Onderzoek naar schadelijke stoffen in mondmaskers niet helemaal geruststellend
Heel wat consumenten zijn terecht bezorgd wegens de mogelijke aanwezigheid van mogelijk schadelijke chemische bestanddelen in mondmaskers, zoals nanozilver, titaniumdioxide, koper, zink, grafeen of synthetische vezels. Pas afgelopen voorjaar schoten verschillende overheidsdiensten in actie. Zo begon Sciensano met een onderzoek naar de aanwezigheid van nanozilver en titaniumdioxide in mondmaskers.
Titaniumdioxide is een witte kleurstof die vaak wordt gebruikt in voedingsmiddelen zoals snoep of gebak en cosmetische producten zoals zonnecrèmes en tandpasta. Volgens het Europese agentschap voor de voedselveiligheid is het niet uitgesloten dat inname of inademing van deze deeltjes kan leiden tot wijzigingen van het DNA en uiteindelijk tot kanker. Ook in mondmaskers blijkt titaniumdioxide vaak gebruikt te worden om textielvezels wit te kleuren, ze mat te maken of te beschermen tegen UV-stralen. Recent werden de eerste resultaten van dit onderzoek naar titaniumdioxide gepubliceerd.
Gezondheidsrisico niet uitgesloten bij intensief gebruik
Sciensano ging na of er titaniumdioxide aanwezig was bij een steekproef van 24 types mondmaskers, zowel wegwerpmaskers als herbruikbare maskers. Jammer genoeg voor de consument weten we niet over welke merken het juist gaat. In alle onderzochte maskers werd titaniumdioxide teruggevonden, zowel aan het oppervlak als in de kern van de textielvezels. De hoeveelheid varieerde sterk naargelang het masker.
Sciensano berekende de theoretische kans dat die deeltjes kunnen vrijkomen en ingeademend worden. Voor de meeste onderzochte mondmaskers werd de aanvaardbare blootstellingslimiet overschreden. Een mogelijk gezondheidsrisico kan dus niet kan worden uitgesloten bij intensief gebruik. Of en in welke mate die deeltjes effectief kunnen vrijkomen en een gezondheidsrisico opleveren, zal nog verder worden onderzocht door Sciensano, in samenwerking met het VITO en de Ugent. Volgens Sciensano zijn er op dit moment geen aanwijzingen voor een acuut risico en blijft het dragen van een mondmasker absoluut aangeraden. De Hoge Gezondheidsraad zal zich hier verder over buigen.
Correcte en duidelijke informatie nodig
Wij zijn tevreden met dit onderzoek en de acties die minister van Volksgezondheid Vandenbroucke en zijn collega van Leefmilieu Khattabi beloofd hebben, al duurde het veel te lang vooraleer er schot in de zaak kwam. Het thema zal op de agenda worden geplaatst bij de Europese Commissie die bevoegd is voor het gebruik van chemische stoffen in consumentenproducten. De overheid beloofde ook om eindelijk een regelgeving uit te werken om producenten van mondmaskers te verplichten tot volledige transparantie omtrent de kwaliteit en samenstelling van mondmaskers en om hier ook controles op te doen. Zo krijgt de consument waar hij recht op heeft: correcte en duidelijke informatie op het etiket over de kwaliteit en samenstelling van mondmaskers.
Wij zijn blij met deze beloftes, maar hopen dat de overheid nog een stap verder gaat. Mondmaskers waarbij de aanvaardbare blootstellingslimiet aan mogelijk schadelijke chemische stoffen overschreden wordt, moeten uit voorzorg van de markt gehaald worden. Zeker nu mondmaskers opnieuw intensief gebruikt zullen worden tijdens de vierde golf, is nóg langer talmen geen optie meer.