Gasprijs plots verzesvoudigd: waarom je de tarieven moet blijven vergelijken

Veel vragen over eindafrekening
Veel van onze abonnees sturen de eindafrekening of slotfactuur van hun energieleverancier naar ons door, met de vraag of die wel correct is. Vooral voor wie een variabel tarief heeft, kan de factuur een echte hersenkraker zijn. Zo ook voor onze abonnee meneer Verbruggen, die zich afvroeg hoe het kan dat hij meer dan € 1 000 euro moest bijbetalen, ondanks het feit dat hij zijn energieverbruik had kunnen verlagen.
Van Easy vast naar Easy variabel
Sinds december 2021 had meneer Verbruggen een vast tarief voor gas bij zijn leverancier Engie, waarvoor hij slechts 3,48 cent per kWh betaalde. Maar dat contract liep af op 25 september 2022, en Engie kon op dat moment geen nieuw vast tarief aanbieden. Meneer Verbruggen maakte daardoor noodgedwongen de switch naar het variabele energiecontract Easy.
In januari kwam de onaangename verrassing toen onze abonnee zijn eindafrekening voor 2022 in de bus kreeg. Sinds 26 september, op het moment dat het variabele tarief inging, had hij maar liefst 22 cent per kWh betaald, ruim zes keer meer dan met het vorige vaste tarief.
Onze abonnee contacteerde ons met de vraag of dit wel kan kloppen. Wij gingen na waarom er sprake was van zo’n grote stijging.
Waarom steeg mijn energieprijs zo hard?
Variabele tarieven moeilijk te controleren
Variabele tarieven zijn erg complex. Je moet rekening houden met tal van parameters, waardoor het voor jou als consument heel moeilijk is om een goed geïnformeerde keuze te maken en om je energiefactuur te controleren.
Het contract Easy Indexed, dat meneer Verbruggen eind september 2022 had afgesloten, is bovendien een erg specifiek contract. Ten eerste is het gelinkt aan de zogenoemde "forward markten", waar energie verhandeld wordt voor bijvoorbeeld levering in het volgende trimester. Dat betekent dat de leverancier de energie die je verbruikt vooraf aan een bepaalde prijs aankoopt. Ten tweede is specifiek aan dit contract dat de prijs ervan driemaandelijks wordt geïndexeerd. Dat betekent dat je prijs voor elk trimester vastligt. Een soort van vast tarief dus, maar dan voor slechts drie maanden.
Prijs op recordhoogte
Concreet in het geval van meneer Verbruggen impliceert dit dat de prijs die hij betaalde voor zijn verbruik van oktober tot en met december 2022 werd vastgelegd in de maand voor de start van dat trimester, namelijk in augustus. Maar op dat moment bereikte de gasprijs recordhoogtes. Hierdoor bedroeg de gemiddelde prijs op de groothandelsmarkt in augustus 212 euro per MWh. Op basis hiervan werd de prijs dan ook vastgelegd voor het vierde trimester. Dit verklaart het hoge tarief van 21,99 c€ per kWh op de factuur van onze abonnee.
Bovendien werd een aanzienlijk deel van het verbruik van onze abonnee aan die hoge prijs gekoppeld, aangezien een doorsnee gezin dat met gas verwarmt vanaf het vierde trimester doorgaans veel meer gaat verbruiken.
Nieuw aanbod ontvangen van je leverancier? Vergelijk!
Stabiliteit bij stijgende prijzen
Dit voorbeeld toont dat de juiste keuze van een variabel tarief van groot belang is. Bij het Easy variabel contract van Engie blijft je prijs gedurende drie maanden dezelfde. Dat geeft iets meer stabiliteit in een context van stijgende prijzen. Alleen, als de prijzen plots sterk dalen, zoals in het laatste kwartaal van 2022, dan profiteer je daar niet onmiddellijk van. Je prijs voor het trimester ligt namelijk vast.
Prijs daalt sneller met maandelijkse aanpassing
Het vroegste moment waarop je van een daling geniet met het Easy Index-contract is pas het volgende trimester. Zo bedraagt de gemiddelde groothandelsprijs voor dit trimester 119 euro per MWh, zo’n 40% lager in vergelijking met het kwartaal ervoor.
Die prijsdaling betekent op zich goed nieuws voor onze abonnee, die van januari tot maart alvast beduidend minder zal moeten betalen. Maar als je vandaag naar de markt kijkt, dan zien we dat de prijs intussen nog een stuk verder is gedaald, tot zo'n 55 euro per MWh. Wie een energiecontract heeft waarvan de prijs maandelijks aangepast wordt, profiteert sneller van die dalende tendens.
Verschil tot 500 euro
Engie heeft wel degelijk een tarief voor aardgas waarbij de prijs maandelijks wordt herzien, namelijk het internettarief ‘Direct’. Voor een doorsnee gasverbruik van 17 000 kWh loopt het verschil tussen Easy en Direct deze maand op tot bijna 500 euro.
Als consument moet je dus altijd de tarieven vergelijken als je contract afloopt en je een nieuw voorstel van je leverancier krijgt. De huidige energieprijzen zijn nog steeds erg hoog, dus vergelijken helpt om heel wat te besparen. Dit kun je eenvoudig doen met onze vergelijker.
Naar de vergelijker energietarieven
Duidelijkere info voor de consument noodzakelijk
Tot slot blijven wij volop streven voor een vereenvoudiging van de variabele tarieven. Minder indexeringsparameters en een maandelijkse prijsaanpassing voor alle contracten blijven noodzakelijk, dat toont het bovenstaande voorbeeld nog maar eens aan.
In de tussentijd dringen wij erop aan dat het zou worden verplicht om de kenmerken van een variabel tarief duidelijk op de tariefkaart te vermelden. In de benaming van het tarief zouden de belangrijkste eigenschappen kunnen worden opgenomen, zoals het soort parameter en de frequentie waarmee de prijs wordt aangepast. Het is alleszins de plicht van de leverancier om duidelijk aan de consument uit te leggen welke voorwaarden en kenmerken er verbonden zijn aan elk tarief.