Wat betekent SPF in jouw zonnecrème?

Blootstelling aan de zon kan onaangename tijdelijke gevolgen hebben zoals zonnebrand, maar kan ook leiden tot problemen op de lange termijn, zoals vroegtijdige huidveroudering en huidkanker. Of je nu op het strand ligt of gewoon over straat loopt, het is belangrijk om je huid te beschermen. We geven je enkele tips:

• Vermijd de warmste uren (van 12 tot 16 uur)
• Draag beschermende kledij
• Draag een hoed met brede randen en een zonnebril
• Smeer je in met zonnecrème

Je huid insmeren met zonnecrème is essentieel. Maar om het meest geschikte product te kiezen, weet je beter hoe het werkt en hoe het je beschermt.

Wat betekent de SPF van een zonnecrème?

De zonbeschermingsfactor -  vermeld op verpakkingen onder de Engelse afkorting SPF (Sun Protection Factor) – is de verhouding tussen:

• de minimale dosis UVB-stralen die erytheem (roodheid) veroorzaakt op de huid die beschermd is door zonnecrème;
• en de minimale dosis UVB-stralen die erytheem op dezelfde huid veroorzaakt, wanneer deze niet beschermd is.

De zonbeschermingsfactor (SPF) geeft dus het vermogen aan om de huid te beschermen tegen UVB-stralen.

Hoe werkt SPF?

De zonnecrème bevat zonnefilters die beschermen tegen UVA en UVB. Er zijn twee soorten zonnefilters: natuurlijke minerale filters, die het licht weerkaatsen, en chemische filters, die de stralen absorberen en omzetten in warmte.

De doeltreffendheid van zonnecrèmes moet op het etiket worden aangegeven in verschillende categorieën:

• Laag: SPF 6 en 10;
• Gemiddeld: SPF 15, 20 et 25;
• Hoog: FPS 30 en 50;
• Zeer hoog: SPF 50+.

"Een product met een factor 30 moet 96,7 % van de UVB-stralen blokkeren", verduidelijkt onze experte Ann Lievens, "een SPF 50 moet 98 % van deze straling tegenhouden."

Blootstelling aan de zon, ultraviolette stralen en SPF

De blootstelling aan de zon is van vitaal belang voor het lichaam. Het zorgt namelijk voor de productie van vitamine D, is belangrijk voor de fixatie van calcium in de botten, en helpt bij de behandeling van ziekten zoals psoriasis en geelzucht.

Maar bij overmaat worden ultraviolette (UV) stralen schadelijk: UVB kan zonnebrand veroorzaken, terwijl UVA vroegtijdige veroudering bevordert. Erger nog, beide stralingen worden in verband gebracht met de ontwikkeling van bepaalde soorten huidkanker.

Zoals we al zeiden, geeft de SPF het beschermingsniveau tegen UVB-stralen aan, maar we raden aan om een zonnecrème te kopen die ook tegen UVA-stralen beschermt. En deze beschermingsindex moet overeenkomen met minimaal een derde van de zonbeschermingsfactor (SPF). Momenteel moeten etiketten de UVA-bescherming wel vermelden, maar niet de hoeveelheid.

"Op het strand, bij het zwembad, in de tuin of zelfs tijdens een wandeling in de frisse lucht is je insmeren met zonnecrème een van de belangrijkste maatregelen om schade door blootstelling aan UV-stralen te voorkomen, ongeacht het huidtype", vertelt Ann Lievens, "gebruik hiervoor een zonnecrème met een SPF van minimaal 30".

Misvattingen over de SPF van een zonnecrème: waar of niet waar?

Een SPF hoger dan 50 biedt geen extra bescherming

Niet waar... of bijna. SPF 50+-indexen blokkeren een beetje meer UVB-stralen , maar laten we duidelijk zijn: geen enkele zonnecrème biedt 100 % bescherming tegen UVB-stralen.

Het verband tussen SPF en de bescherming tegen UVB is niet lineair: SPF 15 blokkeert 93,3 % van de UVB-stralen, SPF 30 blokkeert 96,7 % en SPF 50 blokkeert 98 %.

Een hogere SPF betekent niet dat je langer in de zon kunt blijven

Dat is waar. De eerste beschermingsmaatregel is de zon vermijden. Is dit niet mogelijk? Blijf dan vooral niet te lang in de zon, en denk zeker niet dat je veilig bent omdat je je hebt ingesmeerd met zonnecrème.

“Blijf zoveel mogelijk in de schaduw”, adviseert onze experte, “maar onthoud dat schaduw geen 100 % bescherming biedt. De zon wordt namelijk gereflecteerd door zand, stilstaand of bewegend water en zelfs door gras.

SPF beschermt niet tegen alle schadelijke stralen

Dat is waar. “SPF geeft alleen de bescherming van de huid tegen UVB-stralen”, vertelt Ann Lievens, “maar ook UVA-stralen kunnen huidveroudering en huidkanker veroorzaken. ".

Daarom beveelt de Europese Commissie fabrikanten aan om UVA-bescherming in hun producten op te nemen.

Hoe smeer je zonnecrème correct?

Smeer je altijd in met zonnecrème op alle delen van je lichaam die bloot zijn. Zelfs als het mistig is, je onder een paraplu schuilt of een T-shirt draagt.
Breng de crème 20 tot 30 minuten aan voordat je de zon in gaat, zodat de huid deze goed kan opnemen.

Hoeveel zonnecrème moet ik gebruiken?

“Gebruik ongeveer 35 ml (= zeven koffielepels) voor het hele lichaam”, adviseert de experte gezondheid van Testaankoop. “Breng het equivalent van zeven koffielepels aan op de armen, benen, rug, buik en borst, zonder de handen en voeten te vergeten. Tel een koffielepel voor het gezicht”.

