Valstrikken in de supermarkt
Onaandachtige consumenten lopen het risico dat ze in de supermarkt ongemerkt te veel betalen. Pas op voor prijsstijgingen die op een verdoken manier worden doorgevoerd, zogenaamde koopjes die geen koopjes zijn, foute prijsetiketten en andere “valstrikken” …
In de supermarkt willen de meeste consumenten vooral snel winkelen. Om tijd te besparen vallen ze terug op automatische piloot. Zonder veel nadenken, kopen ze wat ze kennen. Of ze kiezen datgene wat er op het eerste zicht goed uitziet en waar ze zich goed bij voelen. Fabrikanten, retailers en marketeers wéten dat consumenten in de winkel niet altijd alles tot in de puntjes onderzoeken. Sommigen maken daar misbruik van, zo hebben we al meermaals vastgesteld. Waakzaamheid is dus geboden om te vermijden dat u lucht in pakjes koopt.
In onderstaande diavoorstelling zetten voor u enkele voorbeelden van valstrikken op een rijtje. Als u verder klikt in dit dossier, krijgt u meer uitleg over waar u op moet letten. Hebt u zelf concrete voorbeelden van misleidende praktijken in de supermarkt? Deel ze dan met ons en de andere consumenten via onze Facebookpagina.
Deze twee zakken zien er even groot uit. Dus er zit evenveel in? Toch niet. De zak van Lay's bevat 30 gram minder chips, zo verraadt het op verpakking vermelde nettogewicht.
Als u de rechtse verpakking koopt, krijgt u +25 % "gratis" folie. Maar u betaalt wél 0,45 euro meer voor de verpakking met dat "gratis" extraatje...
Dozen van 375 g maakten plaats voor dozen van 500 g. De prijs per kg verdubbelde. Maar dat valt niet op omdat mensen veronderstellen dat een grotere verpakking voordeliger is. De term "maxi pack" versterkt die indruk.
In 2005 bevatte een bus Pringles 200 gram. Nu is dat 190 gram. De eenheidsprijs is 42% gestegen terwijl chips volgens de indexcijfers slechts 15% duurder werd. Op sommige verpakkingen pronkt nu "XXL". Een marketingstunt, want er zit niet meer chips in...
Voor yoghurt uit een pot van 750 gram betaalden wij € 3,11/kg. Dezelfde yoghurt uit een pot van 1kg kostte € 3,23/kg...
Tussen deze twee pads zit een gewichtsverschil. Kunt u dit zien? Vast niet. Een "regular pad" werd ongemerkt van 7,5 naar 7 gram verminderd.
Voor een grote fles met 3,96 liter wasmiddel betaalden we op het ogenblik van ons onderzoek 21,60 euro. Een kleine fles met 2,37 liter kostte 9,95 euro. Dat wil zeggen dat het wasmiddel uit de grote fles per liter 1,26 euro méér kostte! Per wasbeurt betekent dit 0,08 euro méér. Een grote verpakking is dus niet altijd voordeliger.
Voor 200 gram La Brique betaalden we 2,84 euro, en kregen we 20 gram "gratis". Vóór deze "aanbieding" kostte 200 gram 2,38 euro, zo ziet u op het oude prijsetiket dat zich halvelings onder het nieuwe bevindt. Voor 20 gram extra betaalden we dus 0,46 euro ... In werkelijkheid gaat het niet om een aanbieding, maar om een verborgen prijsstijging!
Op het prijsetiket ziet u dat een verpakking Philadelphia light wordt voorgesteld als een vlootje van 200 gram. De verpakking verraadt echter dat een vlootje slechts 185 gram weegt. Die 15 gram verschil zit wel verrekend in de prijs! Vlootjes van 185 gram zijn oorspronkelijk bedoeld voor verkoop in een multipack.
Normaal kost een pak Soubry Capellini 0,55 euro. Het oorspronkelijke prijsetiket dat dit bewijst, wordt niet verstopt. Het bordje dat daarnaast hangt, doet uitschijnen dat de pasta in de aanbieidng staat. Maar kijk eens naar de prijs die dààrop staat: 0,65 euro ... Dit is geen aanbieding, maar een prijsstijging die in de kijker wordt gezet!
