Wat te doen bij een brief van de deurwaarder?

 

Grote bedrijven die vaak worden geconfronteerd met wanbetalers, besteden de opvolging van onbetaalde rekeningen vaak uit. Soms is de tussenpersoon een incassobureau of een advocatenkantoor, maar vaak is het een gerechtsdeurwaarder. De titel "deurwaarder" schrikt af en roept bij veel mensen het doembeeld op van inbeslagneming van hun inboedel. Dat is nochtans niet nodig. Maar neem de brief van de deurwaarder wel ernstig, anders raak je alleen maar meer in de problemen.

Wat doet een deurwaarder?

Het is zaak niet te panikeren als je een brief krijgt van een deurwaarder die een betaling van je eist. Een deurwaarder heeft namelijk twee taken, en zijn bevoegdheid verschilt per taak. 

Veel consumenten kennen een deurwaarder alleen in de context van een rechtszaak. Hij komt bijvoorbeeld een dagvaarding bezorgen omdat je door iemand voor de rechtbank wordt gedaagd. Of hij komt met "een uitvoerbare titel" die hem het recht geeft om te eisen dat je betaalt waar je in een rechterlijke uitspraak toe werd veroordeeld. Het is alleen in dat laatste geval dat inbeslagname zich kan voordoen. Dat houdt in dat wanneer iemand zich niet naar een rechterlijke uitspraak schikt, de deurwaarder beslag mag leggen op de meubels. Inbeslagname kan niet in het stadium van een minnelijke invordering van een schuld.

Maar een deurwaarder kan ook gewoon in naam van een schuldeiser een onbetaald bedrag opeisen. Op dat ogenblik staat de brief dus volledig los van het werk dat hij in naam van het gerecht doet en hoef je (nog) niet voor je meubels te vrezen! Het gaat dan om wat in jargon een "minnelijke invordering van een schuld" heet.

Het is daarom cruciaal om de brief van de deurwaarder aandachtig te lezen. Als het alleen een minnelijke invordering is, moet je dat in principe makkelijk uit de brief kunnen opmaken. In dat geval is de deurwaarder namelijk wettelijk verplicht om deze tekst in een afzonderlijke alinea in de brief op te nemen, in het vet gedrukt en in een ander lettertype: "Deze brief betreft een minnelijke invordering en geen gerechtelijke invordering (dagvaarding voor de rechtbank of beslag)."

 

Vragen over deurwaarders

We geven in dit dossier ook advies over de volgende onderwerpen: 

• De regels waaraan een deurwaarder zich dient te houden;
• Of je wel of niet verplicht bent de schuld te betalen. 

 

Hulp bij deurwaarder

Ben je niet zeker of je de brief van de deurwaarder begrijpt? Wil je weten of de schuld verjaard is? Zijn de kosten die de schuldeiser aanrekent boven op de hoofdsom redelijk?

Roep gerust onze hulp in! Je kunt de experts van onze adviesdienst elke werkdag contacteren van 9 tot 12.30 uur en van 13 tot 17 uur (16 uur op vrijdag) op het nummer 02 542 34 34.

Bel een expert van onze adviesdienst

Aan welke regels moet een deurwaarder zich houden?

Wanneer een schuldeiser de minnelijke invordering aan een deurwaarder toevertrouwt, moet de deurwaarder de regels volgen die wettelijk zijn vastgelegd.

Er bestaan veel regels, onder meer over wat allemaal in de brief met de ingebrekestelling moet staan. Zo is de deurwaarder verplicht om op een volledige en ondubbelzinnige wijze alle gegevens over de schuldvordering op te nemen. Je moet dus exact kunnen lezen wie de schuldeiser is (met inbegrip van zijn telefoonnummer), hoeveel de schuld in totaal bedraagt (met een duidelijke opsplitsing van de diverse posten) en op basis waarvan die schuld kan worden opgeëist.

