Wanneer neem je best een woningverzekering en wat dekt het?

Velen spreken nog altijd over "brandverzekering". Maar "woningverzekering" is een vlag die de lading beter dekt. De dekking gaat standaard immers veel verder dan schade door brand, ontploffing of blikseminslag. Enkele van die andere dekkingen zijn wettelijk verplicht, bv. storm- en hagelschade, alsook natuurrampen. Maar daarnaast bieden alle verzekeraars ook andere, klassiek geworden waarborgen zoals waterschade en glasbreuk. Laat je dus niet imponeren wanneer een verzekeraar benadrukt dat zijn woningverzekering zoveel meer dekt dan alleen brand. En weet dat een goed contract voor je woonverzekering het verschil kan maken.

Welke woningverzekering is het beste?

Als huurder moet je ook beseffen dat het wettelijk verplicht is zo'n polis af te sluiten, zowel in Vlaanderen als in Wallonië en Brussel. In Vlaanderen bestaat deze wettelijke verplichting ook voor eigenaars die een woning huren.

Wat dekt een brandverzekering en een woonverzekering? 

 De woningverzekering dekt heel wat schadegevallen. Misschien zelfs méér dan u denkt.

Hieronder maken wij een opsomming van zaken die de woonverzekering dekt zodat u een beeld hebt waarom u een woonverzekering best afsluit. 

• Storm- en hagelschade: stormschade mag dan al altijd gedekt zijn, weet dat meestal wel wordt vereist dat de wind een snelheid heeft gehaald van ten minste 80 km per uur of dat ook schade is berokkend in de buurt.
• Natuurrampen: sedert maart 2006 moeten woningverzekeringen ook dekking bieden voor natuurrampen zoals overstromingen, aardbevingen van natuurlijke oorsprong, aardverschuivingen en overlopende of opstuwende openbare rioleringen. Voor meer info over deze waarborg: ons dossier "Handleiding na een natuurramp".
• Waterschade: de woningpolis  dekt de schade als gevolg van de breuk van waterleidingen, een lek, waterinsijpeling via het dak, overgelopen sanitaire installaties (wastafel, bad ...). Maar de schade aan de dakbedekking en de toestellen die de waterschade hebben veroorzaakt, is dan weer vaak niet gedekt.
• Glasbreuk: gewone ruiten zijn altijd gedekt, ook als ze verwerkt zijn in meubels. Ruiten in plexiglas, lcd- en ledschermen, zonnepanelen, gebrandschilderde ramen enz. zijn daarentegen niet altijd gedekt of de dekking is beperkt tot een bepaald bedrag.
• Elektriciteit: er wordt dekking geboden voor elektrische toestellen die na een probleem met de elektriciteit (kortsluiting, overspanning enz.) niet meer kunnen worden hersteld. Meestal wordt de schade gedekt tegen de nieuwwaarde van een soortgelijk toestel. Maar in sommige contracten wordt na 5 à 7 jaar een waardevermindering van 5 tot 10 % per jaar toegepast voor elektrische huishoudtoestellen. De schadevergoeding voor een computer ligt vaak lager.
• Botsing: wanneer je woning schade heeft opgelopen doordat een voertuig er tegen is gereden, word je vergoed door je woningverzekeraar. En meestal is dat ook zo bij schade door een boom die op je woning is gevallen zonder dat het stormde.
• Andere uitgaven: je wordt voor diverse bijkomende kosten vergoed, zoals de kosten voor een tijdelijke verblijfplaats terwijl de schade aan je woning wordt hersteld. Of wanneer je een expert moet aanspreken om het waterlek in je woning te zoeken. Sommige contracten, en afhankelijk van de situatie, dekken ook de kosten voor de heraanleg van de tuin.
• Bijkomende plaatsen: vaak wordt ook dekking geboden voor schade aan het vakantieverblijf dat je huurt en aan de studentenkamer die je voor een kind huurt. Sommige verzekeraars dekken de inboedel die je zelf hebt aangebracht zonder te premie te verhogen.
• Diefstal: dekking van de diefstal van inboedel is meestal optioneel en vereist een hogere premie. Doorgaans wordt ook de schade die het gevolg is van de diefstal verzekerd (bv. schade berokkend aan meubels). De schade aan een gehuurde woning veroorzaakt tijdens een diefstal is een geval apart. Hoewel die kosten in principe voor rekening van de verhuurder zijn, bepalen sommige contracten in de praktijk dat de huurder ze moet betalen. Sommige polissen voorzien daarom in een tussenkomst voor schade veroorzaakt aan het gebouw tijdens een (poging tot) diefstal. Als je een elektronische alarminstallatie plaatst, heb je bij heel wat verzekeraars recht op een korting op de premie voor die dekking.
• Diefstal met geweld buitenshuis: geweld leidt niet noodzakelijk tot verwondingen. Een dreigement of morele druk die je leven of fysieke integriteit in gevaar brengt, kan hier ook onder vallen.

