Vanaf vrijdag ‘herstelbaarheidsindex’ op elektronica: Testaankoop ziet veel voordelen (en enkele minpunten)

Herstelbaarheid: 7,5/10
De herstelbaarheidsindex moet vanaf vrijdag in elke winkel, fysiek en online, te zien zijn bij vijf categorieën producten: vaatwassers, stofzuigers, hogedrukreinigers, grasmaaiers en laptops. Later komen daar ook nog (elektrische) fietsen, elektrische steps en tablets bij. Met een score op 10 krijgt de consument meteen te zien hoe herstelbaar elk van die producten is, en kan hij verschillende producten ook met elkaar vergelijken.
De score wordt berekend op basis van 5 criteria, die elk voor 2 punten meetellen:
- De beschikbaarheid van handleidingen om het product te herstellen;
- Hoe gemakkelijk het product uit elkaar te halen is, en welk gereedschap daarvoor nodig is;
- De beschikbaarheid van reservestukken;
- De prijs van reservestukken, in vergelijking met de prijs van een volledig nieuw product; en
- Een criterium dat verschilt per categorie. Zo gaat het voor stofzuigers en hogedrukreinigers over de mogelijkheid tot kosteloze ondersteuning op afstand.
De winkel zal de score op 10 afficheren, in de buurt van de prijs, en via een QR-code zal je de scores van elk van de criteria apart kunnen vinden.
Al te positieve berekeningen
In Frankrijk bestaat het systeem al sinds 2021, met dezelfde berekeningswijze. Op basis daarvan kunnen al enkele eerste conclusies getrokken worden. Zo blijkt dat fabrikanten wel rekening houden met het belang van een hoge score en hun producten de voorbije jaren hebben aangepast om de score te verhogen. Jammer genoeg blijken ze dat echter vaak te realiseren met zo weinig mogelijk aanpassingen. Zo kan er achter een hoge globale score wel een lage score op bijvoorbeeld demonteerbaarheid schuilgaan. En een product dat niet uit elkaar te halen is, is wel erg moeilijk te herstellen, gelijk hoeveel reserve-onderdelen er beschikbaar zijn.
Bovendien worden de scores door de fabrikanten zelf berekend. Ze blijken uitzonderlijk positief te rapporteren over hun eigen producten, waardoor de scores hoger uitvallen dan wanneer ze door een onafhankelijke organisatie worden berekend.
“Een hoge score betekent dus niet noodzakelijk dat het product heel herstelbaar is”, waarschuwt Laura Clays, woordvoerder van Testaankoop. “De nieuwste MacBook Air van Apple haalt bijvoorbeeld 6,8 op 10, maar staat nu niet bekend als de meest herstelbare laptop. Bovendien zegt de score ook niets over de levensduurte van een product. Zo kan een vaatwasser met een lage score wel 20 jaar meegaan zonder ooit hersteld te moeten worden. Al bij al zijn we wel tevreden dat de score er nu is, de uitwerking zal de komende jaren nog gefinetuned moeten worden.”
Vanaf 2 mei moeten alle winkels die producten in de vijf betrokken categorieën verkopen de scores afficheren. Er zal wel pas gecontroleerd worden op de naleving van de regels vanaf 2 november 2025.
Toegang pers