Zo koop je een huisdier aan

1. Welke dieren zijn toegelaten?

Honden: lokale beperkingen 

In België is geen enkel hondenras op nationaal niveau verboden. 

Sommige lokale overheden leggen echter beperkingen op aan rassen zoals pitbulls en rottweilers, zoals een muilkorfplicht en een verbod om honden te houden.
Informeer bij je lokale overheid voordat je een hond aanschaft.

Katten: regels voor sommige rassen

Voor bepaalde hybride rassen, zoals de bengaal of de savannah, gelden strenge regels. In Wallonië hebben zelfs bengalen van de vijfde generatie een goedkeuring nodig.
Informeer je over deze regels voor je een raskat aanschaft.

Andere huisdieren

Je mag dieren bezitten zoals konijnen of chinchilla's, maar bepaalde exotische soorten zijn verboden. 

Er bestaan lijsten van toegelaten zoogdieren en reptielen voor elk gewest apart. Raadpleeg hieronder deze lijsten om na te gaan of je een bepaald dier mag bezitten.

Vlaanderen

Hier vind je de lijst van toegelaten zoogdieren in Vlaanderen.

De regels voor reptielen die toegelaten zijn in Vlaanderen.

Meer informatie op de website van het dierenwelzijn in Vlaanderen.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

De lijst van zoogdieren die toegelaten zijn in Brussel (pdf).

De lijst van reptielen die toegelaten zijn in Brussel (pdf).

Meer informatie vind je op de website van Leefmilieu Brussel.

Wallonië

De lijst van toegelaten zoogdieren in Wallonië (pdf).

De lijst van toegelaten reptielen in Wallonië (pdf).

Meer informatie is beschikbaar op de website Le bien-être animal en Wallonie.

2. Wie mag dieren verkopen of weggeven?

Honden en katten: gereglementeerde verkoop

De verkoop van honden en katten is strikt gereguleerd om het in de steek laten van dieren tegen te gaan. Fokkers moeten erkend zijn en voldoen aan strenge wettelijke verplichtingen. 

Verkoop via de openbare weg of sociale netwerken is verboden.

Je vind meer info over de Vlaamse regelgeving op vlaanderen.be.

Asielen: een veilig alternatief

Asielen moeten ook aan strenge voorwaarden voldoen. Ze beoordelen je vermogen om voor het dier te zorgen en weigeren soms adopties voor bepaalde soorten leefomgevingen (een kat die gewend is aan een tuin kan bijvoorbeeld niet worden geadopteerd door iemand die in een flat woont).

Lees meer over de regels voor het verkopen van een huisdier.

3. Wie mag een dier kopen?

Minimumleeftijd en vergunningen

In Brussel en Vlaanderen is de minimumleeftijd om een dier te kopen 16 jaar. In Wallonië is dat 18 jaar.

In Wallonië heb je een vergunning nodig om een dier te kopen. 

Dit certificaat bewijst dat je niet het recht bent ontnomen om een dier te bezitten. Om er een te krijgen, moet je naar je gemeente gaan en een certificaat aanvragen waarin staat dat je het recht om een dier te bezitten niet bent kwijtgeraakt.

Lees meer over de regels voor het kopen van een huisdier.

4. Verplichte formaliteiten voor het kopen van een huisdier

Identificatie en sterilisatie

Alle honden en katten moeten geïdentificeerd zijn met een microchip en geregistreerd zijn bij DogID of CatID. Puppy's en kittens moeten worden geïdentificeerd en geregistreerd voordat ze worden verkocht of weggegeven, en in elk geval voor de leeftijd van 8 weken voor puppy's en 12 weken voor kittens. 

Katten moeten ook gesteriliseerd worden, hoewel de procedure verschilt van regio tot regio.

In Vlaanderen en Wallonië moeten kittens worden gesteriliseerd voordat ze worden verkocht (of weggegeven, of geadopteerd uit een asiel) en in elk geval voordat ze 6 maanden oud worden (5 maanden in Vlaanderen). 

In Brussel is dit vóór de leeftijd van 6 maanden, maar het kan ook nadat het dier verkocht is (in dat geval ben jij verantwoordelijk voor de sterilisatieverplichting) of geadopteerd uit een asiel, mits een overeenkomst tussen het asiel en de nieuwe eigenaar, die zich ertoe verbindt het dier te laten steriliseren voordat het 6 maanden oud wordt.

Er zijn natuurlijk uitzonderingen voor kittens die fokkers willen voortplanten, maar deze optie bestaat niet voor particulieren. Als je wilt dat je kat zich voortplant, moet je een erkenning als gelegenheidsfokker aanvragen.

Vaccinatie enopvolging door de dierenarts

Vaccinatie is niet verplicht in België, maar wordt wel sterk aanbevolen. Voor reizen binnen de Europese Unie is een vaccinatie tegen rabiës verplicht. En als je van plan bent om je huisdier in een honden- of kattenpension te laten verzorgen, zijn bepaalde vaccinaties waarschijnlijk verplicht.

Hier vind je meer info over de formaliteiten.

5. Voldoen aan je verplichtingen als baasje

Aansprakelijkheid voor schade

Je bent aansprakelijk voor alle schade die door je huisdier wordt veroorzaakt, of het nu gaat om een beet of om materiële schade. Het is raadzaam om een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten.

Je hond aan de leiband houden en opruimen

Honden moeten over het algemeen aan de leiband en hun baasjes moeten de hondenpoep opruimen. De regels verschillen van gemeente tot gemeente, dus vraag naar de details.

Overlast voor de buren

Je huisdier mag geen overdreven lawaai veroorzaken. Het is aanvaardbaar dat een hond blaft als er aangebeld wordt, maar het is onverdraaglijk als hij urenlang blijft blaffen. Als je kat graag ronddwaalt in de tuin van de buren, is het niet aanvaardbaar dat hij zijn behoefte doet in de tuin van de buren.

Lees meer over je verplichtingen als baasje.

6. Het welzijn van je dier garanderen

Dierenwelzijn is een wettelijke prioriteit in België. 

In Vlaanderen wordt op 1 januari 2025 de Vlaamse Codex voor Dierenwelzijn van kracht, met gelijkaardige bepalingen. Een gelijkaardige code is ook in Brussel in de maak.

In Wallonië erkent de Code wallon du Bien-être des animaux dat dieren wezens met gevoel zijn en legt ze strenge maatregelen op om hun bescherming te garanderen.

Zorg ervoor dat je weet wat je verplichtingen zijn op het gebied van verzorging, huisvesting en voeding.

Lees meer over het welzijn van je huisdier.

7. Conclusie: koop een huisdier op een legale manier

Bij het kopen of adopteren van een huisdier moet je aan een aantal regels voldoen. Van verplichte formaliteiten en regels voor het welzijn tot beperkingen voor bepaalde diersoorten. Het is essentieel om goed geïnformeerd te zijn voordat je een nieuw huisdier in huis haalt. 

Lees meer over de nieuwe wetgeving over garantie voor huisdieren die in mei 2024 van kracht werd.