De wetgever heeft de consument op die manier willen beschermen. Een van de bedoelingen is voorkomen dat deurwaarders – en de schuldeisers die hen de opdracht geven – verwarring zaaien over hun bevoegdheid. Want consumenten riskeren te panikeren en meteen te betalen, zonder na te gaan of ze het geld wel verschuldigd zijn.

 

Mag een deurwaarder mij vragen te betalen of niet?

Ja, dat mag. Maar bij een minnelijke schuldinvordering heeft de deurwaarder niet méér bevoegdheid dan de schuldeiser zelf: de wanbetaler aan de schuld herinneren en aansporen tot betalen. De betaling afdwingen kan hij dus in geen geval. Hij is gewoon een tussenpersoon voor een schuldeiser die heeft beslist om een deurwaarder in te schakelen voor de minnelijke invordering van een schuld.

Schuldeisers die met wanbetaling worden geconfronteerd, stappen immers zelden meteen naar de rechtbank, want dat brengt kosten met zich en de zaak kan lang aanslepen. Ze proberen meestal eerst zelf om je tot betalen aan te zetten en sturen je bijvoorbeeld enkele rappels.

Ze mogen echter ook een beroep doen op een derde. Vaak is dat een zogenoemd incassobureau. Maar er zijn ook schuldeisers die kiezen voor een advocatenbureau of een gerechtsdeurwaarder. Ziekenhuizen, energieleveranciers, telefoonoperatoren, fitnesscentra, postorderbedrijven e.d. doen dat vaak. Met een brief afkomstig van een deurwaarder hopen ze sneller aan hun geld te geraken, want dat is een titel die menig consument sowieso schrikt aanjaagt.

 

Wat mag een deurwaarder níet doen?

Gerechtsdeurwaarders mogen zich hoe dan ook niet alles permitteren om hun doel te bereiken. Bepaalde praktijken zijn bij wet verboden. De wetgever heeft daarmee de privacy en de waardigheid van de consument willen beschermen en probeert zo te voorkomen dat de consument wordt misleid of ten onrechte onder druk wordt gezet.

Voor alle duidelijkheid: dat verbod geldt voor wie, op minnelijke wijze, onbetaalde schulden invordert bij consumenten. Dus niet alleen voor de deurwaarders wanneer ze handelen buiten het kader van een gerechtelijke procedure, maar ook voor de advocaten en de invorderingsbureaus die aan minnelijke schuldinvordering doen.

Wat onder meer verboden is bij een minnelijke schuldinvordering:

• Tussen 10 uur 's avonds en 8 uur 's morgens bij de consument langsgaan of hem opbellen. Een kanttekening over huisbezoeken die wel binnen de toegelaten uren worden gedaan: je bent nooit verplicht om de schuldinvorderaar bij je binnen te laten;

• Onjuiste juridische bedreigingen formuleren of onjuiste inlichtingen geven over waar het toe kan leiden als de consument niet betaalt (bv. beweren dat men anders zal terugkeren om de meubels in beslag te nemen, wat niet zomaar kan aangezien inbeslagname pas mogelijk is nadat een rechter zich daarover heeft uitgesproken);

• Op de enveloppe iets vermelden waaruit blijkt dat het om een schuldinvordering gaat (bv. "betalingsachterstand");

• Stappen ondernemen bij de buren, de familie of de werkgever van de consument;

• De schuld opeisen in het bijzijn van een derde (tenzij de consument daarmee akkoord gaat) of het geld proberen in te vorderen bij iemand die niet de schuldenaar is;

• De consument een schuldbekentenis, een wisselbrief of een overdracht van vordering laten tekenen;

• De consument belagen die uitdrukkelijk (schriftelijk) te kennen heeft gegeven dat hij de schuld betwist.

Als een deurwaarder zich niet aan de wettelijke regels heeft gehouden, kun je een klacht indienen bij de raad van de arrondissementskamer van gerechtsdeurwaarders die bevoegd is voor de deurwaarder in kwestie (www.gerechtsdeurwaarders.be) of bij het parket van het gerechtelijke arrondissement waar de deurwaarder actief is. Hij riskeert dan in theorie zowel een strafrechtelijke als een administratieve sanctie. Maar daar heb je als consument weinig aan.

