Hoeveel kost leidingwater in België in 2025?

Waterprijzen in België, een regionale bevoegdheid

Volgens Europese regels moet je waterfactuur alle kosten dekken van drinkwater én afvalwaterzuivering. In België is water een regionale bevoegdheid: elk gewest bepaalt zijn eigen tarieven en organisatie. Je kan dus niet zelf je waterleverancier kiezen.

Het Vlaamse Gewest

In het Vlaamse Gewest is het waterbeleid gebaseerd op het Vlaamse Waterwetboek. De Vlaamse Regering voert dit beleid uit via de Waterbeleidsnota 2020–2025, met als drie strategische doelstellingen:

• de waterkwaliteit verbeteren;
• Vlaanderen beter beschermen tegen droogte en overstromingen;
• samenwerking en financiering van het waterbeleid versterken.

Je waterfactuur bestaat uit drie delen:

1. Drinkwaterprijs (productie + distributie)

• Vaste kost per wooneenheid: €50 voor drinkwater, €30 voor afvoer, €20 voor zuivering.
• Korting: 20% per gedomicilieerd persoon (vanaf 5 personen valt het vastrecht weg).
• Verbruikstarief
  • Basistarief: voor verbruik tot 30 m³ + 30 m³ per persoon.
  • Comfortverbruik: verbruik boven het basisvolume wordt aan een dubbel tarief aangerekend voor levering, afvoer en zuivering.

2. Afvoer- en zuiveringsbijdrage

• Bovengemeentelijk tarief: €1,6621/m³ (uniform in Vlaanderen), onder beheer van Aquafin voor infrastructuur zoals collectoren en zuiveringsinstallaties.
• Gemeentelijk tarief: verschilt per gemeente, maar mag maximaal 1,4 keer het bovengemeentelijk tarief bedragen, of €2,3269/m³ (excl. btw).

3. Eén factuur via het drinkwaterbedrijf

De zes Vlaamse drinkwaterbedrijven zijn: AGSO Knokke-Heist, Aquaduin, De Watergroep, Farys, PIDPA en Water-link. Tarieven verschillen per bedrijf. 

Opmerking: Vlaanderen is onderverdeeld in stroomgebiedsdistricten (Schelde, Maas) en afstroomgebieden, wat meespeelt in de waterbeheerplanning.

Sociaal tarief

In bepaalde gevallen kan je een sociaal tarief krijgen voor je waterfactuur. Dat bedraagt 1/5 van het gewone tarief. Je komt in aanmerking als je recht hebt op o.a.:

• een leefloon (OCMW),
• een inkomensvervangende of integratietegemoetkoming (personen met handicap),
• een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden,
• een inkomensgarantie voor ouderen (IGO),
• ...
  
  

In veel gevallen wordt het sociaal tarief automatisch toegekend op basis van het Rijksregister.

Het Waalse Gewest

Waterbeheer in het Waalse Gewest valt onder het Waterwetboek (Code de l’Eau). Het gewest is onderverdeeld in stroomgebiedsdistricten (bv. Maas en Schelde) en sous-bassins, wat belangrijk is voor lokaal waterbeheer.

Er zijn 47 waterdistributeurs, waarvan 9 intercommunales en 38 gemeentelijke of gewestelijke regies.

Elke gebruiker betaalt de werkelijke kost van het waterverbruik én de vervuiling die hij veroorzaakt. De prijs is opgebouwd uit: 

• CVD (Coût Vérité Distribution): de werkelijke kost van distributie – verschilt per maatschappij en per hydrografisch gebied. Elke maatschappij moet binnen zo’n gebied een uniform tarief hanteren.
• CVA (Coût Vérité Assainissement): de kost van zuivering – is uniform: €2,365/m³.

De waterfactuur bestaat uit:

• Vaste vergoeding:
  
  • 20 × CVD + 30 × CVA (ongeacht verbruik). Deze vergoeding dekt vaste kosten zoals infrastructuur en onderhoud.
• Variabel verbruik:
  • De eerste 30 m³: aan halve CVD-prijs.
  • Verbruik vanaf 30 m³ tot 5000 m³: aan volledige CVD + CVA.

• Bijdrage sociaal fonds: €0,0322/m³ – enkel van toepassing op het Franstalig grondgebied.

Hulp bij betalingsproblemen: via het OCMW, met tussenkomst uit het Waalse sociaal waterfonds.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Hier bepaalt een ordonnantie van 20 oktober 2006 het waterbeleid en de tarieven. De tarieven worden gecontroleerd door Brugel, de energieregulator die sinds 2017 ook toezicht houdt op de watersector.

Vivaqua, het intercommunale waterbedrijf, verzorgt:

• de drinkwaterdistributie aan meer dan 1 miljoen Brusselaars;
• de afvoer van regen- en afvalwater.

Uitzondering: het beheer van de gewestelijke collectoren en de rioolwaterzuiveringsinstallaties valt niet onder Vivaqua, maar onder Hydria. 

