiënter verwarmen) heb je niet. Slimme radiatorknoppen bieden in dit scenario wel wat voordelen: je kunt ze bedienen via een app, zowel thuis als vanop afstand, en je kunt gebruik maken van slimme functies zoals geofencing. Maar de radiatorknoppen gebruiken om de boiler efficiënt aan te sturen, kan niet.

Moet ik een slimme radiatorknop aanschaffen als ik al een slimme thermostaat heb?

Dat hoeft niet. Een slimme thermostaat kan je ook combineren met gewone thermostatische radiatorknoppen. Je kunt de radiatorknoppen dan wel niet op afstand bedienen of ze gebruiken om de ketel aan- of uit te zetten. Wil je dat wel kunnen, dan moet je wel slimme radiatorknoppen aanschaffen. Let wel op de compatibiliteit: doorgaans werkt een slimme thermostaat enkel met slimme radiatorknoppen van hetzelfde merk.

Kan ik een slimme radiatorknop zelf installeren of heb ik een professional nodig?

Een slimme radiatorknop kan je doorgaans makkelijk zelf installeren, in tegenstelling tot een slimme thermostaat waarbij soms hulp van een vakman nodig of aan te raden is. In de meeste gevallen moet je het volgende doen:

1. Verwijder de oude thermostatische kraan van je radiator.
2. Plaats de juiste adapter op het ventiel (de meeste slimme radiatorknoppen worden geleverd met adapters voor de meest voorkomende ventielen).
3. Plaats de batterijen in je nieuwe slimme radiatorknop.
4. Bevestig de slimme radiatorknop aan je radiator.

Zijn er slimme radiatorknoppen die compatibel zijn met alle verwarmingssystemen?

Bij slimme radiatorknoppen speelt het verwarmingssysteem niet zo’n rol. Je moet wel letten op

• de compatibiliteit met je radiatoren: de meeste slimme radiatorknoppen worden wel geleverd met adapters voor de meest voorkomende radiatorventielen.
• de compatibiliteit met je thermostaat: dat is vooral zo als je je slimme radiatorknoppen optimaal wilt laten samenwerken met een slimme thermostaat.