Talrijke polissen dekken nog veel meer, zoals vandalisme (bv. graffiti op de gevel van je woning), schade veroorzaakt tijdens een poging tot diefstal of huiszwam. Soms ben je zelfs gedekt als je je tablet-pc hebt laten vallen. Daarom is het dus van belang om goed na te gaan welke verzekeringscontract nu het beste is voor jou. 

Hoeveel franchise betaal je bij een brandverzekering?

 Vaak word je niet tot de allerlaatste cent vergoed. Voor de meeste dekkingen geldt immers een franchise. De franchise, waarvan het bedrag vroeger wettelijk werd bepaald, wordt door veel verzekeraars toegepast. Het bedrag ligt niet vast voor de hele duur van het contract: het volgt de evolutie van de consumptieprijsindex. Een kleine minderheid van de polissen werkt met een zogenaamde Engelse franchise. Als de schade kleiner is dan een bepaald bedrag, krijg je geen vergoeding. Schade boven dat bedrag krijg je wel volledig vergoed.

Wie betaalt: de verzekering, huurder of verhuurder?

Wie zelf eigenaar is van een woning, verzekert die maar best met een brandverzekering. Als huurder kan je aansprakelijk worden gesteld voor schade (bijvoorbeeld brand- of waterschade).

• tegenover de verhuurder, want je moet het huurpand op het einde van het huurcontract aan hem kunnen teruggeven in de staat waarin je het hebt gekregen (behalve de schade door ouderdom, overmacht of normaal gebruik)
• tegenover derden, bijvoorbeeld wanneer je schade veroorzaakt doordat een bad overloopt en het water doorsijpelt in het appartement onder jou.

De dekking van je inboedel is daarom onvoldoende. Als huurder is het dus belangrijk om een verzekering af te sluiten die je huuraansprakelijkheid jegens de eigenaar maar ook jegens andere huurders dekt.

Is een woningpolis verplicht in België? 

De woningverzekering is momenteel niet verplicht in België.

De drie gewesten hebben echter apart in hun wetgeving in een verplichting voorzien voor huurders om een huuraansprakelijkheidsverzekering af te sluiten: Wallonië, Vlaanderen en Brussel. Vlaanderen heeft ook een wettelijke verplichting voor verhuurders ingevoerd om een woningverzekering af te sluiten voor de eigendommen die zij verhuren.

• In het Vlaams Gewest zijn sinds 2019 zowel de verhuurder als de huurder wettelijk verplicht om de woning te verzekeren voor brand en waterschade als ze ten vroegste op 1 januari 2019 een huurcontract voor een hoofdverblijfplaats hebben getekend.
• In het Waals Gewest geldt de verplichting van een woningverzekering sinds 1 september 2018, ook als het huurcontract deze verplichting niet vermeldt. De verplichting betreft alle huurcontracten, ongeacht of het appartement een hoofdverblijfplaats of tweede verblijf betreft. Ze geldt echter niet voor eigenaars.
• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd de woningverzekeringsplicht ingevoerd op 4 april 2024, geldt enkel voor huurders en betreft huurcontracten ondertekend vanaf 1 november 2024.

