Les 1 : Wat is een aandeel?

Een stukje van het kapitaal van een bedrijf

Een aandeel is een eigendomsbewijs dat een fractie van het kapitaal van een onderneming vertegenwoordigt. Als je een aandeel koopt, word je aandeelhouder, wat betekent dat je mede-eigenaar wordt van het bedrijf. Dit geeft je bepaalde rechten, zoals het recht om deel te nemen en te stemmen op de algemene vergaderingen, en – als het bedrijf daarvoor kiest – om een deel van de winst te ontvangen in de vorm van dividenden. Sommige bedrijven keren regelmatig dividenden uit, andere niet. Dat hangt af van hun strategie: sommige verkiezen om hun winst te herinvesteren om hun groei te financieren. Aandelen behoren tot de categorie van zogenaamde "risicovolle" beleggingen, omdat hun waarde sterk kan schommelen doorheen de tijd. Maar op lange termijn hebben ze historisch gezien een hoger rendement opgeleverd dan risicoloze beleggingen zoals spaarrekeningen of obligaties.

Aandelen worden verhandeld op de beurs

Aandelen worden gekocht en verkocht op een financiële markt, ook wel de beurs genoemd. Dit is een plaats – tegenwoordig volledig digitaal – waar kopers en verkopers elkaar ontmoeten. De prijs van een aandeel, de zogenaamde beurskoers, verandert voortdurend onder invloed van vraag en aanbod.

De koers van een aandeel kan stijgen als het bedrijf goede resultaten behaalt, als de economische vooruitzichten gunstig zijn of als de markt optimistisch is. Omgekeerd kan de koers dalen bij teleurstellende resultaten of wanneer beleggers voorzichtiger worden.

In België worden aandelen verhandeld op Euronext Brussel. De 20 grootste bedrijven van de ongeveer 120 genoteerde ondernemingen vormen de BEL 20-index. Die geeft je een idee van de zwaargewichten van de Belgische economie.

Euronext omvat, in Europa, ook de beurzen van Parijs, Amsterdam, Milaan, Lissabon, Dublin en Oslo. Er worden bijna 2.000 bedrijven verhandeld, waaronder wereldspelers zoals LVMH en ASML.

In de Verenigde Staten is de New York Stock Exchange (ook NYSE genoemd) de thuisbasis van ongeveer 2.800 bedrijven, waaronder Berkshire Hathaway, Eli Lilly en Walmart. De Nasdaq herbergt vooral de grote namen uit de technologiesector, zoals Apple en Microsoft.

Hoe kun je geld verdienen met aandelen?

Er zijn twee hoofdmanieren om geld te verdienen met beleggen in aandelen:

Dividenden: sommige bedrijven keren een deel van hun winst uit aan aandeelhouders. Dit levert een regelmatig inkomen op, maar het is niet gegarandeerd. Het dividendbedrag kan elk jaar verschillen of zelfs helemaal wegvallen.

Meerwaarde: als je een aandeel verkoopt voor een hogere prijs dan waarvoor je het hebt gekocht, behaal je een kapitaalwinst, ook wel meerwaarde genoemd. Let wel: verkoop je met verlies, dan heb je een minwaarde.

Voorbeeld: Je koopt een aandeel aan 50 EUR. Als de koers stijgt naar 60 EUR en je verkoopt op dat moment, maak je 10 EUR winst. Daalt de koers naar 40 EUR en verkoop je dan, dan maak je 10 EUR verlies.

Beleggen in aandelen: wat zijn de risico’s?

Beleggen in aandelen kan winst opleveren, maar brengt ook risico’s met zich mee:

• Verlies van kapitaal: de waarde van een aandeel kan dalen. Als je verkoopt op een slecht moment, kun je geld verliezen.
• Faillissement: als het bedrijf failliet gaat, kun je alles verliezen. Aandeelhouders komen als laatste aan bod, na de schuldeisers.
• Liquiditeitsrisico: om je belegging terug te krijgen, moet je je aandelen verkopen aan een andere belegger. Bij grote beursgenoteerde bedrijven is dat meestal geen probleem: er zijn altijd kopers en verkopers. Maar bij kleinere bedrijven kan het moeilijker zijn om op het juiste moment een koper te vinden, wat de snelle verkoop van je aandelen bemoeilijkt.
• Valutarisico: als je een aandeel koopt dat in een andere munt genoteerd staat (zoals de dollar), kunnen wisselkoersschommelingen je winst verhogen… of verlagen. Daarom worden aandelen meestal aanbevolen voor de lange termijn (minstens 5 tot 10 jaar) en binnen een gediversifieerde portefeuille.

Moet je belastingen betalen op aandelen?

Vanaf 1 januari 2026 worden meerwaarden in België belast aan 10%. De eerste 10.000 EUR per jaar zijn vrijgesteld.

Dividenden blijven onderworpen aan 30% roerende voorheffing. Dit betekent dat als je een dividend ontvangt van 100 EUR, je netto slechts 70 EUR overhoudt. Goed nieuws: je kunt elk jaar een deel van die voorheffing terugvragen via je belastingaangifte.