Belgische gezinnen verliezen opnieuw aan koopkracht
Wat zegt de koopkracht?
Sinds 2018 meten we jaarlijks het vermogen van gezinnen om aan hun uitgaven te voldoen in zes domeinen: huisvesting, gezondheid, voeding, mobiliteit, vrije tijd en onderwijs. Voor het tweede jaar op rij zien we de algemene index dalen, wat betekent dat huishoudens het moeilijker hebben om hun uitgaven te betalen.
Welke uitgaven waren in 2022 het moeilijkst te betalen?
De belangrijkste sectoren waar huishoudens in 2022 financiële problemen ondervonden waren voedsel (+7% in vergelijking met 2021), huisvesting (+6,1%) en mobiliteit (+4,0%). Het aandeel huishoudens dat aangeeft gemakkelijk aan hun uitgaven te kunnen voldoen, daalde in alle belangrijke sectoren. Bovendien gaven, sinds de eerste barometer in 2018 werd uitgevoerd, nog nooit zo weinig consumenten aan te kunnen sparen.
De uitgaven die volgens huishoudens in 2022 het moeilijkst te betalen waren, zijn elektriciteit, gas en water (+9,6%), boodschappen (+9,5%), vlees en vis (+8,6%) en dag- of weekenduitstapjes (+7%).
Hoeveel huishoudens kampen met financiële problemen in België?
Het aantal huishoudens dat zware financiële problemen heeft, is opnieuw gestegen is tussen 2021 en 2022: in 2020 was dat nog 3,3%, in 2021 al 4,7% en in 2022 5,4%.
Wat ons ook verontrust, is dat het aantal gezinnen met enkele financiële problemen ook gestegen is, naar 53,3% (+4,3% in vergelijking met 2021). Het aandeel gezinnen zonder financiële problemen daalde naar 41,9%. De huidige crisis versterkt de ongelijkheden: de gezinnen die het meest te lijden hebben onder de dalende koopkracht zijn eenoudergezinnen, gezinnen waarvan een lid zijn job heeft verloren en gezinnen uit Brussel.
Zal de koopkracht toenemen in 2023?
De consument heeft voor 2023 de toekomst nog nooit zo somber ingezien: 50,2% verwacht dat hun financiële situatie dit jaar zal verslechteren en slechts 8,2% denkt dat hun financiële situatie er zal op vooruitgaan. We onderstrepen daarom nogmaals het belang van steunmaatregelen voor de meest kwetsbare gezinnen. Het sociale energietarief moet structureel gebaseerd worden op het inkomen en het btw-tarief op basisproducten als zuivel en brood moet op 6% blijven.