Ter herinnering, er bestaan twee totaal verschillende formules om aan pensioensparen te doen.
– Via een pensioenspaarfonds
Als u aan pensioensparen doet via een pensioenspaarfonds bij uw bank, dan belegt u ALTIJD op de beurs, ongeacht het soort fonds dat u in huis haalt. De fondsen kunnen we onderverdelen in drie types. De zogenaamde defensieve pensioenspaarfondsen trekken vooral de obligatiekaart (70% van de portefeuille), de dynamische pensioenspaarfondsen mikken vooral op aandelen (65%) en de neutrale pensioenspaarfondsen beleggen ongeveer evenveel in aandelen en in obligaties. In het verleden legde zo’n fonds u geen windeieren. Sinds hun oprichting in 1987 boekten ze een gemiddeld jaarlijks rendement van 6,1%.
– Via een pensioenspaarverzekering
Dat is een levensverzekering die u onderschrijft bij uw verzekeraar. De meest bekende en gebruikte is de verzekering van het type tak 21. Die biedt u volledige kapitaalbescherming en een gegarandeerde rente. Daarnaast kunt u ook beleggen in een verzekeringsfonds van het type tak 23. U hebt daarbij de keuze uit een breed spectrum aan producten, gaande van zuivere aandelenfondsen over obligatiefondsen, cashfondsen en gemengde producten. Ten slotte kunt u beide types levensverzekeringen (tak 21 en tak 23) combineren in een zogenaamde tak 44 waarbij u een risicoloos luit (tak 21) kan koppelen aan een risicovol luik (tak 23).
De huidige crisis legt de verschillen tussen beide producten wel heel erg bloot. De ene formule kreeg klop, terwijl de andere standhield.
Hoeveel schade heeft de crisis berokkend?
De beurscrisis wordt gevoeld door de pensioenspaarfondsen en de pensioen-spaarverzekeringen met een fondsenluik.
Pensioenspaarfondsen
Geen enkel pensioenspaarfonds ontsnapte aan het negatieve beursklimaat. Gemiddeld verloren ze 14,5% sinds begin dit jaar (cijfers eind maart). Vergelijk dat maar eens met de rendementen in hun andere slechte beursjaren. Die staan in de tabel op de pagina hiernaast. Het huidige verlies is het op een na grootste sinds hun oprichting in 1987, nu ook al meer dan drie decennia geleden.
Als we de fondsen opsplitsen volgens hun risicoprofiel (defensief, neutraal en dynamisch; zie de tabel), dan ziet u dat de dynamische fondsen het hardst hebben geleden (-17,1%). Die fondsen beleggen een groot deel van hun portefeuille in aandelen uit de eurozone, en die gingen 24% lager sinds begin januari.
DE defensieve pensioenspaarfondsen daarentegen verloren ‘slechts’ 9,5%. De staatsobligaties in euro (+0,8%) die ze in portefeuille houden, dienden hier als schokdemper.
Het dynamische Interbeurs Hermes was uiteindelijk kop van Jut met een verlies van 19,1%. Dat fonds belegt ook het meest van alle op de Brusselse beurs en die had het zwaarder te verduren dan de beurzen van de omliggende landen (-29%). Argenta Pensioenspaarfonds Defensive hield het beste stand. Het defensief ingestelde fonds verloor ‘slechts’ 8,4% omdat het iets meer dan de rest in obligaties mikt.
Pensioenspaarverzekeringen van het type tak 23 of tak 44
De impact zal hier afhangen van de samenstelling van uw portefeuille. Belegt u in obligatiefondsen of niet? Waarin beleggen uw aandelenfondsen (Wall Street bijvoorbeeld deed het met een verlies van 18% opmerkelijk beter dan de eurozone)? In welke mate zit u al in tak 21 binnen uw tak 44-contract? Ook hier geldt: hoe defensiever, hoe minder schade.