Betaal niet halsoverkop. Als de deurwaarder je een minnelijke invordering van een schuld stuurt, ga dan eerst rustig na of je de geëiste bedragen wel degelijk verschuldigd bent. 

Controleer ook zeker of de bedragen correct zijn, dus of de deurwaarder je alleen vraagt wat je de schuldeiser echt verschuldigd bent. De wet stelt duidelijk dat het verboden is om bij een minnelijke invordering een andere vergoeding te vragen dan wat in de onderliggende overeenkomst is bepaald in geval van niet-naleving van de contractuele verbintenissen.

Wees je er wel van bewust dat de schuldeiser je in zijn algemene voorwaarden boven op de hoofdsom van de schuld ook een schadevergoeding en verwijlintresten ten laste kan leggen in geval van niet-tijdige betaling. Sommige gaan daar heel ver in, te ver zelfs, en brengen naast een forfaitaire vergoeding ook nog allerlei andere administratieve kosten in rekening (bv. voor de briefwisseling, voor een deurwaarder enz.). Als dat zo is bepaald in de algemene voorwaarden, zal de deurwaarder die kosten in de praktijk ook van jou eisen. Zelfs al heeft de schuldeiser overdreven in zijn algemene voorwaarden en gaat het om bepalingen die een rechter als onrechtmatig en onwettig zou beschouwen.

In theorie kun je een overdreven schadevergoeding betwisten. Dat moet je schriftelijk doen. Laat de deurwaarder dus per brief weten waarom je de schuld betwist, en stuur een kopie naar de schuldeiser. Als de betwisting slechts op een deel van het bedrag slaat, is het een goede tactiek om je goede wil te betonen en de rest van de som te betalen. Wel valt dat betwisten in de praktijk soms tegen. Want er wordt niet altijd geluisterd naar je argumenten. Ook een rechtszaak is niet per se een goed idee omdat de uitkomst daarvan altijd onzeker is.

Als het een oude schuld betreft, kan het nuttig zijn om uit te zoeken of de verjaringstermijn is verstreken, want schulden kunnen niet oneindig worden opgeëist. Enkele voorbeelden: voor een waterfactuur en een rekening van een telefoonoperator is de verjaringstermijn 5 jaar, voor een ziekenhuisrekening 2 jaar en voor een aankoop bij een postorderbedrijf 1 jaar. Als de verjaringstermijn verstreken is, heb je wettelijk het recht om te weigeren de schuld te betalen. Let wel: verjaring doet zich niet automatisch voor, het is aan jou om daarop te wijzen bij de deurwaarder en/of rechtstreeks bij de schuldeiser.  

 

Reageer hoe dan ook

Wanneer je niet akkoord gaat met de schuld uit de ingebrekestelling of alleen ten dele, gooi de brief dan vooral niet gewoon in de prullenmand. Laat de deurwaarder zeker weten waarom je de schuld betwist, met een kopie aan de schuldeiser.

Blijkt echter dat je inderdaad was vergeten om de som in kwestie te betalen, doe dat dan zo snel mogelijk. Of doe de deurwaarder onmiddellijk een voorstel om de betaling in de tijd te spreiden, met een kopie aan de schuldeiser. Als u de zaak immers nog verder laat aanslepen, riskeer je dat de schuld nog aangroeit door de kosten en de intresten die de schuldeiser op grond van zijn algemene voorwaarden bij wanbetaling mag aanrekenen. De schuldeiser kan ook beslissen om je voor de rechtbank te dagen, en dan hangen er je nog meer kosten boven het hoofd.

Hulp bij deurwaarder

Roep gerust onze hulp in bij een brief van de deurwaarder. Je kunt de experts van onze adviesdienst elke werkdag contacteren van 9 tot 12.30 uur en van 13 tot 17 uur (16 uur op vrijdag) op het nummer 02 542 34 34.

 

Bel een expert van onze adviesdienst