Wel of geen herfstbooster? Zo beslis je

Elke volwassene die minstens drie maanden geleden een laatste coronaprik kreeg, zal de komende twee maanden een afspraak kunnen maken voor de herfstbooster. Wie nog niet heeft beslist over die extra prik, kan met onze tool ontdekken of die aan te raden is.

Kies zelf

Let op, deze tool is enkel een hulpmiddel om het standpunt van de Hoge Gezondheidsraad te kennen. Test Aankoop is niet verantwoordelijk voor eventuele besmettingen of bijwerkingen.

Experts voorspellen deze herfst en winter één of meerdere nieuwe coronagolven. In Vlaanderen mag elke volwassene een uitnodiging verwachten voor de herfstbooster, in Wallonië en Brussel worden enkel bepaalde risicogroepen gecontacteerd. Wie niet tot zo’n risicogroep behoort en toch een extra prik wil, kan die krijgen, maar moet zelf een afspraak maken. 

Nog vragen over de herfstbooster?

Nut hangt af van jouw situatie

In tegenstelling tot het basisvaccin en de eerste booster, geldt voor de herfstbooster geen uitdrukkelijke aanbeveling voor de algemene bevolking. De keuze is dus individueel en vrijblijvend. Veel gezonde volwassenen twijfelen daardoor of zo'n boosterprik voor hen nuttig is. Volgende vier vragen zijn daarbij zinvol:

1. Wat is mijn risico op ernstige symptomen, ziekenhuisopname of overlijden?
2. Kom ik regelmatig in contact met mensen die een verhoogd risico hebben op ernstige symptomen? 
3. Hoe erg zou ik het vinden om de komende maanden toch besmet of ziek te worden?
4. Hoe erg vind ik de mogelijke bijwerkingen van een extra prik?

Aangepaste vaccins voor bredere bescherming

De herfstbooster – voor velen de vierde prik – zal gebeuren met een zogenaamd "bivalent" mRNA vaccin, dat de pijlen richt op twee coronavarianten tegelijk. Zowel BioNTech/Pfizer (Comirnaty®) als Moderna (Spikevax®) hebben hun oorspronkelijke vaccins aangepast.

Dat was nodig omdat de recentere omikronvariant sterk veranderd was tegenover het oorspronkelijke virus. Daardoor kon het virus gedeeltelijk ontsnappen aan de bescherming die we hadden opgebouwd door vaccinatie en natuurlijke infectie. 

De aangepaste vaccins lokken een reactie uit van het immuunsysteem tegen zowel de oorspronkelijke variant als tegen één of meerdere subtypes van de omikronvariant. Momenteel wordt er geprikt tegen subtype BA.1. Binnen enkele weken worden bivalente vaccins verwacht tegen de subtypes BA.4 en BA.5, die op dit moment dominant zijn in ons land.

Hoe de verdeling van beide soorten vaccins zal gebeuren, is niet duidelijk. Het lijkt ons onwaarschijnlijk dat je zelf mag kiezen. De vraag is of die keuze überhaupt een verschil maakt. Beide soorten vaccins leiden tot de productie van meer antistoffen tegen omikron dan de oorspronkelijke vaccins, maar hoe zich dat vertaalt naar bescherming tegen besmetting en ziekenhuisopname, weten we nog niet. 

Voor elke variant nieuw vaccin nodig?

Experts geven aan dat het waarschijnlijk belangrijker is dat je tijdig een booster krijgt dan tegen welke variant je wordt gevaccineerd. Het achterliggende idee van de bivalente vaccins is immers niet zozeer om te beschermen tegen specifieke subtypes of varianten, maar eerder om onze immuniteit te verbreden in vergelijking met het oorspronkelijke vaccin.

Hopelijk zijn we op die manier ook beter beschermd tegen toekomstige varianten en subtypes, en is er in de toekomst niet voor elke nieuwe variant een aangepast vaccin nodig.