CBD-olie: wat verkopers vertellen (... en je niet moet geloven)


CBD, ofte cannabidiol, is één van de meer dan honderd cannabinoïden aanwezig in cannabis. Aan de stof worden allerhande gezondheidsbevorderende eigenschappen toegeschreven. Zo zou de stof relaxerend, pijnstillend, slaapbevorderend en angstverlichtend werken. Daarom wordt ze toegevoegd aan allerhande producten: olie, capsules, voeding, cosmetica, e-liquids, glijmiddel ...
Zijn deze gunstige effecten wetenschappelijk bewezen? Helemaal niet. Enkel voor bepaalde vormen van epilepsie is er degelijk bewijs voorhanden dat een hoge dosis CBD nuttig kan zijn.
Dat houdt verkopers helaas niet tegen om het goedje als voedingssupplement voor te stellen (wat het officieel niet is) en volop met therapeutische en gezondheidsclaims te strooien. Dat stelden we zelf vast toen we twintig webshops en twintig fysieke winkels bezochten en er, vermomd als patiënt met pijnklachten, een CBD-olie om onder de tong te druppelen kochten (een van de meest populaire CBD-producten).
De winkels die we bezochten waren vooral speciaalzaken (“CBD-shops”), maar er zaten ook enkele drogisten en twee apothekers tussen. De meeste winkels gaven ook foute of te weinig informatie over de risico's van CBD.
Lees hier hoe we precies te werk gingen.
Lees de brieven die we stuurden naar elke winkel.
Misleidende gezondheidsclaims
Alhoewel therapeutische en gezondheidsclaims in het algemeen wettelijk verboden zijn voor dit type van product, wekten àlle fysieke verkooppunten die we bezochten (20 winkels) en 15 van de 20 webshops de indruk dat CBD-olie (wellicht) doeltreffend is tegen pijn en kwalen zoals te veel stress, angst, concentratieproblemen ...
Om potentiële klanten te overtuigen, verwijzen verkopers graag naar onderzoek dat helemaal niet volstaat om claims te rechtvaardigen. Op websites kwamen we bijvoorbeeld verschillende verwijzingen tegen naar deze studie. Die suggereert dat CBD helpt tegen angst. Laat je daar niet door misleiden: deze studie is veel te kleinschalig om conclusies te trekken over de doeltreffendheid van CBD. Bovendien is de dosis CBD die proefpersonen kregen toegediend (300 mg) vele malen hoger dan wat je met een vrij verkrijgbaar "supplement" normaal gezien inneemt (gemiddeld kregen we 50 mg per dag aanbevolen).
Wie 300 mg per dag wil innemen, betaalt zich blauw. Voor 1000 mg CBD betaalden wij gemiddeld € 55. Daar kom je dus, als je 300 mg per dag neemt, iets meer dan drie dagen mee toe. Prijskaartje per maand? Zo'n € 500 ...
Sommige webshops gaan nog een stap verder om de verkoopcijfers op te krikken en trachten mensen wijs te maken dat ze een niet-bestaande aandoening hebben: “klinische endocannabinoïde deficiëntie”. Een tekort aan endocannabinoïden zou aan de basis liggen van klachten zoals migraine en fibromyalgie. En CBD biedt (natuurlijk) een oplossing. Royalqueenseeds schrijft: “Tot op heden is dit nog niet erkend als een officiële aandoening, maar hoogstwaarschijnlijk gaat dit wel op de korte termijn gebeuren”. De waarheid: het bestaan van dit syndroom is pure speculatie en verre van aangetoond ...
Foute of te weinig informatie over de risico’s
Ook over de risico's wordt misleidende informatie verspreid.
Maar liefst 16 van de 20 fysieke shops en 12 van de 20 webshops (geen enkele apotheek) beweerden dat CBD geen bijwerkingen heeft. De stof wordt over het algemeen goed verdragen, maar in studies zijn wel al problemen gerapporteerd: maag- en darmklachten, hoofdpijn, slaperigheid ... En bij hoge doseringen ook ernstige problemen, zoals gestoorde leverwaarden en longontsteking.
