Smartphone versus fototoestel: waarmee maak je de beste foto’s?

De opmars van smartphones in de fotografie

De smartphones, de bekende ‘intelligente’ telefoons hebben tegenwoordig meerdere functionaliteiten, die steeds meer lijken op die van computers en ook van camera's. Vooral de fotokwaliteit is de laatste jaren onmiskenbaar verbeterd. Zozeer zelfs dat we nu spreken van ‘fotophones’ in het geval van mobiele telefoons die in staat zijn om foto's te maken van zeer goede kwaliteit.

Bovendien zijn smartphones, naast het feit dat ze licht en gemakkelijk draagbaar zijn, bijna altijd binnen handbereik in onze tas of zak, zodat we onvoorziene momenten kunnen vereeuwigen ... Momenten die verloren zouden gaan als je nog op zoek moet naar een klassiek fototoestel! Ze zijn uitgerust verschillende functies, ze hebben een scherm van betere kwaliteit dan de compactcamera’s en een camera aan de voorkant. Anderzijds zijn smartphones vaak niet makkelijk te hanteren en is de zoom van een matige kwaliteit.

Smartphone of fototoestel? Check onze waarheidsgetrouwe test!

Waarom zetten fabrikanten zo in op de fotokwaliteit van hun smartphones?

De smartphone heeft onze kijk op fotografie voorgoed veranderd. De fabrikanten, die mekaar de loef willen afsteken op het gebied van de kwaliteit van de camera’s die in de mobiele telefoons zijn geïntegreerd, hebben dat goed begrepen.

De camera van een smartphone (of je kan het ook een ‘fotophone’ noemen) is zelfs een van de belangrijkste aspecten geworden! Zelfs in die mate dat - wanneer je de gelukkige bezitter bent van een hoogwaardige smartphone - je je ongetwijfeld afvraagt of de foto’s die je neemt met je smartphone eigenlijk niet even kwalitatief zijn als de plaatjes die je schiet met een klassiek fototoestel. 

Smartphones presteren steeds beter dankzij hun software

Marketeers wilden consumenten lange tijd doen geloven dat de kwaliteit van een camera vooral werd afgemeten aan het aantal miljoenen pixels op de sensor. Nu richt de nieuwe strijd tussen smartphonefabrikanten zich op de software van de camera, d.w.z. de digitale verwerking van beelden. Door steeds krachtigere programma's te ontwikkelen, zijn de topmodellen, aangedreven door veel krachtigere processors en artificiële intelligentie, in staat om meer gedetailleerde en natuurgetrouwe foto's te maken. Zelfs het middensegment doet het beter dan voorheen.

Om dit te bereiken hebben sommige fabrikanten ervoor gekozen om het aantal beeldsensoren te verhogen: 60% van de geteste smartphones heeft minstens drie beeldsensoren aan de achterkant. De ene kan worden gebruikt voor scherptediepte (Bokeh-effect, zie onze praktijktests), de andere als groothoeklens (landschappen) of als optische zoom. Ze geven de smartphone een grotere veelzijdigheid en daardoor een beter eindresultaat.

Fotograferen is vooral lastig als er te weinig licht is. Smartphones, die lange tijd achterbleven op dit gebied door hun kleine sensoren, worden steeds beter, vooral in het topsegment. De beste smartphones van Apple en Samsung passen het aantal megapixels bijvoorbeeld automatisch aan op basis van de lichtomstandigheden.

Dit is opnieuw dankzij verbeterde software voor fotobewerking.

Gaan smartphones camera's vervangen?

Maar betekent dit dat de smartphone de camera voorgoed kan vervangen? Niet helemaal, tenminste niet in de ogen van veeleisende fotografen, en niet in alle omstandigheden. Er blijven een aantal verschillen en het is de moeite waard om die aan te stippen, vooral wat betreft de vrij middelmatige zoom en de voor de hand liggende intrinsieke beperking door de kleine sensor.

Zijn digitale fototoestellen nog steeds zinvol?

Compactcamera's met uitsterven bedreigd

Al meteen een ontnuchterend cijfer: tussen 2010 en 2020, dus een klein decennium, is de verkoop van het aantal compactcamera’s in ons kleine landje met 80 % gedaald. Dat is een forse klap, ook al blijven deze modellen populair binnen het gamma fototoestellen. Waardoor is deze (voormalige) favoriet bij de consumenten dan in de vergetelheid geraakt ? Je raadt het al: het is het flitsende succes van onze niet meer weg te denken smartphones met hun camera, die dit hebben veroorzaakt.

De existentiële crisis van de traditionele camera's kan ook worden verklaard door het feit dat gebruikers foto’s willen die onmiddellijk bruikbaar en klaar zijn om te worden gedeeld (vooral op sociale netwerken). Binnen die context zijn levendige en flatterende kleuren erg populair. En dat is net zo typisch aan smartphones, die de kleuren van de foto’s in een oogwenk aanpassen, om ze mooier te maken. Die weergave is ook terug te vinden op sommige fototoestellen, maar het gebeurt minder vaak automatisch. Je moet dan een filter kiezen of de foto bewerken op de pc of app om hem aan de laatste trends aan te passen of om hem ‘instagramklaar’ te maken.