Het beschermingsniveau vermindert als je niet voldoende zonnecrème aanbrengt. Smeer je een kleinere hoeveelheid zonnecrème? Volgens de WHO leidt dat tot een onevenredige vermindering van de bescherming. Breng je bijvoorbeeld de helft minder aan? Dan neemt de bescherming met tweederde af.

Hoe vaak moet je zonnecrème opnieuw aanbrengen?

Herhaal om de twee uur, vooral als je veel hebt gezwommen of gezweet. Doe dit ook als je zonnecrème waterbestendig is.

Gebruik zonnecrème in combinatie met andere beschermingsmaatregelen

Voordat je je blootstelt aan de zon, moet je weten welke stoffen het meest doeltreffend zijn tegen de stralingen:

• Synthetische materialen, zoals polyester en lycra, met strakkere steken houden de stralen naar de huid beter tegen dan stoffen van natuurlijke vezels (katoen of linnen).
• Door hun intensiteit en chemische structuur van de kleurstoffen bieden donkere kleuren meer bescherming. In vergelijkbare stoffen absorberen zwart, blauw en donkerrood UV-stralen beter.
• Droge stoffen beschermen beter dan vochtige.
• Voor dezelfde stof beschermt losse kleding beter dan nauwsluitende. Hoe minder de stof wordt uitgerekt, hoe beter de huid beschermd is.

Ann Lievens: “Zonnebrillen zijn ook een belangrijke bescherming tegen de zon. Door de bijzonder gevoelige huid rond de ogen, de ogen zelf en de oogleden te beschermen, voorkomen ze de ontwikkeling van bepaalde pathologieën zoals staar en mogelijk melanomen van het netvlies en leeftijdsgebonden maculaire degeneratie.” Kies altijd een bril die zowel UVA- als UVB-stralen kan tegenhouden.

Zonnecrème: hoe maak je de juiste keuze?

In theorie kies de juiste zonnecrème op basis van het huidtype en de intensiteit van de zon, wat afhangt van de weersomstandigheden, het tijdstip van de dag, de geografische locatie (hoogte en positie ten opzichte van de evenaar), de straling, enz…

Het belang van een breedspectrum zonbescherming

Een breedspectrum zonnecrème beschermt tegen zowel UVA- als UVB-stralen. Dit is belangrijk, want we vermeldden al eerder dat we veel praten over UVB-stralen (die verantwoordelijk zijn voor zonnebrand en kanker kunnen veroorzaken). Maar UVA-stralen, die dieper in de huid doordringen, kunnen ook schade veroorzaken zoals huidveroudering en huidkanker.

SPF-niveaus en huidtypes

"Zonnecrèmes moeten een beschermingsfactor van minimum 30 hebben, ongeacht je huidtype", zegt onze experte gezondheid. "Personen met een donkere huidskleur gebruiken deze producten beter ook."

Andere factoren waarmee je rekening moet houden als je een zonnecrème kiest

Bij een zonnecrème in een tube of fles moet je in de verpakking knijpen om de crème eruit te krijgen en op je huid te smeren. Dit type product is ook verkrijgbaar in de vorm van een spray, wat veel voordelen heeft:

• De crème is gemakkelijker aan te brengen, wat ouders waarderen die ze snel moeten smeren bij ongeduldige kinderen die graag willen spelen.
• Met sprays kun je gemakkelijker bepaalde lichaamsdelen bereiken, zoals de rug.
• Omdat hun mondstuk luchtdicht is, loop je minder risico dat er zand en andere vuiligheden zich met het product vermengen.

Weet dat dat spuitbussen en sprays met een hoog alcoholgehalte ontvlambaar zijn. Laat ze dus niet in direct zonlicht liggen en gebruik ze niet in de buurt van een barbecue, een sigaret of een kaars.

“Ook het gebruik van sprays met cyclopentasiloxane  raden we af”, waarschuwt Ann Lievens. “Volgens het Wetenschappelijk Comité voor Consumentenveiligheid van de Europese Commissie is het niet veilig om deze stof in sprays te verwerken omdat deze bij inademing giftig kan zijn.”

Hou er ten slotte rekening mee dat de meeste zonnebrandmiddelen parfum bevatten en dat sommige merken allergene geurstoffen toevoegen, die bij de meest gevoelige mensen het risico op allergieën kunnen vergroten.

Zonneproducten, duurzaamheid en respect voor het milieu

Gezien de nood om duurzamere keuzes voor de consument te maken, wordt er steeds meer rekening gehouden met de milieu-impact van zonnecrèmes. Om het milieu te respecteren, moeten de zonneproducten aan eenvoudige, maar belangrijke eisen voldoen:

• Vermijd onnodige kartonnen dozen naast de tube of spray.
• Koop geen grote verpakkingen die slechts voor 3/4 gevuld zijn. 
• Kies voor biologisch afbreekbare plastic verpakkingen.
• Gebruik filters en ingrediënten die niet schadelijk zijn voor het milieu.
• Sluit microplastics uit van de ingrediëntenlijst, omdat ze de planeet, en vooral de oceanen, zwaar vervuilen. De volgende stoffen worden beschouwd als microplastics en je kunt hun aanwezigheid in de ingrediëntenlijst van zonnecrèmes nagaan: polyethylene, polypropylene, polymethyl methacrylate, nylon, polyurethane en copolymeer van acrylaten

Helaas bevatten veel zonnecrèmes zonnefilters die niet milieuvriendelijk zijn, en ondanks de mooie beloftes op de verpakking (milieubewust of ecologisch ontworpen), hebben we nog niet de perfecte combinatie gevonden tussen een goede bescherming en een zeer lage impact op het milieu.