Meer dan de helft van de webshops (11 van de 20) suggereerde dat langdurig gebruik van CBD veilig is. De waarheid: de veiligheid op de lange termijn is amper bestudeerd …
Het is ook oppassen geblazen voor een interactie met geneesmiddelen. Slechts in één fysieke winkel waarschuwde de winkelbediende daarvoor. Slechts bij vijf webshops stond dit risico vermeld op de online productfiche, de verpakking of een bijsluiter.
Wegens een gebrek aan veiligheidsdata, is CBD bij zwangerschap en borstvoeding tegenaangewezen. Slechts vier van de 20 fysieke CBD-shops zei daar iets van. Bij 11 van de 20 webshops stond hierover iets vermeld op de online productfiche, de verpakking of bijsluiter. Nochtans was onze mysteryshopper potentieel zwanger …
meer informatie over de risico's
Twee producten vallen door de mand
En dan is het nog de vraag of er écht 1000 mg CBD in dat flesje zit. Uit verschillende internationale studies, zoals deze van de Nederlandse cannabisonderzoeker Arno Hazekamp, blijkt dat je daar niet zomaar van kunt uitgaan. Fabrikanten zijn niet verplicht om dit aan te tonen.
Van 20 van de 40 aangekochte producten die we aankochten (hier opgelijst) lieten we het CBD- gehalte controleren in een laboratorium. In twee stalen zat veel minder CBD dan beloofd op het etiket:
- Een 20 % “premium” CBD-olie van Cannabas: volgens onze meting bestaat die slechts uit 14 % CBD.
- Een 20% CBD-olie van Pure Life: volgens onze analyse bestaat die slechts uit 1 % CBD.
Het excuus van Cannabas? Er zit nog een andere stof in de olie die volgens hem ook goed is voor de gezondheid (cannabidivarine). Dat heeft hij er als CBD bijgeteld ... Niet oké. De fabrikant van Pure Life repliceerde dan weer dat wij het etiket verkeerd begrepen hebben. Hij beloofde het etiket aan te passen.
Bij de andere stalen konden we geen afwijkingen aantonen. Dat wil echter niet zeggen dat datgene wat op het etiket staat met 100 % zekerheid klopt. Er is nog steeds geen verplichte standaardmethode om CBD te kwantificeren. Er worden verschillende methodieken gehanteerd, de ene al wat accurater en preciezer (en duurder) dan de andere. Afhankelijk van de test, kunnen de resultaten verschillen. Dat illustreert het gebrek aan regelgeving in deze sector.
Tot slot, we controleerden ook het THC-gehalte in de producten. THC is de roesopwekkende stof in cannabis. CBD-olie mag wettelijk niet meer dan 0,2 % THC bevatten. Alle stalen die we onderzochten waren conform deze norm. High zul je van deze producten dus niet worden.
Maatregelen a.u.b.
- Producten die als voedingssupplement worden verkocht, terwijl ze dat niet zijn. En dat met een flinke portie misleidende claims erbij. Dat is niet oké. Wij vragen aan de overheid om een plan van aanpak op te stellen om dergelijke wanpraktijken sneller te detecteren en een halt toe te roepen.
- Wij vragen ook om een voorstel uit te werken om mensen die om medische redenen (mogelijk) baat hebben bij cannabis (waaronder CBD-olie) toegang te geven tot een betaalbaar product dat wél goed is gereguleerd, waarvan de kwaliteit vergelijkbaar is met die van geneesmiddelen. Wij zien hier een rol weggelegd voor het beloofde cannabisbureau in de schoot van het geneesmiddelenagentschap (FAGG). De oprichting daarvan is goedgekeurd, maar het is nog steeds wachten geblazen op de uitvoering. Door de oprichting van dit bureau zou de overheid het volledige monopolie op de productie, de handel en de in- en uitvoer van medicinale cannabis krijgen. Dit zou ook meer onderzoek mogelijk maken naar vermeende therapeutische effecten van cannabis.
- We pleiten in elk geval voor een duidelijk wettelijk kader voor producten waar CBD aan wordt toegevoegd, geharmoniseerd op Europees niveau.
- Er zijn geen afspraken over hoe cannabinoïden (zoals CBD en THC) precies gekwantificeerd moeten worden. Aan de overheid om de nodige stappen te zetten om, in samenwerking met universiteiten, de meest geschikte referentiemethode te identificeren.
