Acrylamide kan risico op kanker vergroten: wettelijk kader hoognodig

Het nieuwe rapport van de Europese Autoriteit voor de Voedselveiligheid bevestigt wat eerder onderzoek al uitwees: acrylamide in voeding kan het DNA beschadigen en het risico op kanker verhogen. Wij dringen aan op wettelijk vastgelegde maximumwaarden.
- Lees ons uitgebreid dossier Acrylamide in de voeding voor het antwoord op deze en andere veelgestelde vragen
Acrylamide ontstaat bij het grillen, bakken of braden van zetmeelrijke voeding, zoals aardappelen en graanproducten. Studies hadden al aan het licht gebracht dat de stof kankerverwekkend is bij dieren. De volledige risicoanalyse die nu is uitgevoerd door de Europese Autoriteit voor de Voedselveiligheid (EFSA) wijst uit dat de stof ook bij de mens kanker kan veroorzaken en schade kan toebrengen aan het DNA.
Te vrijblijvende richtwaarden
De Europese Commissie heeft richtwaarden opgesteld voor acrylamide. De overheid spoort fabrikanten aan om die na te leven, maar helaas bestaat er geen wet die een verplichting oplegt. Het gevolg is dat sommige fabrikanten te weinig inspanningen doen.
Ons onderzoek: vooral chips een probleemproduct
We onderzochten 46 stalen chips, 10 stalen crispbroodjes en 9 stalen huisgemaakte friet. We vergeleken het acrylamidegehalte met de door de EC vooropgestelde richtwaarden.
Alle onderzochte crispbroodjes waren in orde, en bij de huisgemaakte friet bevatte slechts één staal meer acrylamide dan de indicatieve grenswaarde. De testresultaten van de chips waren minder gunstig: maar liefst 20 % van de stalen overschreed de indicatieve grenswaarde van 1 000 μg/kg !
Bak ze niet te bruin
De bevindingen omtrent acrylamide hoeven niet te betekenen dat gefrituurd voedsel volledig moet worden gebannen of dat sterke verhitting van eetwaren uit den boze is. Wel herhalen we onze goede raad om niet vaker dan één keer per week te frituren en slechts sporadisch chips te eten. Ook de bereidingswijze speelt een rol. Daarbij geldt als vuistregel: hoe donkerder gebakken, hoe meer kans dat er zich acrylamide vormt.
Wij eisen een wettelijk kader
De Europese Commissie stelt richtwaarden voorop, maar die hebben vooralsnog geen dwingend karakter. In een brief die wij deze week voorleggen aan Minister van Volksgezondheid Maggie de Block, eisen we dat er werk wordt gemaakt van een wettelijk kader waarin het maximaal gehalte aan acrylamide in de voeding wordt vastgelegd per productcategorie. We dringen ook aan op initiatieven om de consument beter bewust te maken van de gevaren van de schadelijke stof, en een aanpassing van zijn eetgewoonten, bewaarmethoden en bereidingswijzen aan te moedigen. Ook willen wij dat fabrikanten van producten met een te hoog acrylamidegehalte worden aangemaand hun productieprocedés bij te stellen.