Kijken we naar onze drie Beste Kopen op het vlak van pensioensparen, dan deden ze het alle een pak beter in vergelijking met de pensioenspaarfondsen. Zo verloor het dynamische Allianz Strategy Dynamic 15,8%, ging het neutrale Allianz Strategy Balance er met 0,8% op achteruit en verloor het defensieve Allianz Strategy Neutral slechts 4,7%. Te danken aan de beleggingen in de VS enerzijds en aan het defensievere karakter anderzijds
Pensioenspaarverzekering van het type tak 21
Hebt u een tak 21-polis onderschreven in het kader van pensioensparen? Dan raakt de crisis u niet. Uw verzekeraar garandeert naast uw kapitaal ook een basisrente op uw stortingen. Voor onze Beste Kopen Top Rendement van AG Insurance is dat bijvoorbeeld 0,50% en voor Allianz Plan for Life+ bedraagt het gewaarborgde rendement 0%.
Naast de gewaarborgde rente hebt u ook recht op een winstdeelname in de resultaten van de verzekeraar. Die winstdeelname staat al jaren onder druk en het is nog onduidelijk of de coronacrisis daaraan iets zal veranderen.
Hoe reageren beheerders van pensioenspaarfondsen?
Een van de voordelen van een beleggingsfonds is dat het wordt beheerd door een team van professionelen die uiteraard niet stilzitten. We vroegen aan de fondsenbeheerders wat ze precies deden om de beurscrisis het hoofd te bieden. Ze antwoorden, verrassend of niet, unisono.
– het percentage aandelen werd niet of slechts beperkt afgebouwd, ten voordele van kortlopende obligaties of cash;
– geen van alle vindt het nu al een goed idee om nu al stevig aandelen te kopen;
– ze kijken voorlopig de kat uit de boom en nemen slechts met mondjesmaat nieuwe aandelenposities in. Maar haast is er niet mee gemoeid;
– bedrijven die gevoelig zijn voor lock-downs (horeca, luchtvaart, ontspanning) of die te zware schulden met zich meetorsen worden links gelaten.
Kortom, van paniek is hier absoluut geen sprake. Integendeel. De vooruitzichten voor aandelen op twaalf maanden vinden ze positief, ook al houdt iedereen de evolutie van het coronavirus nauwlettend in het oog. Terecht natuurlijk.
Wat met uw strategie in coronatijden?
Hebt u een pensioenspaarverzekering van het type tak 21? Dat betekent dat u vooral kapitaalzekerheid wilt. De coronacrisis verandert zo goed als niets voor u. Blijf rustig zitten in uw contract, ongeacht uw leeftijd.
Doet u aan pensioensparen via een fonds (bancair, tak 23 of binnen tak 44)? De huidige crisis drukt u met de neus op de feiten.
– Kunt u nog rustig verder slapen? Blijf dan rustig zitten waar u bent en doe niets. Geduld oefenen is hier de boodschap.
– Breekt het angstzweet u echter uit, maar hebt u uw kapitaal niet echt nodig op uw 65e of hebt u nog een beleggingshorizon van minstens tien jaar, dan raden wij u ook aan om de beurscrisis uit te zweten.
– Verdraagt u het risico echt niet langer of denkt u uw geld sneller nodig te hebben, dan kan het wel de moeite lonen om het aandelenrisico binnenin uw portefeuille te verlagen. Voor bancaire fondsen en tak 23 kan dat door over te schakelen van het dynamisch naar het neutraal of zelfs defensief profiel, voor tak 44 kan dat risico zelfs verder verlaagd worden naar risicoloos (tak 21).
Als u switcht, zorg dan wel ervoor dat u uw volledige reserve overhevelt van het ene naar het andere product. Zo vermijdt u een fiscale boete te betalen waardoor u iets meer dan een derde van uw kapitaal kwijtspeelt. Dat gebeurt trouwens ook als u beslist om er de brui aan te geven en uw pensioenspaarproduct wilt verkopen voor uw zestigste verjaardag (in de meeste gevallen). Dat is dus absoluut te vermijden. Geduld oefenen is ook hier de boodschap. Bij de bancaire pensioenspaarfondsen bent u immers niet verplicht om uw kapitaal op te vragen op het ogenblik dat u uw de pensioenleeftijd bereikt.
Om alles te weten te komen over pensioensparen, raadpleeg ons dossier.
Profiteer gratis van al onze informatie rond pensioensparen. 1 maand gratis!