De geheimzinnigheid over het wettelijke kader rond de fiscaliteit van cryptobeleggingen staat in schril contrast met de relatieve eenvoud om vandaag cryptomunten te kopen. Maar wat wilt u, het wetboek van de inkomstenbelastingen dat alles regelt, dateert van tientallen jaren geleden toen nog geen sprake was van crypto. Bitcoin, de allereerste cryptomunt, zag pas het levenslicht in 2009.
Tot op heden moeten we het vooral doen met voorafgaande beslissingen, ook wel rulings genoemd. Dat zijn specifieke afspraken die gemaakt worden tussen de belastingdienst en een belastingbetaler, die vervolgens gebruikt kunnen worden als leidraad in de discussies tussen de fiscus en andere partijen (zoals uzelf). Moet u uw cryptomeerwaarden vermelden in uw belastingaangifte of niet? Een woordje uitleg.
Registreer u op onze site en volg onze aanbevelingen rond beleggingsfiscaliteit
Wat zijn cryptomeerwaarden?
In België kunnen meerwaarden pas worden belast als ze ook gerealiseerd werden. We spreken van cryptomeerwaarden als u een nettowinst maakt bij de verkoop van uw cryptomunten in fiatgeld (zoals euro en dollar) of bij de omzetting van uw cryptomunt in een andere cryptomunt.
Vanwaar netto? Eventuele kosten (zoals transactiekosten) en minwaarden worden van uw brutowinst afgetrokken.
Drie belastingstelsels
Beschouwt de fiscus u als een belegger die crypto bezit als onderdeel van een ‘normaal beheer van privévermogen’, dan betaalt u als goede huisvader geen belasting op uw meerwaarden.
Beziet hij uw handelingen echter als een ‘beroepsactiviteit’ (ook al is dat allesbehalve uw professionele bezigheid), dan is dat een beroepsinkomen (tot 50% personenbelasting).
Bent u volgens de fiscus noch het een, noch het ander, dan worden uw meerwaarden als zogenaamde ‘speculant’ belast als divers inkomen (33%).
In het schema ziet u de kenmerken die voor de fiscus kunnen leiden tot het vallen onder een bepaald stelsel. Ze leidden tot heel wat discussies met de belastingdienst.
Onder welk stelsel val ik?
Helaas geeft ons wetboek geen uitsluitsel over de definitie van begrippen als ‘normaal beheer van privévermogen’ of ‘beroepswerkzaamheid’.
Waar ligt de grens? In de praktijk komt het neer op een feitenkwestie die geval per geval bekeken wordt door de fiscus.
Hoe lang moet u uw cryptomunten bijhouden om als goede huisvader te worden aanzien? Er zijn rulings die het hebben over één jaar, maar er zijn ook gevallen waarbij véél langere houdperiodes niet aanvaard werden.
Hoeveel procent van uw vermogen mag u als goede huisvader besteden aan crypto? Rulings hebben het over 0,5%, andere tot zelfs 25% (laatste ruling van maart). Ook over de hoeveelheid verrichte transacties is er ferme discussie.
Vragenlijst biedt een begin van antwoord
Toch vaart u niet helemaal blind. Wilt u uw eigen situatie beter kennen, dan kunt u een beroep doen op de ‘vragenlijst cryptomunten’ van de Dienst voor Voorafgaande Beslissingen (DVB), een onderdeel van de FOD Financiën. Uw antwoorden op de 17 vragen zullen bepalen of u de tijdens een bepaald jaar gerealiseerde meerwaarden al dan niet moeten worden aangegeven en onder welke categorie.
De beslissing van de DVB is nadien bindend voor de belastingcontroleurs. Opgelet, dit is geen verplichting. U kunt altijd de interpretatie van uw belastingcontroleur afwachten, als die weet heeft van enige crypto-activiteit.
Wat geeft u aan in uw personenbelasting?
Laat u niet kisten. Bekijk het schema. Valt u niet onder de voorwaarden voor divers inkomen of beroepsinkomen, en enkel dan, geef dan niets aan. Verdedig indien gevraagd uw standpunt. U hebt een belastingverhoging van (slechts) 10% aan uw broek als de fiscus uw uitleg niet aanvaardt.
Valt u daarentegen wél duidelijk onder de stelsels van divers inkomen of beroepsinkomen, maar gebaart u van krommenaas, dan komt dat neer op belastingfraude, met hogere boetes tot gevolg.
Een gouden tip!
Documenteer al uw cryptotransacties zo goed mogelijk. Het is van cruciaal belang om uw digitale vermogen in kaart te brengen. Dat zal u helpen bij uw bank (antiwitwaswetgeving) en bij eventuele discussies met de fiscus.
Verwaarloost u die taak, dan kan dat leiden tot het blokkeren van uw rekening en/of het betalen van (te) veel belastingen.