Geolokalisatie is toegestaan, geoblocking niet

Geolokalisatie

Geolokalisatie is het bepalen van de geografische positie van een toestel (zoals een computer, smartphone of tablet). Gebruikmaken van gps-signalen is hiervoor het meest voor de hand liggend, maar het kan ook via bluetooth-, wifi- of gsm-signalen.

Vooral voor smartphones bestaan er heel wat apps die je locatie nodig hebben om te werken. Denk bijvoorbeeld aan een fitness-app die je looproutes en statistieken bijhoudt, een dating-app die de profielen van andere gebruikers in jouw buurt toont of een gps-app die helpt om je bestemming zo snel mogelijk te bereiken. 

Maar ook apps die zulke gegevens helemaal niet nodig hebben, vragen soms je toestemming om gegevens te verzamelen. Zo houden sommige apps bij vanwaar je mailt of een foto post, welke route je neemt naar je werk of welke restaurants en winkels je hebt bezocht. Apps moeten altijd op voorhand toestemming vragen om je gegevens bij te houden. Je hebt ook het recht om die toestemming op elk ogenblik terug in te trekken. Wil je verhinderen dat apps je locatie bijhouden, schakel de toegang tot je locatie dan uit in de app-instellingen.

Geoblocking

Geoblocking is de (discriminerende) praktijk waarbij bedrijven hun diensten en producten blokkeren op grond van je geografische locatie, meer specifiek de plaats van je internetverbinding. Ze verhinderen bijvoorbeeld dat je toegang krijgt tot een Duitstalige website die festivaltickets tegen gunstige prijzen aanbiedt of dat je via een Franse nieuwssite een video kunt bekijken.

In 2018 keurde het Europees Parlement een maatregel goed waardoor geoblocking bij online winkelen in de EU werd afgeschaft. Op die manier kun je genieten van een ruimer en eventueel goedkoper aanbod aan goederen en diensten. Een Duitse webshop kan geen Belgische klanten meer weigeren en een webshop die een aparte website per land (.be, .fr, .nl. …) heeft, mag jou niet zomaar omleiden naar de .be-versie. Je mag zelf kiezen op welke website je koopt en kunt kiezen voor de website met de beste prijs of voorwaarden.

Dit betekent niet dat alle webshops ook in België moeten leveren of euro’s moeten aanvaarden. Je mag kopen op de website van je keuze, maar je moet er de algemene voorwaarden van die site bijnemen. Als je kiest om te kopen in de Franse webwinkel, dan doe je dat tegen dezelfde (Franse) voorwaarden als alle andere consumenten. Je kunt niet eisen dat een aanbieding op de Franse website met de verkoopvoorwaarden van de Belgische website gecombineerd wordt.

Concrete voorbeelden

• Als er in de verkoopvoorwaarden staat dat de webshop enkel levert in Frankrijk, dan kun je niet eisen dat ze toch in België gaan leveren. De webshop mag jou niet als klant weigeren omdat je in België woont. Je mag dus kopen, maar zult zelf een oplossing moeten vinden voor de levering.  Zo kun je eventueel het product zelf gaan ophalen of kun je het laten leveren in een afhaalpunt of postbus in Frankrijk.
• Hetzelfde principe geldt ook voor andere voorwaarden, zoals de betaalopties en valuta. De webshop mag kiezen welke valuta of betaalmiddelen toegelaten zijn. Maar als ze bijvoorbeeld betalingen met kredietkaart aanvaardt, mag ze geen onderscheid maken tussen kaarten die uitgegeven werden in verschillende landen. Een webshop mag wel kiezen om enkel betalingen in een bepaalde munt te aanvaarden. In dat geval moet je je misschien kosten betalen bij je bank.
• Een website mag ook niet discrimineren tussen klanten uit verschillende landen. Een korting alleen aanbieden aan mensen die vanuit een bepaald land naar de website surfen, mag dus niet. Maar een onderneming mag er wel voor kiezen om een korting enkel aan te bieden op haar Franse website (.fr) en niet op de Belgische (.be). De webwinkel moet wel toelaten dat Belgen op de Franse website kunnen kopen, onder de (leverings)voorwaarden van die website.

Er is een belangrijke uitzondering op deze nieuwe regels. Auteursrechtelijk beschermde inhoud zoals tv-series en films valt niet onder die nieuwe wetgeving. Muziek, e-books, en online games evenmin. Jouw Netflix-aanbod in België wordt voorlopig dus niet uitgebreid. Eerder werd wel al een wet goedgekeurd die ervoor zorgt dat je met je Belgisch Netflix-abonnement in andere EU-lidstaten kunt inloggen (bv. als je op vakantie bent in Spanje) en dus toegang hebt tot jouw (Belgische) content.

Wat kan ik doen tegen geoblocking?

Gelukkig leven de meeste handelaars de nieuwe regels inmiddels goed na. Maar wat als een verkoper een loopje met de regels neemt? In eerste instantie kun je contact opnemen met de verkoper en hem op de regels wijzen. Weigert hij om zijn praktijken aan te passen? Dien dan een klacht in bij het Europees Centrum voor de Consument. ECC België zal de klacht onderzoeken en indien nodig de Belgische of Europese inspectiediensten of de Europese Commissie inlichten.