Verven
Muren en plafonds schilderen is een hele klus. Voorbehandelen, reinigen, stofvrij maken, afplakken en afdekken, en dan moet het eigenlijke schilderen nog beginnen. Met dit stappenplan bereik je het mooiste resultaat.
Voorbereiding
Neem de tijd om de schilderklus goed voor te bereiden. Het voorbereidende werk is immers minstens zo belangrijk als het verven zelf.
Muren voorbehandelen
Nieuwe muren en plafonds
- Wees niet te gehaast om pas gepleisterde of gemetselde muren te verven: het kan zes maanden duren voordat die door en door droog zijn, wat onontbeerlijk is voor een goed resultaat. Wanden in gipskartonplaten (type Gyproc) mag je schilderen zodra de voegnaden droog zijn (24 uur na de plaatsing).
- Om een goede hechting van de verf te verzekeren, is het nodig om het te verven oppervlak goed af te stoffen (bv. met een lichtjes vochtige doek).
- Op muren en plafonds die nog nooit zijn geverfd, is het aangewezen om een grondlaag (primer) aan te brengen, bij voorkeur van hetzelfde merk als de verf, ofwel een eerste laag met verdunde verf. Daarmee verhinder je dat de eerste verflaag grotendeels door de bepleistering of gyproc wordt opgeslorpt, waardoor kleurverschillen kunnen ontstaan. Een grondlaag verzekert ook een betere hechting.
Reeds geverfde muren en plafonds
- Voor een optimaal resultaat moeten de muren gaaf zijn. Krab loszittende bepleistering uit, en vul schroefgaatjes, putjes en barsten met opvulmiddel. Maak de barst eerst dieper en breder met een driehoekige krabber. Dan goed natmaken en vulmiddel erin smeren. Laat 24 uur drogen en schuur eventueel lichtjes bij.
- Haal plastic plaatjes van lichtschakelaars en stopcontacten.
- Verf pakt niet op siliconenkit. Haal versleten of verkleurde kit weg en spuit na de schilderwerken op met nieuwe kit.
- Het is altijd delicaat om verschillende soorten verven over elkaar heen aan te brengen (bv. een emailverf en een acrylverf), zonder de vorige lagen op een passende manier te behandelen.
- Een oppervlak herschilderen met een verf van hetzelfde type vormt geen probleem, op voorwaarde dat je het oppervlak goed reinigt. Was het dus af om al het stof te verwijderen en om vooral te ontvetten. Gebruik hierbij een detergent of nog een sopje lauw water met ammoniak (een glas ammoniak per emmer). Als je detergent gebruikt, is het aangewezen om goed te spoelen. Met een ammoniaksopje is dat niet nodig, maar in dat geval moet je de ruimte waarin je werkt, goed verluchten en moet je handschoenen en een masker dragen; ammoniak is immers irriterend voor huid en luchtwegen. Laat alles goed drogen.
- Wanneer de oude verflaag gaat krijten en sporen nalaat op de handen wanneer je erover wrijft, is het aangewezen om een fixerende primer aan te brengen alvorens te herschilderen.
- Ook als er vlekken op het oppervlak zitten, breng je eerst een fixerende primer aan op het hele oppervlak (bv. voor roetvlekken op een schoorsteen). Ofwel kun je vooraf enkel op de vlekken enkele lagen verf aanbrengen. Op die manier vermijd je dat je achteraf al te veel lagen zult moeten aanbrengen over het hele oppervlak om de vlekken weg te stoppen.
Metaalverf
- Metaalverf kan op basis van solvent of op waterbasis zijn gemaakt. Meestal is er geen grondlaag nodig als je op staal schildert. Op non-ferrometalen zoals aluminium wordt er soms wel een primer aangeraden.
- Metaalverf is visceuzer dan andere soorten verf, maar een goede metaalverf vloeit toch voldoende uit om borstelstrepen te doen verdwijnen.
- Om het metaal tegen weer en wind te beschermen en roest te voorkomen, zijn meestal twee, drie of zelfs meer lagen verf nodig.
- Om metaal dat roest vertoonde te herschilderen, moet je altijd eerst het roest verwijderen, het metaal schuren en stof- en vetvrij maken.
Afplakken en afdekken
Haal alles van de muren en zet meubels uit de buurt.
Plak plinten, stopcontacten en venster- en deurlijsten af met schilderstape. Goede afplaktape is gemakkelijk recht afscheurbaar en kleeft goed, ook na verschillende keren losmaken en opnieuw aanbrengen, en laat geen verf door aan de zijkanten. Hij mag nadien geen lijmsporen achterlaten en moet de ondergrond intact laten. Daarom is het belangrijk dat op de tape staat aangegeven voor welke types verf en ondergrond hij geschikt is en hoe lang je hem maximaal mag laten zitten.
Op zoek naar de beste afplaktape? We hebben in februari 2022 twaalf afplaktapes voor je uitgetest. Dit is ons oordeel:
Tape van een tweetal centimeter breed volstaat voor courant schilderwerk. Voor plaatsen waar je riskeert met je verfroller per ongeluk tegen plinten, raamlijsten en plafond te komen, kun je een bredere tape nemen.
Sla niet onnodig veel schilderstape in. Als hij lang in een ruimte met te hoge of schommelende temperatuur ligt, verliest hij gaandeweg veel van zijn kleefkracht en elasticiteit.
Bescherm de vloer, de vensterbanken, de meubels enz. tegen verfspatten. Bedek ze bv. met een groot stuk karton of oude lakens; op plastic zeil blijven verfdruppels te lang nat.
Investeer ook in het juiste schildersmateriaal. Een goede verfroller is handig in gebruik, spat niet en laat geen vezels achter op de muur.