Deze twee zakken zien er even groot uit. Dus er zit evenveel in? Toch niet. De zak van Lay's bevat 30 gram minder chips, zo verraadt het op verpakking vermelde nettogewicht.
Als u de rechtse verpakking koopt, krijgt u +25 % "gratis" folie. Maar u betaalt wél 0,45 euro meer voor de verpakking met dat "gratis" extraatje...
Dozen van 375 g maakten plaats voor dozen van 500 g. De prijs per kg verdubbelde. Maar dat valt niet op omdat mensen veronderstellen dat een grotere verpakking voordeliger is. De term "maxi pack" versterkt die indruk.
In 2005 bevatte een bus Pringles 200 gram. Nu is dat 190 gram. De eenheidsprijs is 42% gestegen terwijl chips volgens de indexcijfers slechts 15% duurder werd. Op sommige verpakkingen pronkt nu "XXL". Een marketingstunt, want er zit niet meer chips in...
Voor yoghurt uit een pot van 750 gram betaalden wij € 3,11/kg. Dezelfde yoghurt uit een pot van 1kg kostte € 3,23/kg...
Tussen deze twee pads zit een gewichtsverschil. Kunt u dit zien? Vast niet. Een "regular pad" werd ongemerkt van 7,5 naar 7 gram verminderd.
Voor een grote fles met 3,96 liter wasmiddel betaalden we op het ogenblik van ons onderzoek 21,60 euro. Een kleine fles met 2,37 liter kostte 9,95 euro. Dat wil zeggen dat het wasmiddel uit de grote fles per liter 1,26 euro méér kostte! Per wasbeurt betekent dit 0,08 euro méér. Een grote verpakking is dus niet altijd voordeliger.
Voor 200 gram La Brique betaalden we 2,84 euro, en kregen we 20 gram "gratis". Vóór deze "aanbieding" kostte 200 gram 2,38 euro, zo ziet u op het oude prijsetiket dat zich halvelings onder het nieuwe bevindt. Voor 20 gram extra betaalden we dus 0,46 euro ... In werkelijkheid gaat het niet om een aanbieding, maar om een verborgen prijsstijging!
Op het prijsetiket ziet u dat een verpakking Philadelphia light wordt voorgesteld als een vlootje van 200 gram. De verpakking verraadt echter dat een vlootje slechts 185 gram weegt. Die 15 gram verschil zit wel verrekend in de prijs! Vlootjes van 185 gram zijn oorspronkelijk bedoeld voor verkoop in een multipack.
Normaal kost een pak Soubry Capellini 0,55 euro. Het oorspronkelijke prijsetiket dat dit bewijst, wordt niet verstopt. Het bordje dat daarnaast hangt, doet uitschijnen dat de pasta in de aanbieidng staat. Maar kijk eens naar de prijs die dààrop staat: 0,65 euro ... Dit is geen aanbieding, maar een prijsstijging die in de kijker wordt gezet!
Nu is het aan u!
Nu u weet waarop u moet letten, kunt u samen met ons en de andere consumenten meer van dergelijke praktijken en slinkse technieken ontmaskeren. Maak ze kenbaar door deze te delen op onze Facebookpagina.
Beschrijf kort uw vaststellingen, stuur een of twee foto's mee om ze te staven en wij voegen ze toe in het speciale fotoalbum op onze Facebookpagina. Als we samen de strijd aanbinden, kunnen we meer druk uitoefenen op fabrikanten en handelaars om het spel correcter te spelen en ons geen lucht in pakjes meer te verkopen. Het zal ons ook helpen om, waar nodig, de minister van Consumentenzaken te vragen om maatregelen te nemen.
