Waarom de papieren bijsluiter niet mag verdwijnen - impact op patiënten
De Europese Commissie overweegt de verplichte papieren bijsluiter bij geneesmiddelen te vervangen door een digitale versie. Dit voorstel stuit op felle tegenstand van Testaankoop en andere organisaties die patiënten, apothekers, mutualiteiten, huisartsen, gezinnen en ouderen vertegenwoordigen. Deze maatregel zal een negatieve impact hebben op kwetsbare patiënten.
Digitale bijsluiter sluit veel patiënten uit
De papieren bijsluiter is een cruciale bron van betrouwbare informatie en helpt patiënten bij het veilig gebruik van geneesmiddelen. De overstap naar een digitale bijsluiter (ePI) zou echter betekenen dat deze informatie enkel toegankelijk is via internet of een smartphone. Dit vormt een groot probleem voor:
- Ouderen en mensen met een beperking
- Mensen met een laag inkomen
- Inwoners van afgelegen gebieden
Uit de laatste Barometer Digitale Inclusie blijkt dat 5% van de Belgische bevolking geen toegang heeft tot internet en dat 16% er geen gebruik van maakt. In huishoudens met een laag inkomen loopt dit zelfs op tot 21%. Daarnaast wordt 40% van de Belgen als digitaal kwetsbaar beschouwd. Een verplichte digitale bijsluiter zou deze groepen in de kou laten staan.
Patiënten verkiezen papieren bijsluiter
Volgens een representatief onderzoek van Testaankoop uit 2022 zoekt slechts 1 op de 10 mensen online naar informatie over geneesmiddelen. Daarentegen geeft 8 op de 10 patiënten de voorkeur aan de papieren bijsluiter en wil men deze behouden, zelfs als een QR-code met online informatie beschikbaar is. Dit toont aan dat de digitale alternatieven niet voldoende zijn om alle patiënten te bereiken.
Kosten verschuiven naar apothekers en patiënten
Naast toegankelijkheidsproblemen vrezen de organisaties dat het afschaffen van de papieren bijsluiter de financiële en praktische lasten verschuift van de farmaceutische sector naar apothekers en patiënten. Denk hierbij aan extra kosten voor printen en inkt, internetgebruik...
De organisaties vinden dat farmaceutische bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten opnemen en niet mogen besparen op de toegankelijkheid van geneesmiddeleninformatie.
Digitale bijsluiter als aanvulling, niet als vervanging
Hoewel digitale bijsluiters voordelen kunnen bieden, zoals betere leesbaarheid voor slechtzienden en snellere updates, mag dit niet ten koste gaan van patiëntenrechten.
De organisaties pleiten daarom voor een hybride model, waarbij de digitale bijsluiter als aanvulling dient op de verplichte papieren versie, mits er garanties zijn voor gegevensbescherming.
Oproep aan de overheid: behoud de papieren bijsluiter
Testaankoop, de Algemene Pharmaceutische Bond, Solidaris, de Christelijke Mutualiteit, de Onafhankelijke Ziekenfondsen, LUSS en het Vlaams Patiëntenplatform, Ophaco, UNIA, Okra en Enéo, Gezinsbond en Kom op Tegen Kanker doen een dringende oproep aan de regering en minister Frank Vandenbroucke om zich krachtig te verzetten tegen het schrappen van de papieren bijsluiter.
Zij benadrukken: “De verplichte papieren bijsluiter is cruciaal voor een inclusief gezondheidsbeleid dat rekening houdt met de noden van kwetsbare patiënten die minder digitaal geletterd zijn”. De organisaties hebben de minister hierover aangeschreven en hopen dat hun pleidooi gehoor krijgt.