Voor watergedragen verf of vernis gebruik je het best een viltrol (voor acrylverf en –vernis) of een flockrol. Een veloursrol is minder geschikt. Een mousserol (moltopreenrol) kan eventueel ook, maar is meer geschikt voor solventgedragen verf of vernis. De moffen en stelen met handvat, veelal in verschillende afmetingen verkrijgbaar, kun je doorgaans apart kopen en onderling vervangen. Waar moet je op letten?
- Smalle of dunne rollen zijn vooral geschikt voor kleine oppervlakken zoals meubelpanelen. Bredere of dikkere rollen zijn handiger voor grote oppervlakken.
- De lengte van de steel bepaalt mee het arbeidscomfort. Een korte steel is perfect om meubels, deuren enz. te verven. Om bijvoorbeeld een plafond of radiator te verven, kan een langere steel handiger zijn.
- Hoe korter de haren van de rol of hoe fijner de structuur van de mousse, hoe gladder en beter de afwerking van de lakverf zal zijn.
- Om de verf zonder strepen uit te strijken, kies je het best een rol met afgeronde kanten. Een rol met rechte buitenkanten levert zuivere randen op.
- Nieuwe rollen, behalve die met mousse (moltopreen), kunnen bij het eerste gebruik haren verliezen. Dat kun je beperken of vermijden door ze in helder water te wassen en enkele uren te laten drogen voor gebruik. Gebruik ze ook niet voor de eindlaag, zodat je eventueel losgekomen haren nog kunt wegschuren tussen het aanbrengen van de diverse lagen in.
- Breng de verf regelmatig aan door harder te drukken naarmate de rol minder verf bevat.
- Flock- en mousserollen reinigen is lastig, zeker als je ze voor solventgedragen verven of vernissen hebt gebruikt. Het is dus gemakkelijker om de moffen weg te gooien, vooral omdat ze hard kunnen worden en dan een minder verzorgd resultaat kunnen opleveren.
Ons oordeel over enkele verfsystemen
De traditionele rol vergt geen voorbereiding en de verf is gemakkelijk bij te vullen. Het resultaat heeft een goede textuur en afwassen is makkelijk. Vooral aanbevolen voor het schilderen van (binnen)muren.
Het assembleren van de Speedy Roller is niet eenvoudig. Ook het vullen van het toestel gaat niet zo vlot. Het resultaat is bovendien niet super. Ook het schoonmaken is tijdrovend. Dit verfsysteem kunnen we niet aanraden.
Na een snelle start begint het apparaat toch op de armspieren te werken. Met deze spuit moet je evengoed verschillende lagen aanbrengen. Ook wassen is arbeidsintensief. Mogelijke toepassingen: klein precisiewerk.
Deze verfspuit liet een goede indruk na. Je voelt amper het gewicht op je schouder en het is ergonomisch. Dit systeem kan vooral nuttig zijn voor grote oppervlakken zoals (buiten)muren.
De paint pad geeft de verf een textuur die zo onregelmatig is dat je vaak over dezelfde plek moet strijken, zonder ooit een perfecte finish te bereiken. Door het kleine reservoir moet je bovendien vaak verf bijvullen. De paint pad is wel makkelijk te hanteren. Geschikt voor kleine, gladde oppervlakken.
Nu kan het echte werk beginnen. Let op wanneer je de schilderwerken plant. Met verf op waterbasis schilder je het best niet bij temperaturen onder – 10°C. Ook niet bij 25°C en meer, want dan droogt de verf te snel.
- Leg al het benodigde materiaal klaar alvorens te beginnen: roller, borstel voor de randen, verfbak en verdeelrooster voor de roller, roerstok, bankje, eventueel een haak voor de verfpot en vodden.
- Verlucht goed de ruimte terwijl je aan de slag bent en zo mogelijk ook achteraf, om zoveel mogelijk de dampen van de solventen te verwijderen, die ook, zij het in mindere mate, aanwezig zijn in watergedragen verven.
- Werk in vlakken van ongeveer een vierkante meter. Begin links bovenaan in de hoek en werk naar rechts (of andersom als je linkshandig bent). Eerst de randen met een borstel, vervolgens het vlak met de roller, telkens met een dunne laag verf. Maak kruiselingse bewegingen om geen strepen achter te laten. Werk de hele wand of kamer bij voorkeur in één keer af.
- Breng een portie verf (niet te teveel!) aan op je roller of borstel. Begin rustig om spetters te vermijden en zet stelselmatig meer kracht.
- Verwijder verfvlekken meteen met een vochtige doek. Als ze zijn opgedroogd, krijg je ze moeilijk weg.
- Volg nauwgezet de droogtijd die is aanbevolen tussen twee lagen: het is niet omdat een verf droog aanvoelt wanneer je er met de hand over strijkt dat ze al overschilderbaar is.
- Als je een muur af hebt en bijvoorbeeld pas de volgende dag verdergaat met de schilderklus, hoef je de kwasten en rollers niet helemaal af te spoelen. Steek het borsteluiteinde in een plastic zak, met het handvat naar buiten. Dan afbinden met tape of een elastiek, en klaar. Je kunt ook aluminiumfolie gebruiken om de borstel of roller mee te omwikkelen.
- Wanneer je helemaal klaar bent met schilderen, moet je de borstels en rollers wassen met warm water en zeep. Maak ook de verfbak en het verfrooster schoon.
- Verwijder de tape op het moment aangegeven op de verpakking. Is er niets vermeld, haal de tape dan weg zodra de verf droog aanvoelt. Trek hem heel voorzichtig schuin los. Ga zo nodig met een cutter langs de rand.