De waterfactuur bestaat uit:

• Vastrecht: €33,72 per wooneenheid (excl. btw).
• Variabel tarief: €4,49/m³ (excl. btw), waarvan:
  • €2,17/m³ voor drinkwatervoorziening;
  • €2,32/m³ voor afvalwaterzuivering.

Sinds 2022 wordt er geen rekening meer gehouden met het aantal bewoners per woning en zijn er geen progressieve verbruikstarieven meer: je betaalt een uniform bedrag per m³.

Sociaal tarief

Wie moeilijkheden ondervindt om zijn waterfactuur te betalen, kan beroep doen op het Sociaal Fonds van Vivaqua, dat werkt in samenwerking met de OCMW's.

Prijs van kraantjeswater in België in 2025: wat zijn de verschillen per gewest?

De prijs die je in België betaalt voor kraantjeswater hangt sterk af van waar je woont. In Vlaanderen, Wallonië en Brussel gelden verschillende regels en tarieven, zowel voor het vaste deel (het zogeheten "vastrecht") als voor de prijs per verbruikte kubieke meter water. Ook het aandeel dat je betaalt voor de zuivering van afvalwater verschilt per regio en watermaatschappij.

1. Het Vlaamse Gewest

Vaste kosten (“vastrecht”)

• Bestaat uit drie onderdelen: € 50 (levering), € 20 (bovengemeentelijke afvoer) en € 30 (gemeentelijke afvoer) = totaal € 100 per aansluiting.
  
  
• Er geldt een korting van 20 % per inwoner. Bij gezinnen vanaf 5 personen vervalt de kost volledig; een alleenstaande betaalt € 80.
  
  
• Belangrijk: alle scenario’s (40, 100, 150 m³) vallen binnen het basisverbruik, dus er zijn geen verbruiksschijven in Vlaanderen.
  
  

Verbruikskosten per m³ (excl. 6% BTW)

• Drinkwater: € 1,6289 (Water-link) tot € 2,8415 (Farys)
  
  
• Bovengemeentelijke sanering: € 1,6621/m³
  
  
• Gemeentelijke sanering: € 0,98–€ 1,9114/m³ (verschilt per gemeente)

2. Het Waalse Gewest

Vaste kosten

• Berekening: 20 m³ × CVD + 30 m³ × CVA
  
  
  • CVA is uniform vastgesteld op € 2,615/m³ → vaste kost zuivering: € 78,45
    
    
  • CVD (distributie) varieert lokaal: € 1,67–€ 3,3552 → distributiekosten: € 33,40–€ 67,10
    
    
  • Totaal vaste kost verschilt dus meer dan 100 %.

Verbruikskosten per m³

• Tot 30 m³: halve CVD → € 0,5609–€ 1,6776/m³
  
  
• 30–5000 m³: CVD + CVA → € 3,7368–€ 5,9702/m³
  
  
• + bijdrage Sociaal Fonds: € 0,0332/m³ (niét voor Duitstalige gemeenten)

Speciale regeling Manhay

• Gedomicilieerd verbruik (tot 500 m³): 50 % korting op CVD → zowel vaste als verbruikskosten zijn zelfs bij 150 m³ aanzienlijk lager.

3. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

• Enige leverancier: Vivaqua → uniform tarief overal
  
  
• Vaste kost: € 33,72 per jaar (16,30 levering + 17,42 sanering)
  
  
• Verbruik: € 4,49/m³ (2,17 levering + 2,32 sanering), exclusief BTW
  
  
• Geen verbruiksschijven → één enkel tarief per m³ 

Hoeveel kost kraantjeswater, afhankelijk van de grootte van het huishouden?

De jaarlijkse kostprijs van leidingwater in België varieert sterk naargelang de regio en het waterverbruik van het gezin.

We berekenden de totale kostprijs voor drie typische gezinssituaties: een alleenstaande, een koppel met kind (3 personen), en een groter gezin (5 personen). Deze prijs omvat vaste kosten, de prijs per m³ (met eventuele verbruiksschijven), kosten voor afvalwaterzuivering, een eventuele bijdrage aan het sociaal fonds (in Wallonië), en 6 % btw.

• Vlaanderen is het duurst: 52 % duurder dan Brussel en 32 % duurder dan Wallonië.
• Brussel is het goedkoopst, met een uniforme prijs voor alle inwoners.
• In Wallonië zijn er grote verschillen. In Manhay betaal je slechts € 189,57 (dankzij 50 % korting op de distributiekost), terwijl dat bij waterleverancier CILE kan oplopen tot € 272,33.

Opvallend: In de goedkoopste gemeente van België (Manhay) betaal je als alleenstaande € 189 voor 40 m³ per jaar. Bij de duurste leverancier (Farys) loopt dat op tot € 357. Het prijsverschil kan dus oplopen tot wel 88%.

• Vlaanderen is opnieuw het duurst, 39 % boven Brussel, en 6 % boven het nationaal gemiddelde.
• Brussel is het goedkoopst, met een vaste prijs van € 511,68.
• In Wallonië zijn de prijsverschillen nog groter: Manhay is meer dan € 224 goedkoper dan CILE, wat een verschil van 52 % betekent.