Aangezien CBD-olie vaak online wordt gekocht, zochten we via Google naar webshops die CBD-olie verkopen. We selecteerden de eerste twintig shops die we tegenkwamen en die in België leveren. Wat vertellen ze over de voordelen en de risico's van CBD-olie? Wat zeggen ze over hoe je dit product moet gebruiken? Stellen ze het voor als een voedingssupplement? We screenden de informatie op de website van de webshops die we selecteerden, namen contact op voor bijkomend advies en kochten een product aan.
In ons land is het verboden om CBD aan voedingssupplementen toe te voegen. Het mag ook niet als dusdanig worden aangeprezen. Bij onze noorderburen wordt vrij verkrijgbare CBD-olie “gedoogd” als voedingssupplement. Feit blijft dat het Europese voedselagentschap tot nu toe geen enkel CBD-product heeft erkend als voedingssupplement.
Via Google Maps zochten we ook naar fysieke winkels (op straat) die CBD-olie verkopen. We selecteerden er twintig, verdeeld over België. Die kregen elk een mysteryshopper over de vloer die rugpijn veinsde en inlichtingen vroeg. Ze vroeg: helpt dat écht tegen rugpijn? Is dat ook voor iets ander goed? Hoe zit het met de bijwerkingen? Hoe moet ik dit product gebruiken? Ook daar kocht onze mysteryshopper telkens een product aan.
Van 20 van de 40 aangekochte producten lieten we het CBD- en THC-gehalte controleren in een laboratorium. Deze werden willekeurig geselecteerd. THC is het roesmakende bestanddeel in cannabis. Wettelijk gezien mag CBD-olie niet meer dan 0,2% THC bevatten.
Op geïsoleerde cellen heeft CBD een ontstekingsremmend effect. Angstige ratten lijken na een injectie met CBD minder bang. Muizen met artrose lijken met CBD minder pijn te lijden … Aan verwijzingen naar laboproeven is er geen gebrek bij de webshops. Om écht aan te tonen dat CBD een verschil maakt, heb je onderzoek met mensen nodig. Enkel met gerandomiseerde, gecontroleerde studies kun je het placebo-effect uitsluiten. Proefpersonen krijgen dan willekeurig CBD of een nepmiddel.
Enkele studies mét placebo suggereren dat CBD nuttig zou kunnen zijn bij schizofrenie, verslaving en angst. Verkopers pakken daar graag mee uit. Blijf kritisch: dit onderzoek is pril en heel kleinschalig. Ruim onvoldoende om conclusies uit te trekken.
Overweeg je CBD tegen chronische pijn en slaapproblemen? Wij vonden geen enkele studie op mensen terug die grond biedt om te geloven dat CBD-olie voor deze indicaties enig nut heeft. Toch zijn dit twee frequente redenen waarom mensen CBD-olie nemen.
En CBD-als middel om kanker te bestrijden? Pure kwakzalverij ...
Alleen voor zeldzame vormen van epilepsie is het nut van CBD op dit ogenblik bewezen. En dan nog is enige nuancering op zijn plaats. Prof. Dr. Paul Boon (diensthoofd Neurologie, UZ Gent): “Uit enkele studies blijkt dat CBD het niet zo slecht doet als aanvullende behandeling om het aantal epilepsieaanvallen te verminderen. Dat is enkel aangetoond voor een zeer kleine groep van patiënten: kinderen met het Lennox-Gastaut- of het Dravetsyndroom, of met Tubereuze Sclerose. De grootte van het effect is niet exceptioneel. Dus neen, CBD is ook geen wondermiddel tegen epilepsie.” Voor deze indicatie is er sinds vorig jaar een geneesmiddel met CBD: Epidiolex, alsook een magistrale bereiding (beide nog niet terugbetaald in België en zeer duur).
In tegenstelling tot wat sommige verkopers beweren, zijn bijwerkingen niet uitgesloten. In studies zijn ook bij lage doses al problemen gerapporteerd, zoals maag- en darmklachten en slaperigheid. En bij hoge doseringen ook ernstige problemen, zoals gestoorde leverwaarden en longontsteking.
