Tinnitus: soorten, oorzaken en behandelingen

Wat is tinnitus?

Men neemt doorgaans aan dat 10 à 15 % van de bevolking een of andere vorm van tinnitus heeft. Het kan gaan om een kortstondige periode, maar het probleem kan ook maanden of zelfs jaren blijven aanslepen. Bij ongeveer 10 % van de mensen die tinnitus hebben, is het probleem echt belastend.

In de meeste gevallen is tinnitus een gevolg van overdreven lawaai. Lawaai houdt dus niet alleen een risico in dat je gehoor minder goed gaat werken, het kan ook uitmonden in tinnitus. De aandoening komt echter ook voor bij goedhorende personen. 

Hels lawaai is soms een probleem op de werkvloer. Schrijnwerkers, piloten, rockmuzikanten, personen die hele dagen met een drilboor of een kettingzaag moeten werken … hebben een risicoberoep. Maar het is ook een vrijetijdsfenomeen: jongeren die met de regelmaat van de klok op café, in megadiscotheken en bij optredens loeiharde muziek te horen krijgen, of die dat zichzelf aandoen via de oortjes van hun draagbare muziekspeler.
Terug naar boven

Wat zijn de symptomen van tinnitus?

Bij tinnitus hoor je een geluid zonder dat er een externe geluidsbron aanwezig is. Bij de ene is het slechts in één oor, bij de andere in beide. En bij de ene is het een piep, een tuut, een fluittoon …, bij de andere een suizing of een gebrom. Terug naar boven

Wat veroorzaakt tinnitus?

Hoewel er al veel onderzoek is gedaan naar de aandoening, is het nog altijd niet duidelijk hoe het schijngeluid juist tot stand komt. Aan de basis lijkt in ieder geval vaak beschadiging van het slakkenhuis in het oor te liggen.

Lawaai is naar men aanneemt de belangrijkste maar niet de enige mogelijke oorzaak van tinnitus. De aandoening kan evengoed het gevolg zijn van een banale oorprop, een hersenschudding, hoge bloeddruk, een bijwerking van bepaalde geneesmiddelen enz.

Tinnitus gaat vaak samen met schade aan het binnenoor

Bij de diagnose is het onder meer zaak om een onderscheid te maken tussen "objectieve" en "subjectieve" tinnitus:

• Objectieve tinnitus: er is een reëel geluid dat wordt voortgebracht door iets in het lichaam, bv. een vernauwde halsslagader. Een arts kan dat eventueel met een stethoscoop horen. Die vorm van tinnitus vertegenwoordigt echter maar 1 à 5% van de gevallen.
• Subjectieve tinnitus: in dat geval kan niemand anders dan jijzelf iets horen. Het zijn dan alleen de hersenen die de indruk geven van een geluid, en dat dus zelfs zonder dat er een interne geluidsbron is. Dat is de meest voorkomende vorm. De hoofdoorzaak zou lawaai zijn. 

Vandaar het belang om een arts de correcte diagnose te laten stellen zodra je een geluid ervaart dat niet meer weggaat (je hoeft het niet per se dag en nacht te horen). Misschien is er immers een onderliggend probleem dat kan worden behandeld.

Terug naar boven

Hoe tinnitus behandelen of verlichten?

Als er helemaal geen onderliggend probleem is dat kan worden behandeld, zal de arts uitleggen dat chronische tinnitus momenteel niet te genezen is. Je kunt wel methodes uitproberen om het probleem te verlichten, zodat je levenskwaliteit verbetert. Daarvoor zal hij soms doorverwijzen naar een neus-keel-oorarts of naar een gespecialiseerd tinnituscentrum (onder meer in sommige ziekenhuizen).

Het gaat meestal om psychologische interventies: gesprekken, psycho-educatie, ontspanningsoefeningen, mindfullness … Die hebben tot doel je te helpen om minder aandacht te schenken aan de tinnitus. Het is wel een werk van lange adem: twee tot drie jaar is geen uitzondering, en zonder garantie op succes.

Er kunnen ook technische middelen worden ingezet. Ruisgeneratoren bv. zijn toestellen die achter het oor worden gedragen en een continue ruis produceren, wat het irriterende oorsuizen moet helpen neutraliseren.

Verder gebeurt er onderzoek naar allerhande andere behandelingstechnieken, zoals transcraniale magnetische stimulatie van de hersenen: dat zou de overactieve gebieden die de tinnitus veroorzaken, tot rust moeten brengen. Maar een echt afdoende behandeling is er tot nog toe nog niet gevonden.

Efficiënte geneesmiddelen zijn er al helemaal niet. En ook van supplementen als ginkgo biloba, melatonine of zink is het nut niet aangetoond.

Terug naar boven

Hoe ontwikkelt tinnitus zich?

Zolang het om een eenmalige blootstelling aan te luid lawaai gaat, zal dat in de meeste gevallen alleen voor korte tijd tinnitus veroorzaken. Je merkt het meteen, maar je hebt er doorgaans slechts een paar seconden tot maximaal een paar dagen last van.

Wanneer je echter herhaaldelijk blootgesteld bent aan geluiden sterker dan 90 decibel, verhoog je het risico dat er uiteindelijk een geruis permanent aanwezig blijft, en dat voor maanden of zelfs jaren. Chronische subjectieve tinnitus dus.

Sommigen leren daarmee leven. Het is een beetje zoals men kan wennen aan het klokkengelui van de kerk in je buurt. Men hoort de klokken nog altijd, maar men let er niet meer echt op en raakt er ook niet meer door geïrriteerd.

Voor anderen daarentegen is chronische tinnitus een hel. Het constante geluid put hen uit. Ze kunnen 's nachts niet slapen van de herrie, raken oververmoeid, hebben overdag geen energie meer en kunnen zich slecht concentreren. Het kost hen moeite om een gesprek te volgen.

Terug naar boven

Hoe voorkom je tinnitus?

Aangezien geluidsoverlast de belangrijkste oorzaak is van tinnitus, kun je jezelf op termijn zeer veel leed besparen door systematisch oorbeschermers te dragen. Te veel lawaai is nu eenmaal nooit goed, of het nu op de werkvloer is of in een recreatieve context.

Zoals het gezegde luidt: beter voorkomen dan genezen. Als je van plan bent om naar bijzonder luidruchtige evenementen zoals een concert of festival te gaan, zorg er dan voor dat je goed bent uitgerust. We hebben onlangs oordopjes getest om erachter te komen welke het beste werken. Bekijk onze koopgids om de modellen te vinden die het beste bij je passen.

DE BESTE OORDOPJES KIEZEN

Terug naar boven