Gemiddeld betaal je in België € 6,50 per m³ of 0,0065 €/liter.

• Vlaanderen is met € 968,83 het duurst, gevolgd door Wallonië.
• Brussel blijft de goedkoopste regio, 23 % onder het nationale gemiddelde.
• Het verschil tussen de goedkoopste (Manhay: € 629,15) en duurste (Farys: € 1 019,99) situatie in België bedraagt maar liefst € 390,84 of 62 %.

Gemiddeld betaal je in België voor 150 m³ € 6,23 per m³, ofwel 0,0062 €/liter.

Samengevat

• De prijs per m³ daalt licht bij groter verbruik, maar de verschillen tussen regio’s blijven significant.
• Vlaanderen is telkens de duurste regio, Brussel de goedkoopste.
• In Wallonië zijn de prijzen het meest afhankelijk van de gemeente: lokale kortingen (zoals in Manhay) kunnen de factuur fors verlagen.
• Het verschil tussen goedkoopste en duurste gemeenten kan oplopen tot 88 % (bij lage verbruiken) of meer dan € 390 op jaarbasis (bij grote gezinnen).
• Voor de prijs van het goedkoopste flessenwater (€ 0,19 per liter) krijg je tot 29 liter kraantjeswater. Leidingwater blijft dus veruit de goedkoopste én milieuvriendelijkste keuze.
  

Waarom stijgt de prijs van kraantjeswater in België?

Wat beïnvloedt de waterprijs?

De prijs van kraantjeswater in België hangt af van verschillende factoren. Naast de kost voor het leveren van drinkbaar water, wordt ook het gebruikte water gezuiverd – en die saneringskost is de voorbije jaren sterk toegenomen.

Daarnaast spelen ook deze elementen een rol in de prijsvorming:

• Investeringen in infrastructuur zoals leidingen, reservoirs en zuiveringsstations.
• Strengere milieuregels en normen die extra uitgaven met zich meebrengen.
• Indexering en inflatie, waardoor prijzen jaarlijks worden aangepast.

Belangrijk om te weten: water wordt in België beheerd op gewestelijk niveau. Dat betekent dat Vlaanderen, Wallonië en Brussel elk hun eigen tarieven en systemen hanteren. De verschillen zijn dan ook aanzienlijk.

Hoe zijn de waterprijzen veranderd tussen 2020 en 2025?

Tussen 2020 en 2025 is de waterprijs in heel België gestegen – maar niet overal even sterk:

• In Vlaanderen steeg de waterfactuur gemiddeld met 14% ten opzichte van 2024, en met maar liefst 94% sinds 2005. De prijs stijgt er al jaren en ligt vandaag het hoogst van het land.
• In Wallonië bleven de stijgingen beperkter. Vergeleken met 2024 ging de prijs er gemiddeld met 6,5% omhoog. Sinds 2005 is de waterprijs in Wallonië met 58% gestegen.
• In Brussel daalde de prijs in 2025 met ongeveer 3% tegenover het jaar voordien. Toch zagen veel Brusselaars hun factuur wél stijgen na de invoering van een nieuw tariefsysteem in 2022. Dat systeem rekent sinds kort puur op basis van het verbruik, zonder rekening te houden met het aantal gezinsleden. Vooral grotere gezinnen merkten daardoor een duidelijke toename. Ten opzichte van 2005 is de waterfactuur in Brussel met 57% gestegen.

Opvallend is dat vooral de saneringskosten sterk zijn gestegen. Sinds 2005 zijn die in elk gewest ongeveer verdrievoudigd. In Vlaanderen nam ook de kost van het drinkwater zelf stevig toe, terwijl die in Wallonië en Brussel eerder stabiel bleef of licht daalde.

Conclusie: de stijging van de waterprijs is geen toeval

Ze is het resultaat van hogere saneringskosten, investeringen in infrastructuur en aangepaste regelgeving. Vlaanderen is vandaag het duurste gewest, Brussel het goedkoopste – maar in heel België is kraantjeswater de afgelopen jaren duurder geworden, en dat merken we allemaal op de factuur.

Hoe verlaag je je waterfactuur in 2025?

Het huishoudelijke waterverbruik daalt in Vlaanderen. In 2013 verbruikten we gemiddeld 33m³ kraantjeswater per persoon, in 2023 was dat nog 29,5 m³. Dat komt neer op een daling van 90,4 naar 80,8 liter per persoon per dag in tien jaar tijd.

Naast leidingwater (87%) maken huishoudens ook gebruik van hemelwater (11%) en grondwater (2%).

De daling van het leidingwaterverbruik komt vermoedelijk onder meer door het toegenomen gebruik van hemelwater. Sinds 2004 is het trouwens verplicht om bij (ver)nieuwbouw een regenwaterput te installeren.

Wil je zelf nog een stap verder gaan om je waterfactuur te verlagen? Met een aantal eenvoudige ingrepen en bewuste keuzes in huis kun je flink besparen. Van slimmer douchen tot het hergebruiken van regenwater: ontdek hier praktische tips om minder water te verbruiken en verspilling te vermijden.

Lees de waterbespaartips