Professor Dr. Jan Tytgat (Hoofd van het laboratorium Toxicologie en Farmacologie van de KULeuven): “De stof cannabidiol op zich, van plantaardige oorsprong, wordt over het algemeen goed verdragen. In vergelijking met veel geneesmiddelen is de kans op nevenwerkingen relatief klein, zeker in lage doses. Ze wordt wel groter als je het middel combineert met medicijnen. CBD remt namelijk de werking van een aantal leverenzymen die je nodig hebt om geneesmiddelen af te breken, met hogere plasmaconcentraties als gevolg. Dat kan gevaarlijk zijn.”
Het Antigifcentrum kreeg in 2019 drie oproepen binnen over vergiftigingsverschijnselen na het gebruik van CBD-druppels, vertelde Prof. dr. Dominique Vandijck, adj. directeur van het Antigifcentrum, ons. In 2020 zijn dat er tot nu toe al vijf (tot eind september). Waaraan die vergiftigingsverschijnselen precies zijn toe te schrijven is moeilijk uit te maken, zo zegt hij. Er zou een interactie met geneesmiddelen in het spel kunnen zitten. Of mogelijk zat er in die druppels toch meer THC (roesmakend bestanddeel in cannabis) dan toegelaten, of iets anders.
Weet dat CBD-olie géén erkend voedingssupplement is (daarom staat op sommige flesjes "niet voor consumptie"). Dat betekent dat deze producten zelfs niet aan de relatief zwakke kwaliteitscriteria voor voedingssupplementen moeten voldoen. Fabrikanten zijn niet verplicht om de CBD-olie die ze verkopen grondig te testen. Er is geen onafhankelijke toezichtshoudende instantie die de samenstelling en de kwaliteit van deze producten bewaakt. "Kort gezegd: men weet niet wat men koopt, en men weet ook niet wat men maakt.", waarschuwt biochemicus en cannabisonderzoeker Dr. Arno Hazekamp.
Kan het kwaad om jaren aan een stuk CBD-olie te nemen? Webshops verwijzen graag naar een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie om aan te tonen dat hun product daar veilig genoeg voor is. Dr. Sharon Walsh, medeauteur van dat rapport, reageerde daar als volgt op: “Ik geloof niet dat we voldoende data hebben om uitspraken te doen over veiligheid bij langdurig gebruik.” Ook Hazekamp merkte dat op: “De studies in dat rapport zijn allemaal van korte duur. Die zeggen niets over de veiligheid bij langdurig gebruik. Bovendien zijn dat studies met pure CBD. Veel CBD-oliën op de markt zijn zogenaamde breedspectrumoliën die naast CBD ook andere cannabinoïden bevatten waar we weinig over weten.”
Wegens een gebrek aan veiligheidsdata, is CBD bij zwangerschap en borstvoeding tegenaangewezen.
We screenden en kochten een product aan bij 20 webshops. Klik op de naam om de brief met feedback te lezen die we de winkel in kwestie stuurden.
www.canvory.be | ✔ |
www.cbdolie-shop.be | ✔ |
www.cbd-expert.be | ✔ |
www.mhbioshop.be | ✔ |
www.green-doctor.be | ✔ |
www.cbd-monkey.com | ✔ |
www.cbd-pharma.be | ✔ |
www.royalqueenseeds.be | ✔ |
www.hennepolie.be | ✔ |
www.cbdologic.com | ✔ |
www.lafermeducbd.fr | ✔ |
www.cbddrogist.nl | ✔ |
www.cibdol.nl | ✔ |
www.hollandandbarrett.nl | |