Elke inzender blijft aansprakelijk voor de ingestuurde bijdragen (foto’s en tekst) en verklaart middels zijn inzending kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met het Charter voor goede praktijken bij gebruik van de Facebook-pagina van Test-Aankoop (pdf-bestand)
In de supermarkt willen de meeste consumenten vooral snel winkelen. Om tijd te besparen vallen ze terug op automatische piloot. Zonder veel nadenken, kopen ze wat ze kennen. Of ze kiezen datgene wat er op het eerste zicht goed uitziet en waar ze zich goed bij voelen. Fabrikanten, retailers en marketeers wéten dat consumenten in de winkel niet altijd alles tot in de puntjes onderzoeken. Sommigen maken daar misbruik van, zo hebben we al meermaals vastgesteld. Waakzaamheid is dus geboden om te vermijden dat u lucht in pakjes koopt.
In onderstaande diavoorstelling zetten voor u enkele voorbeelden van valstrikken op een rijtje. Als u verder klikt in dit dossier, krijgt u meer uitleg over waar u op moet letten. Hebt u zelf concrete voorbeelden van misleidende praktijken in de supermarkt? Deel ze dan met ons en de andere consumenten via onze Facebookpagina.
Nu u weet waarop u moet letten, kunt u samen met ons en de andere consumenten meer van dergelijke praktijken en slinkse technieken ontmaskeren. Maak ze kenbaar door deze te delen op onze Facebookpagina.
Beschrijf kort uw vaststellingen, stuur een of twee foto's mee om ze te staven en wij voegen ze toe in het speciale fotoalbum op onze Facebookpagina. Als we samen de strijd aanbinden, kunnen we meer druk uitoefenen op fabrikanten en handelaars om het spel correcter te spelen en ons geen lucht in pakjes meer te verkopen. Het zal ons ook helpen om, waar nodig, de minister van Consumentenzaken te vragen om maatregelen te nemen.
Elke inzender blijft aansprakelijk voor de ingestuurde bijdragen (foto’s en tekst) en verklaart middels zijn inzending kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met het Charter voor goede praktijken bij gebruik van de Facebook-pagina van Test-Aankoop (pdf-bestand)
Vergelijk de prijs van grote met die van kleine verpakkingen
"In het groot kopen" is voordelig. Tenminste, daar gaan we van uit omdat we al vaak hebben ervaren dat het zo werkt. Sommige mensen zijn zo "geconditioneerd" dat ze niet meer nadenken over welk formaat ze in hun winkelkarretje leggen en grijpen automatisch naar een maxipack of familypack. U ook? Wees dan op uw hoede, want u zou weleens een slachtoffer kunnen worden van de uitzonderingen op de regel. Grote verpakkingen yoghurt, rijst, olie, wasmiddel … zijn niet altijd voordeliger dan de kleinere verpakkingen.
"In het groot kopen" is voordelig. Tenminste, daar gaan we van uit omdat we al vaak hebben ervaren dat het zo werkt. Sommige mensen zijn zo "geconditioneerd" dat ze niet meer nadenken over welk formaat ze in hun winkelkarretje leggen en grijpen automatisch naar een maxipack of familypack. U ook? Wees dan op uw hoede, want u zou weleens een slachtoffer kunnen worden van de uitzonderingen op de regel. Grote verpakkingen yoghurt, rijst, olie, wasmiddel … zijn niet altijd voordeliger dan de kleinere verpakkingen.Ook multipacks zijn niet altijd voordeliger. Wij stelden vast dat flessen water, kartonnen fruitsap en doosjes Kleenex soms goedkoper zijn als u ze uit het multipack haalt en per stuk koopt.
Een gewijzigde verpakking? Pas op voor verdoken prijsstijgingen!
Als de prijs van een verpakking te sterk stijgt, dan lopen fabrikanten het risico dat ze consumenten kwijtspelen aan de concurrentie. Daarom worden er geregeld prijsstijgingen doorgevoerd door minder inhoud in een verpakking te stoppen. Wie niet oplet, heeft het niet gezien, en heeft niet door dat hij per kilogram of per liter méér betaalt dan voordien. Sommige fabrikanten manipuleren de verpakking waardoor de prijsstijging nog minder opvalt. Ze zetten er bijvoorbeeld “XXL” op zodat het lijkt of er meer in zit …
In plaats van minder voedsel in een pak te stoppen, stoppen sommige fabrikanten er meer in. De verpakking maken ze tevens groter en uiteraard stijgt de prijs meer dan navenant.