Fototoestellen: goedkoper en milieuvriendelijker op de lange termijn

Een van de grote nadelen van de smartphone is de maximale levensduur. Er zijn ongetwijfeld meer oude smartphones dan camera's die stof liggen te happen ergens onderaan in een la.

Op een telefoon moet je regelmatig updates installeren om hem te beschermen tegen hackers. Op de lange termijn is een camera dus minder belastend voor onze portemonnee en voor het milieu.

De markt voor fotocamera's in het lage en middensegment daalt

Desalniettemin gaat de markt van fototoestellen (met name de compactcamera’s) er momenteel op achteruit. En dan vooral wat betreft de goedkopere modellen en die uit de middenklasse, dus de toestellen voor het grote publiek. Fabrikanten richten zich daarom op de steeds duurdere en meer geavanceerde professionele hybrides. Ze verkopen er minder van, maar tegen hogere prijzen.

Kortom, de compactcamera is in onbruik geraakt en wij kunnen de aankoop ervan momenteel niet aanbevelen.

Smartphones beter dan instapmodel compactcamera's

Het instapmodel dat we kozen voor onze veldtest met de compactcamera kon nauwelijks concurreren met een smartphone uit het goedkopere segment. En tussen de compactcamera en de meest geavanceerde ‘fotophone’ is er een enorme kloof op het vlak van details, de belichting, en de scherptediepte.

Amper een paar jaar geleden velden we niet zulk een streng oordeel over compactcamera’s. Maar het is overduidelijk dat je geen goeie deal doet als je op dit moment een basismodel compactcamera koopt. Het risico bestaat dat die net hetzelfde kan als je smartphone en alleen maar ruimte in beslag neemt. Hetzelfde geldt voor de hybride: als je niet gepassioneerd bent door fotografie en als je meestal tevreden bent met de automatische modus, is de kans klein dat je er voordeel mee doet. En als je bezeten bent van fotografie, dan geef je waarschijnlijk de voorkeur aan een hoogstaande spiegelreflexcamera of een hybride.

De voordelen en nadelen van smartphones voor fotografie

De voordelen en nadelen van een digitale fotocamera

Welke soorten foto's passen het best bij welke camera?

De vergelijking ‘camera vs. smartphone’ toont interessante voordelen in beide kampen. Om een beslissing te kunnen nemen, moet je kijken naar het doel van de foto en de context waarin deze is genomen.

Finaal maakt het niet uit of de smartphone het fototoestel zal verdringen, of dat het fototoestel zijn comeback zal maken, want we mogen niet vergeten dat de kwaliteit van het beeld ook afhangt van het talent van de fotograaf! Als het onderwerp oninteressant is of niet goed in beeld wordt gebracht, zal het resultaat teleurstellen, ongeacht welke camera wordt gebruikt.

En als de beeldkwaliteit primeert, is het het beste om te gaan voor topkwaliteit, ongeacht of je een fototoestel of een smartphone wil gebruiken.

Voor welke foto's is een smartphone het meest geschikt?

Vooral de GPS- en fotobewerkingsfuncties van de smartphone zullen in de smaak vallen. Natuurlijk zal de 'fotofoon' ook selfie-enthousiastelingen en 'connectivity- addicts' overtuigen, omdat je foto's meteen op sociale media kunt posten. Als selfies ook mogelijk zijn met een camera, dan moet deze zijn uitgerust met een 180° draaibaar scherm.

Meer in het algemeen is de smartphone erg praktisch omdat we hem altijd bij ons hebben en hem dus altijd kunnen gebruiken.

Voor welke foto's is een fototoestel beter?

Camera's hebben de voorkeur als je moet inzoomen op je onderwerp of complexere opnamen moet maken, vooral omdat ze stabieler zijn en makkelijker vast te houden. Het maakt ook de batterij van de telefoon vrij, waardoor deze zijn oorspronkelijke doel (en meer geheugen) terugkrijgt.

Wantrouw marketingclaims van merken

Let op dat je niet valt voor de marketingtrucjes, iets wat merken vaak toepassen. Ze kondigen nieuwe technologieën aan met ronkende namen die bespottelijk lang en onbegrijpelijk zijn. Vaak zorgen deze technologieën niet helemaal voor het verhoopte effect, of zijn het gadgets die uiteindelijk bijna nooit gebruikt worden. 

Staat er op de technische fiche van je smartphone zoom 100 x en een sensor van 200 megapixel (MP)? Hou het hoofd koel! De meeste van de huidige hybride of spiegelreflexcamera's - zelfs in de topklasse - zijn uitgerust met sensoren van ‘slechts’ 20 megapixel.

De scherpte van de uiteindelijke foto is niet recht evenredig met het aantal pixels, maar eerder met de grootte van de sensor en/of de digitale verwerking door de processor. Een hoge resolutie kan vooral handig zijn bij het bijsnijden of digitaal zoomen.

Voor de zoom heeft het weinig zin om bij een smartphone te zoeken naar meer dan 10 x. Ten eerste omdat de beelddefinitie wordt gereduceerd (omdat de zoom digitaal en niet optisch is) en ten tweede omdat het uiterst moeilijk is om een smartphone te stabiliseren met een zoom van een dergelijk bereik. De minste trilling van de handen wordt uitvergroot, wat je gegarandeerd een prachtige ... onscherpe foto oplevert.

Ontdek onze cameratest in echte situaties