Duitse relance een feit?
Duitsland moet zichzelf heruitvinden en zijn economie diversifiëren, aangezien het concurrentievoordeel in belangrijke sectoren deels verloren is.
Duitsland moet zichzelf heruitvinden en zijn economie diversifiëren, aangezien het concurrentievoordeel in belangrijke sectoren deels verloren is.
Het waarderingsniveau van de Duitse beurs in haar totaliteit is redelijk: de MSCI Germany noteert rond 15 keer de verwachte winsten, tegenover bijna 21 voor de MSCI World.
Een aantal sectorale zwaargewichten, zoals SAP, Rheinmetall, Siemens en Siemens Energy, zijn evenwel duur geworden. Voor deze aandelen beperken we ons tot 'houden'. Hetzelfde geldt voor autobouwers BMW, Mercedes-Benz, Volkswagen en Porsche AG, evenals voor Kion Group (logistiek) en BASF (chemie).
Bent u op zoek naar koopkansen, kijk dan in de eerste plaats naar Deutsche Post, Knorr-Bremse, MTU Aero Engines of Allianz.
De terugkeer van een conservatieve coalitie (CDU/CSU en SPD) in Duitsland, vergezeld van een akkoord om de budgettaire teugels te vieren, werd door de markten toegejuicht. De verwachte kapitaaltoestroom, zowel naar infrastructuur als naar defensie, gaf de beleggers nog meer vertrouwen. Ze geloofden in een heropleving van de EU's grootste economie en joegen de DAX-index fors hoger. De Duitse beursindex spurtte in 2025 van record naar record.
De impact van de investeringsgolf laat zich vandaag nog niet volledig voelen, maar toch groeit de twijfel al of Berlijn er wel zal in slagen om zijn economie echt te relanceren. Het idee om de infrastructuur te moderniseren is zeker niet nieuw: in 2019 kondigden Angela Merkel en Olaf Scholz al voor meer dan 40 miljard euro investeringen aan. Maar door een tekort aan arbeidskrachten en aan projecten, en door de te logge bureaucratie, werd een groot deel van die centen nooit uitgegeven en tikte Duitsland zelfs af op een historisch hoog begrotingsoverschot. Ook vandaag zijn de eerste signalen weinig hoopgevend. Een deel van de middelen dreigt weg te vloeien naar pensioenen, steun aan gezinnen en elektriciteitssubsidies, die slechts een beperkte impact hebben op 's lands competitiviteit. De bedrijven, zeker in de industriële sector, vinden het investeringsklimaat onaantrekkelijk: strakke regels en milieunormen, moeilijk om personeel te vinden, een ongunstig fiscaal kader... Ruim 40% overweegt in 2026 zelfs banen te schrappen, en diverse spelers zouden kunnen uitwijken naar de VS of China, waar het interessanter is. De gezinnen van hun kant zien een verzwakte economie, een dalende koopkracht en een onzekere arbeidsmarkt, wat hun consumptiebestedingen afremt. Dankzij de uitzonderlijk hoge overheidsuitgaven zal de Duitse economie niet opnieuw stagneren in 2025, maar duurzaam onder stoom komen zal de Duitse locomotief van weleer evenmin doen. De groei zal zwak blijven in 2026 en ook daarna.
Meerdere factoren verklaren waarom Duitsland het moeilijker heeft dan zijn Europese buurlanden. Ten eerste is er het hoge gewicht van de industriële sector, die overal in het westen onder druk staat (dienstensector doet het beter). Ten tweede is er de grote afhankelijkheid van de export. Eind jaren 1990 zette Duitsland in op loonmatiging om zijn concurrentiepositie te versterken. Dat stimuleerde weliswaar de uitvoer, maar het ging duurzaam wegen op de binnenlandse vraag en maakte de economie erg gevoelig voor het vormpeil van de wereldhandel. De Duitse industrie mikte veelal op de hogere regionen van de markt en zag, naarmate de Europese koopkracht achteruitboerde, een toenemend deel van zijn export richting de VS en China vertrekken. De Amerikaanse douanerechten en de – ook kwalitatieve – opmars van de Chinese industrie (in veel sectoren een directe concurrent) raakten het land dan ook frontaal, temeer omdat de Duitse competitiviteit is gedaald: de energietransitie, met de keuze voor een kernuitstap en een hogere toevlucht tot steenkool, joeg de energiekosten fors hoger. Tot slot slaagt Duitsland er ook maar moeizaam in om buitenlands talent aan te trekken en te integreren, terwijl zijn eigen beroepsbevolking vergrijst.
Uiteraard is Duitsland meer dan alleen zijn industriële sector. Ook in andere sectoren bouwde het sterke spelers uit, zoals Deutsche Post (transport & logistiek), SAP (technologie) en Allianz (verzekeringen). En ook in de industrie blijven een aantal Duitse spelers overigens goed presteren. We denken onder meer aan Siemens, Siemens Energy en Rheinmetall. Die laatste groep haalde voordeel uit de oorlog in Oekraïne en de grotere focus op defensie in Europa. Maar niettemin zal Duitsland zichzelf moeten heruitvinden en zijn economie meer moeten diversifiëren, want het is in belangrijke sectoren zijn concurrentievoordelen minstens deels kwijtgespeeld.