In tegenstelling tot voorzichtige(re) beleggingen, kennen aandelen sterke prijsschommelingen. Dat betekent dat hun waarde fors kan stijgen, maar ook flink kan dalen - soms onverwacht. Om het potentieel ten volle te benutten, heb je tijd, geduld en een zekere emotionele veerkracht nodig.
Hieronder vind je de belangrijkste vragen om na te gaan of aandelen passen bij jouw profiel.
1. Wat is jouw risicotolerantie?
Aandelen behoren tot de meest volatiele beleggingen: hun waarde kan sterk stijgen… maar ook fors dalen. Als je het lastig vindt dat je portefeuille tijdelijk 10%, 20% of zelfs meer verliest tijdens een crisis, dan zijn aandelen misschien niets voor jou.
Naast volatiliteit is er ook nog het bedrijfsrisico: sommige bedrijven stellen langdurig teleur of verdwijnen volledig. Zelfs met een grondige analyse is geen enkel aandeel immuun voor tegenslagen. Veel beleggers ervaren zogenaamde verliesaversie: verliezen voelen zwaarder aan dan even grote winsten plezier geven. Herken je jezelf hierin?
De beste manier om risico's te beperken is diversificatie. Door een brede spreiding - idealiter zo'n 40 aandelen, en minimaal een tiental - over verschillende sectoren en regio's, kunnen slechte prestaties van bepaalde aandelen gecompenseerd worden door de goede prestaties van andere aandelen in je portefeuille. In de praktijk is het voor een particuliere belegger moeilijk om zelf zo'n gespreide portefeuille op te bouwen. Daarom raden we aan om te starten met aandelenfondsen of ETF's: die bieden automatische diversificatie aan lage kosten.
En vooral: beleg alleen met geld dat je meerdere jaren kunt missen. Een volledig verlies is weinig waarschijnlijk als je enkele vuistregels volgt, maar korte termijnschommelingen moet je kunnen uitzitten.
2. Wat is jouw beleggingshorizon?
Aandelen zijn geschikt voor de lange termijn. Waarom? Omdat markten op korte termijn onvoorspelbaar zijn. Niemand weet hoe een aandeel zich morgen, volgende week of over zes maanden zal gedragen. Bovendien hebben alle beleggingsstrategieën (groei, waarde, dividend…) periodes waarin ze minder goed presteren.
Zelfs uitstekende bedrijven kunnen plots kelderen bij een onverwachte economische schok. Een langetermijnvisie laat je toe om zulke stormen uit te zitten, de heropleving af te wachten en je beleggingen de tijd te geven om te renderen.
We raden dan ook een beleggingshorizon van minstens 10 jaar aan als je in aandelen belegt. Dat betekent niet dat je alles tien jaar moet aanhouden, maar wel dat je dat geld in tussentijd niet nodig mag hebben.
Houd ook rekening met je leeftijd en levenssituatie. Iemand van 48 met een stabiele job, weinig vaste lasten en een goede financiële buffer kan meer risico nemen dan een gepensioneerde van 75 met beperkte inkomsten en hoge uitgaven.
3. Hoe betrokken wil je zijn?
Beleggen in aandelen kost tijd. Je hoeft niet elke dag aan je scherm gekluisterd te zijn, maar je moet wel het economische nieuws volgen, bedrijfsresultaten bekijken en alert blijven voor nieuwe kansen.
Als je net begint, raden we aan om niet alleen te beleggen. Informeer jezelf, lees betrouwbare analyses, abonneer je op een beleggersbrief zoals Testaankoop invest, en wees kritisch voor de bronnen die je raadpleegt. De beurs trekt ook bedrieglijke beloften en "gouden tips" aan.
Heb je al wat ervaring, dan kun je overwegen om een portefeuille met individuele aandelen op te bouwen. Maar let op: dit vraagt inzet. Je moet bedrijven analyseren, de juiste aandelen kiezen en hun evolutie opvolgen. Een actief beheerde portefeuille van slechts 5 tot 10 aandelen kan je al snel meerdere uren per week kosten.
Takeaways
- Aandelen kunnen hoge rendementen opleveren, maar zijn risicovoller dan andere beleggingen.
- Beleg enkel met geld dat je op korte termijn niet nodig hebt. Een horizon van minstens 10 jaar is sterk aanbevolen.
- Spreid je beleggingen zo veel mogelijk om risico te beperken. Begin je net? Kies dan voor fondsen of ETF's.
- Beleggen in aandelen vraagt betrokkenheid. Beleg niet op je eentje als je er geen tijd of zin voor hebt.