www.lucovitaal.nl | |
www.formulaswiss.com | ✔ |
www.deonlinedrogist.nl | |
www.cbdoo.store | ✔ |
www.pazzox.be | |
www.24pharma.be |
www.canvory.be | |
www.cbdolie-shop.be | ✔ |
www.cbd-expert.be | ✔ |
www.mhbioshop.be | |
www.green-doctor.be | |
www.cbd-monkey.com | ✔ |
www.cbd-pharma.be | ✔ |
www.royalqueenseeds.be | |
www.hennepolie.be | ✔ |
www.cbdologic.com | ✔ |
www.lafermeducbd.fr | ✔ |
www.cbddrogist.nl | ✔ |
www.cibdol.nl | ✔ |
www.hollandandbarrett.nl | ✔ |
www.lucovitaal.nl | ✔ |
www.formulaswiss.com | |
www.deonlinedrogist.nl | ✔ |
www.cbdoo.store | |
www.pazzox.be | |
www.24pharma.be |
www.canvory.be | |
www.cbdolie-shop.be | ✔ |
www.cbd-expert.be | |
www.mhbioshop.be | |
www.green-doctor.be | |
www.cbd-monkey.com | ✔ |
www.cbd-pharma.be | ✔ |
www.royalqueenseeds.be | ✔ |
www.hennepolie.be | ✔ |
www.cbdologic.com | |
www.lafermeducbd.fr | ✔ |
www.cbddrogist.nl | ✔ |
www.cibdol.nl | ✔ |
www.hollandandbarrett.nl | ✔ |
www.lucovitaal.nl | |
www.formulaswiss.com | ✔ |
www.deonlinedrogist.nl | |
www.cbdoo.store | ✔ |
www.pazzox.be | |
www.24pharma.be |
www.canvory.be | |
www.cbdolie-shop.be | ✔ |
www.cbd-expert.be | |
www.mhbioshop.be | ✔ |
www.green-doctor.be | ✔ |
www.cbd-monkey.com | |
www.cbd-pharma.be | |
www.royalqueenseeds.be | |
www.hennepolie.be | |
www.cbdologic.com | |
www.lafermeducbd.fr | |
www.cbddrogist.nl | |
www.cibdol.nl | |
www.hollandandbarrett.nl | ✔ |
www.lucovitaal.nl | |
www.formulaswiss.com | ✔ |
www.deonlinedrogist.nl | |
www.cbdoo.store | |
www.pazzox.be | |
www.24pharma.be |
www.canvory.be | |
www.cbdolie-shop.be | ✔ |
www.cbd-expert.be | ✔ |
www.mhbioshop.be | ✔ |
www.green-doctor.be | ✔ |
www.cbd-monkey.com | |
www.cbd-pharma.be | |
www.royalqueenseeds.be | |
www.hennepolie.be | |
www.cbdologic.com | ✔ |
www.lafermeducbd.fr | ✔ |
www.cbddrogist.nl | ✔ |
www.cibdol.nl | |
www.hollandandbarrett.nl | ✔ |
www.lucovitaal.nl | ✔ |
www.formulaswiss.com | ✔ |
www.deonlinedrogist.nl | ✔ |
www.cbdoo.store | |
www.pazzox.be | |
www.24pharma.be |
We bezochten in totaal 20 fysieke verkooppunten. Hier kun je de brief met feedback raadplegen die we de winkel in kwestie stuurden.
Le shop du Coin (Courcelles) | ✔ |
Canna House (Nijvel) | ✔ |
La Potion des Trollz (Nijvel) | ✔ |
Marcel CBD shop (Namen) | ✔ |
Futovap (Namen) | ✔ |
Hashtag (Doornik) | ✔ |
Checkpoint (Gent) | ✔ |
Gano (Gent) | ✔ |
De Boeren (Kortrijk) | ✔ |
Canna Cabana (Ieper) | ✔ |
Kush & Co (Hasselt) | ✔ |
The Florist (Hasselt) | ✔ |
Greenday (Aalst) | ✔ |
BE CBD Shop (Brussel) | ✔ |
Canna House Fripiers (Brussel) | ✔ |
Canna House Shuman (Brussel) | ✔ |
Beweed Canna-Hub (Brussel) | ✔ |
Drugstore (Brussel) | ✔ |
Streetshop Jette (Brussel) | ✔ |
Streetshop Elsene (Brussel) | ✔ |
Le shop du Coin (Courcelles) | ✔ |
Canna House (Nijvel) | ✔ |
La Potion des Trollz (Nijvel) | ✔ |
Marcel CBD shop (Namen) | ✔ |
Futovap (Namen) | |
Hashtag (Doornik) | ✔ |
Checkpoint (Gent) | ✔ |
Gano (Gent) | ✔ |
De Boeren (Kortrijk) | ✔ |
Canna Cabana (Ieper) | |