Door de verpakking te veranderen, kunnen consumenten minder goed prijzen vergelijken. Hun referentiepunt – de prijs voor een oude verpakking - valt immers weg. Fabrikanten weten dat consumenten dan de neiging hebben om zich te laten leiden door intuïtieve vuistregels zoals "een grote verpakking is voordeliger, dus het zal wel in mijn voordeel zijn" en "ik betaal meer omdat er meer in zit". En op die manier worden prijsstijgingen onderschat. Sommige fabrikanten versterken deze veronderstellingen door labels als "maxi pack" of "family pack" op de verpakking te drukken. Mooi meegenomen voor fabrikanten is dat grote verpakkingen de consumptie stimuleren. Uit onderzoek blijkt dat mensen automatisch meer eten uit een grote verpakking.
Vraag om de weegschaal op nul te zetten
Handelaars van bulkproducten zijn vrij om het brutogewicht aan te rekenen aan de klant. Wij stelden vast dat heel wat handelaars gebruik maken van deze vrijheid en de verpakking meewegen. Gaat het om een zware verpakking, dan jaagt dit het brutogewicht én de prijs de hoogte in.
Er zijn winkels die het goede voorbeeld geven. Als u winkelt bij Colruyt, kunt u er gerust van zijn dat verpakkingen niet worden aangerekend. De supermarkt heeft een systeem waarbij de gegevens van de verpakking zijn gekoppeld aan de artikelnummers met bijhorende barcodes. Bij de aankoop van onze stalen betaalden we enkel voor het nettogewicht.
Tip: vraag aan de handelaar om de weegschaal op nul te zetten als de verpakking er al op ligt. Een neen hebt u, een ja kunt u krijgen. En een concurrent is nooit veraf.
Pas op voor schijnacties!
Volgens de wet mag het woord “promotie” uitsluitend worden gebruikt wanneer een product wordt verkocht tegen een verlaagde prijs. De referentieprijs — de laagste prijs die de maand vóór de aanbieding werd aangerekend — moet naast de promoprijs worden geafficheerd. Dat maakt het mogelijk om de korting te evalueren. Sommige handelaars negeren deze wet en pakken uit met zogenaamde promoties die er geen zijn.
- Soms wordt een schijnkorting verdoezeld door geen referentieprijs te vermelden. Dan kunt u niet vergelijken.
- Sommige handelaars zetten wél een referentieprijs op de promofiche, maar een die niet klopt. Zo wekken ze de indruk dat een product oorspronkelijk méér kostte dan in werkelijkheid het geval was.
- Sluwe marketeers kennen de wet en weten dat deze regels enkel gelden voor acties waarbij het woord "promotie" in de mond wordt genomen. Dus gebruiken ze termen als "uitgelicht", "knalprijs" of "folder" of gewoon een kleurrijke affiche die de indruk wekt van een promotie. Al zijn dergelijke stunts niet verboden, als consument wordt u wél op het verkeerde been gezet.
Om de verkoop van een product te promoten, pakken marketeers soms ook uit met een "gratis" hoeveelheid of een “gratis” product. Ook hier stuitten we in het verleden op een aantal producten waarbij de claim "gratis" het best met een korreltje zout wordt genomen. Soms wordt een gratis item aangeboden om een prijsstijging te camoufleren.
Vergelijk het gewicht op het etiket met dat op de verpakking
Wij raden consumenten aan om de prijs per kilo of per liter (de zogenaamde eenheidsprijs) goed in de gaten te houden tijdens het winkelen. Maar soms is zelfs dat niet genoeg. De prijs die staat vermeld op de etiketten klopt immers niet altijd.
Soms komt het gewicht op het prijsetiket niet overeen met het nettogewicht dat op de verpakking staat vermeld. Gevolg is dat er méér gewicht wordt aangerekend dan consumenten mee naar huis krijgen.
Ook aan de kassa kunnen er onregelmatigheden optreden.