De btw-aangifte bij nieuwbouw en verbouwingen
Bij een nieuwbouw of een ingrijpende verbouwing ben je normaliter verplicht om een btw-aangifte te bezorgen aan de fiscus. Die wil checken of je volgens hem in totaal wel voldoende btw hebt betaald. Indien niet, volgt de rekening. En dat kan ook als je niets in het zwart hebt betaald.
Wanneer je een nieuwbouw hebt laten optrekken of je woning ingrijpend hebt verbouwd, moet je normaliter een btw-aangifte doen. Je krijgt daarvoor van de fiscus via de post het formulier111/B57, bestaande uit 15 vragen. Je moet die btw-aangifte indienen binnen drie maanden vanaf de datum waarop het (nieuwe) kadastraal inkomen van de woning aan je werd meegedeeld. Je hoeft daarbij geen extra documenten op te sturen. Maar je moet de relevante plannen, bestekken en facturen wel vijf jaar bewaren; zolang mag de fiscus er desgewenst naar vragen.
Al naargelang je antwoord op de vragen zal de belastingadministratie kijken of het nodig is om verder onderzoek te doen naar de "normale" waarde van het gebouw en of de correcte toepassing van het btw-tarief.
Verder onderzoek
Als de fiscus effectief overgaat tot verder onderzoek en een controle van de betaalde btw, zal hij nagaan of je voor de uitgevoerde werken en het gebruikte materiaal over voldoende facturen beschikt in vergelijking met wat hij als de "normale" waarde van het gebouw beschouwt. Hij gaat daarvoor uit van gemiddelde prijzen die volgens hem voor heel het land algemeen geldig zijn in de bouwsector.
Bewaar goed alle bewijzen
Enkele tips om goed voorbereid te zijn op een mogelijke btw-controle:
- Wanneer je zelf of met de hulp van familie of vrienden bepaalde werken uitvoert, hou de bewijzen daarvan dan goed bij: foto’s, een logboek van die werken, bedankingsmails, getuigenissen van buren ...
- Als je materiaal goedkoop of gratis op de kop hebt kunnen tikken (bv. op een tweedehandssite of in een weggeefwinkel), hou dan de aankondiging bij en een bewijs van wat het in de normale handel kost.
- Bewaar alle aankoopbewijzen van werktuigen die je hebt aangeschaft.
- Zorg voor een bewijs van de vakantie die je hebt genomen om aan je huis te werken.
- Hou alle offertes bij die je hebt gekregen voor werk dat je uiteindelijk zelf hebt gedaan.
Btw-toeslag plus soms een boete
Wanneer de fiscus oordeelt dat het totale btw-bedrag te laag is in vergelijking met de "normale" waarde volgens hem, zal hij je een btw-toeslag opleggen en misschien een boete. Dat kan hij zelfs doen wanneer je in werkelijkheid niets in het zwart hebt betaald of wanneer je voor veel werk zelf de handen uit de mouwen hebt gestoken om de kosten te drukken!
Je hebt echter de mogelijkheid om je te verdedigen. Door elementen te verzamelen die aantonen dat het verschil in waarde volledig of deels te verklaren is, bijvoorbeeld het feit dat bepaalde werken nog niet zijn uitgevoerd, dat je bepaalde werken zelf of met de gratis hulp van vrienden hebt uitgevoerd, dat je bepaald materiaal zelf goedkoop op de kop hebt kunnen tikken ... De fiscus zal die posten dan aftrekken van de “normale” waarde.
Als er uiteindelijk toch nog een klein verschil overblijft tussen het totaal van je facturen en de gecorrigeerde "normale" waarde van de fiscus, zul je op dat bedrag 21 % btw moeten opleggen. Zodra het verschil vrij groot blijkt te zijn, riskeer je daarbovenop een boete, gaande van 10 % tot 35 % van de btw-toeslag al naargelang hoe groot het verschil is.
Wanneer je een rechtzetting toegestuurd krijgt, probeer dan in eerste instantie om met de controleur te gaan praten. Vaak helpt dat om de btw-toeslag op z’n minst te doen verlagen. Laat je voor dat gesprek desnoods bijstaan door je architect.
Lukt het niet om in der minne tot een akkoord te komen met de controleur? Dan kan zowel hij als jij beslissen om de schatting door een (of drie) deskundige(n) te laten uitvoeren.