Bij niet-naleving van deze wettelijke verplichting door de huurder, kan de eigenaar zijn verzekeraar vragen om in zijn eigen brandverzekering een “clausule van afstand van verhaal” op te nemen. Dit betekent dat de brandverzekering van de eigenaar geen enkele vergoeding van de huurder zal vragen indien er door eigen schuld schade ontstaat.

Houd er in dit geval rekening mee dat de eigenaar de kosten die dit met zich meebrengt zal kunnen doorberekenen aan de huurder. In het ergste geval kan de eigenaar zich tot de vrederechter wenden om de ontbinding van de huurovereenkomst te verkrijgen wegens niet-naleving van wettelijke verplichtingen door de huurder.

In Vlaanderen geldt deze verplichting ook voor eigenaars die hun eigendom verhuren. Bij niet-naleving van zijn wettelijke verzekeringsplicht kan de eigenaar een administratieve boete opgelegd krijgen en in het ergste geval een verbod om het pand te verhuren, waardoor de huurovereenkomst de facto wordt beëindigd.

Hoeveel kost zo'n woonverzekering?

• De premie voor het gebouw hangt in principe af van de waarde ervan. De verzekeraars zijn verplicht om je een evaluatiesysteem aan te bieden waarmee ze je garanderen dat als je het correct gebruikt, ze je na een schadegeval hoe dan ook niet als onderverzekerd zullen beschouwen, zodat ze geen reden hebben om de vergoeding proportioneel te verminderen. 
• Die verplichting betreft zowel verhuurders als huurders. Maar voor een verhuurder wordt de nieuwwaarde verzekerd, dus het bedrag nodig om de woning indien nodig herop te bouwen. Wie daarentegen huurt, moet slechts de werkelijke waarde laten verzekeren, dat is de nieuwwaarde min de slijtage van de woning, of veelal 20 tot 30 % minder. 
  Alle verzekeraars hebben hun eigen manier om de waarde van een woning te bepalen.
• Voor de premie voor de inboedel gebruiken bijna alle verzekeraars een eenvoudig systeem om vast te stellen voor welk bedrag je je het best verzekert. Sommige nemen een bepaald procent van de waarde van het gebouw. Maar er zijn er ook die je naar het duurste voorwerp in huis vragen en je dan voor alle objecten in huis verzekeren tot maximaal de door jou gekozen waarde. Bij bepaalde verzekeraars moet je op eigen verantwoordelijkheid de waarde van je inboedel schatten. Dat is erg gevaarlijk, want vóór je het weet, vergeet je de huidige waarde van allerlei spullen mee te tellen.
• Voor natuurrampen hangt de premie veelal af van de eventuele ligging van het goed in een gebied met hogere kans op overstromingen.
• Voor de diefstaldekking zorgen het type van woning (villa, rijwoning, appartement) en soms ook de ligging (risicogebied of niet) voor een groot verschil in de premie. 
• Als de woning langere tijd leegstaat (meer dan 90 tot 120 dagen per jaar), heeft dat een invloed op de premie van het contract.

Een juiste woningverzekering uitkiezen, is echter niet altijd even makkelijk. Voor meer informatie over de beste woningverzekeringen kan je ons artikel hierover lezen.

Kwalitatief waren dit de beste contracten voor een woningverzekering in ons onderzoek van 2019: 

• KBC Woningpolis voor de huurder – Online
• KBC Woningpolis voor de eigenaar - Online

Wij kunnen geen algemene Beste Koop opgeven omdat de premie afhangt van je woning en iedere verzekeraar zijn eigen systeem heeft om de waarde van een woning te bepalen. Je moet jouw persoonlijke Beste Koop zoeken door een offerte te vragen bij de maatschappijen die contracten van goede kwaliteit aanbieden.

Vergeet niet om het contract op jouw individuele behoeften te laten afstemmen. Het feit dat bv. een zwembad niet altijd tot de standaarddekking behoort, is voor de ene consument van belang, voor de andere niet. Maar laat je niet afleiden door bijkomstigheden, zoals de vergoeding van de kussen op je tuinstoelen, het is de fundamentele bescherming die telt.