Nieuwe tarieven voor deurwaarders vanaf 1 oktober

Wat doet een gerechtsdeurwaarder?

Economische en juridische rol van Belgische gerechtsdeurwaarders

Dagvaardingen bezorgen, vaststellingen doen, onbetaalde schulden innen, huurders uitzetten, beslag leggen op meubels, gebouwen of lonen … Er zijn verschillende mogelijke redenen om een beroep te doen op of bezoek te krijgen van een deurwaarder.

Weet dat een gerechtsdeurwaarder een dubbel statuut heeft: 

• het is een openbare en ministeriële ambtenaar met monopolistische bevoegdheden;
• maar is tegelijk een zelfstandige die een vrij beroep uitoefent en met andere professionelen kan concurreren.

Dit specifieke statuut verklaart waarom de sector zo gereglementeerd is.

Grote problemen vastgesteld in de gerechtsdeurwaarderssector

Een studie van het Prijzenobservatorium van de FOD Economie in 2023 wees op grote problemen met de tarieven die gerechtsdeurwaarders hanteren en stelde bepaalde verouderde praktijken aan de kaak. Nu zijn de tarieven en procedures van de gerechtsdeurwaarders aangepast. De aanpassingen gaan in vanaf 1 oktober 2024.

Gereglementeerde en niet-gereglementeerde tarieven van gerechtsdeurwaarders

Voor hun openbare of gerechtelijke taken moeten gerechtsdeurwaarders vergoedingen vragen die wettelijk zijn vastgelegd. De tarieven voor buitengerechtelijke diensten in het kader van hun vrij beroep zijn daarentegen niet gereglementeerd. 

Voor de gerechtelijke invordering van schulden gelden wettelijk vastgelegde tarieven. Een gerechtelijke invordering kan alleen plaatsvinden als de schuldeiser een uitvoerbare titel heeft. Dit is normaal gesproken een vonnis. Maar een notariële akte, zoals bij het afsluiten van een hypotheek, is ook een uitvoerbare titel.

De deurwaarder kan dan overgaan tot de gerechtelijke invordering van de schuld. De schuldenaar moet de kosten betalen. 

Voor een minnelijke invordering van schulden heeft de deurwaarder geen monopolie, dus er zijn geen wettelijk vastgestelde tarieven. Andere partijen, zoals incassobureaus, kunnen ook overgaan tot de minnelijke invordering van een schuld.

In het geval van een minnelijke invordering kan de deurwaarder (of het incassobedrijf) de schuldenaar geen kosten in rekening brengen. De kosten worden dus volledig gedragen door de schuldeiser.

De schuldeiser kan echter wel een schadevergoeding eisen van een schuldenaar die niet op tijd betaalt, maar alleen als dit in het contract staat en na het versturen van een gratis herinnering met een extra betalingstermijn van 14 dagen. Meer informatie over dit onderwerp vind je in ons dossier over betalingsachterstand.

Nieuwe tarieven en meer transparantie over de erelonen van gerechtsdeurwaarders

De belangrijkste kritiek op de tarieven die gerechtsdeurwaarders aanrekenen, is het verouderde wettelijke tarief, dat op indexering na niet meer gewijzigd is sinds 1976. Deze nu tarieven waren niet meer aangepast aan onze veranderende samenleving.

Nieuwe taksen voor de gerechtelijke inning van schuldvorderingen

Nieuwe tarieven

Van de tien vroegere tariefklassen blijven er slechts drie over: tarieven voor schulden onder € 2 000 (klasse A), tarieven voor schulden tussen € 2 000 en € 5 000 (klasse B) en tarieven voor schulden boven € 5 000 (klasse C). Daarnaast zijn klasse A-tarieven altijd van toepassing op bepaalde schulden, ongeacht het bedrag.

Deze omvatten schulden met betrekking tot:

• elektriciteit, gas en water
• internet en telefoon
• onderwijs
• medische zorg.

Zaken die voor de familierechtbank en de jeugdrechtbank worden gebracht, vallen altijd onder klasse B. Als er geen waarde kan worden vastgesteld voor een vordering, val je in klasse C. Dit is ook het geval als de vordering zowel de betaling van een bedrag als een verplichting om iets te doen inhoudt (een zogenaamde gemengde vordering).

Klasse A-schulden zijn onderworpen aan een vergoeding van € 125, klasse B-schulden aan € 175 en klasse C-schulden aan € 250. Naast deze vergoedingen kunnen verdere kosten in rekening worden gebracht, zoals bijvoorbeeld een administratieve vergoeding van € 50 voor het openen van het dossier, of andere kosten zoals vertaalkosten of reiskosten.

Sommige vergoedingen kunnen ook worden verlaagd door een solidariteitsfonds dat door de gerechtsdeurwaarders is opgericht.

De tariefchecker

Om de tarieven transparanter te maken, heeft de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders (NKGB) een tariefchecker gemaakt. Hiermee kun je zelf de afrekening van de deurwaarder controleren. Per tariefpost op de afrekening (bijvoorbeeld honoraria of reiskosten) kun je controleren of de wettelijke tarieven zijn gerespecteerd.

Extra bescherming voor mensen die niet kunnen betalen 

Een ander belangrijk punt van kritiek op de oude regels was dat ze vaak konden leiden tot een neerwaartse spiraal van schulden voor mensen die niet konden betalen. De stijgende kosten van de deurwaarder duwden deze mensen verder de afgrond in.

Ook hier zijn een aantal nieuwe regels ingevoerd om ervoor te zorgen dat de meest kwetsbare schuldenaren niet bedolven worden onder een lawine van vaak onnodige kosten.

Gerechtsdeurwaarders moeten nu een solvabiliteitsonderzoek uitvoeren voordat ze een gerechtelijke incassoprocedure starten. Dit onderzoek controleert of de schuldenaar in staat is om zijn schulden te betalen. Deze maatregel beschermt mensen die al in schuldbemiddeling zijn, omdat het voorkomt dat de deurwaarder nieuwe, onnodige en dure procedures start.

Als er al een schuldbemiddeling loopt, moet de deurwaarder de schuldbemiddelaar aanschrijven om de schuld op te laten nemen in het bestaande bemiddelingsplan.

De gerechtsdeurwaarder moet de schuldenaar ook altijd informeren over alternatieve en minnelijke oplossingen, zoals een afbetalingsplan of bemiddeling. Elke dagvaarding voor de invordering van een geldsom moet ook informatie bevatten over alternatieven zoals het aanvragen van uitstel van betaling, het opstarten van een collectieve schuldenregeling of het inschakelen van het OCMW.

Deze informatie moet ook voldoende duidelijk zijn voor de consument.

Wat als je een brief van een deurwaarder krijgt?

Heb je een brief of bezoek gekregen van een deurwaarder die geld eist en weet je niet hoe je moet reageren? Lees hier hoe je jezelf kunt verdedigen.

Een brief van de gerechtsdeurwaarder, wat nu?