Hoorzitting in de Kamer: Testaankoop, Financité en Okra willen toegang tot geldautomaten wettelijk verankeren

De toegang tot cash geld blijft een pijnpunt voor de Belgische consumenten. Het aantal ATM’s per miljoen inwoners ligt veel lager (307) dan het gemiddelde in de Eurozone (725). Het protocol dat de regering sloot met Febelfin op 31 maart 2023 moest dit probleem oplossen. Hierin beloofden de grootbanken de beschikbaarheid van cash te verbeteren, door onder meer 207 nieuwe automaten te plaatsen. Testaankoop, Financité en Okra waarschuwden meteen voor de achterpoortjes en vage engagementen in dit protocol.

De hoorzitting in de Kamer, waar ook vertegenwoordigers van lokale besturen, de BMA, Febelfin, Batopin, bpost, Jofico en NBB aan deelnemen, buigt zich over het probleem. Testaankoop, Financité en Okra zullen er een stand van zaken opmaken, waaruit blijkt dat het consortium allesbehalve op koers is om het beloofde aantal bankautomaten te plaatsen. Van de 1040 beloofde cashpunten tegen eind 2026 zijn er slechts 755 geopend.

Vele daarvan zijn bovendien moeilijk toegankelijk voor mensen met een beperking. Bovendien beschikken 150 gemeenten niet over een automaat met stortingsfunctie en 186 niet over een automaat die 24/24 beschikbaar is. Dit tekort toont zich ook in de publieke opinie: volgens een bevraging van Testaankoop in 2024 vindt 73% van de Belgen dat er onvoldoende automaten zijn om geld af te halen of te storten. 

Testaankoop, Financité en Okra pleiten er daarom voor de verplichtingen van de bankensector in de wet vast te leggen. “Het is overduidelijk dat een niet-bindend protocol niet voldoet om de toegang tot cash duurzaam te garanderen voor alle Belgen. Wij willen duidelijke regels, in alle transparantie, die ook de toegankelijkheid voor mensen met beperking en ouderen verzekeren. Het uitgangspunt moet de situatie van 31 december 2021 zijn, met een totaal van minstens 5.000 bankautomaten”, zegt Laura Clays van Testaankoop.

“De Europese Centrale Bank wijst erop dat er ten tijde van crises systematisch meer vraag is naar cash geld. Het speelt een essentiële rol bij storingen, natuurrampen of andere grote crises. Het is dus van essentieel belang dat iedereen gemakkelijk toegang heeft tot munten en bankbiljetten. Alle banken zouden moeten bijdragen tot de beschikbaarheid van cash geld, proportioneel met hun marktaandeel. Dat is vandaag niet het geval” voegt Anne Fily, onderzoeker financiële inclusie bij Financité, toe.