Kush & Co (Hasselt) | |
The Florist (Hasselt) | ✔ |
Greenday (Aalst) | ✔ |
BE CBD Shop (Brussel) | |
Canna House Fripiers (Brussel) | ✔ |
Canna House Shuman (Brussel) | ✔ |
Beweed Canna-Hub (Brussel) | ✔ |
Drugstore (Brussel) | ✔ |
Streetshop Jette (Brussel) | ✔ |
Streetshop Elsene (Brussel) | ✔ |
Le shop du Coin (Courcelles) | |
Canna House (Nijvel) | |
La Potion des Trollz (Nijvel) | |
Marcel CBD shop (Namen) | |
Futovap (Namen) | |
Hashtag (Doornik) | |
Checkpoint (Gent) | |
Gano (Gent) | |
De Boeren (Kortrijk) | |
Canna Cabana (Ieper) | |
Kush & Co (Hasselt) | ✔ |
The Florist (Hasselt) | |
Greenday (Aalst) | |
BE CBD Shop (Brussel) | |
Canna House Fripiers (Brussel) | |
Canna House Shuman (Brussel) | |
Beweed Canna-Hub (Brussel) | |
Drugstore (Brussel) | |
Streetshop Jette (Brussel) | |
Streetshop Elsene (Brussel) |
Le shop du Coin (Courcelles) | |
Canna House (Nijvel) | |
La Potion des Trollz (Nijvel) | |
Marcel CBD shop (Namen) | ✔ |
Futovap (Namen) | |
Hashtag (Doornik) | ✔ |
Checkpoint (Gent) | ✔ |
Gano (Gent) | |
De Boeren (Kortrijk) | ✔ |
Canna Cabana (Ieper) | |
Kush & Co (Hasselt) | |
The Florist (Hasselt) | |
Greenday (Aalst) | |
BE CBD Shop (Brussel) | |
Canna House Fripiers (Brussel) | |
Canna House Shuman (Brussel) | |
Beweed Canna-Hub (Brussel) | |
Drugstore (Brussel) | |
Streetshop Jette (Brussel) | |
Streetshop Elsene (Brussel) |
Hieronder vind je de brieven (pdf) die we stuurden naar de winkels die we bezochten. Met feedback over hun prestaties.
Fysieke verkooppunten
Canna House Fripiers (Brussel)
Webshops
Van 20 van de 40 aangekochte producten die we aankochten (hier opgelijst) lieten we het CBD- en THC-gehalte controleren in een laboratorium. Alle stalen die we onderzochten waren conform de THC-norm. In twee stalen zat weliswaar veel minder CBD dan beloofd op het etiket:
- Een 20 % “premium” CBD-olie van Cannabas: volgens onze meting bestaat die slechts uit 14 % CBD.
- Een 20% CBD-olie van Pure Life: volgens onze analyse bestaat die slechts uit 1 % CBD.
Bij de andere stalen konden we geen afwijkingen aantonen. Dat wil echter niet zeggen dat datgene wat op het etiket staat met 100 % zekerheid klopt. Er is nog steeds geen verplichte standaardmethode om CBD te kwantificeren. Er worden verschillende methodieken gehanteerd, de ene al wat accurater en preciezer (en duurder) dan de andere. Afhankelijk van de test, kunnen de resultaten verschillen. Dat illustreert het gebrek aan regelgeving in deze sector.
Alle onderzochte merken
- Amophar (5 % CBD)
- Natural CBD Drops (10 % CBD)
- Cannabas (20 % CBD)
- Noom Organic (10 % CBD)
- Cibdol (10 % CBD)
- Mattisson (2,78 % CBD)
- Lucovitaal (5 % CBD)
- Canvory (5 % CBD)
- Lanvia No Stress (15 % CBD)
- CBD Pharma (15 % CBD)
- Azoth (10 % CBD)
- Beweed (15 % CBD)
- Naturecure (10 % CBD)
- Gano (10 % CBD)
- Drugstore (10 % CBD)
- Plant of Life (15 % CBD)
- Pure Life (20 % CBD)
- Nature Technologie (10 % CBD)
- Pure Leaf (10 % CBD)
- Geen label (aangekocht La Potion des Trollz) (10 % CBD)