Moet men zich zorgen maken voor een nieuwe recessie of double dip? We blijven een scenario van gestage maar beperkte groei voorstaan.

Nog steeds broos herstel

Er is geen gebrek aan argumenten die pleiten voor een double dip. Ondanks het economische herstel heeft de werkgelegenheid zich immers noch in de VS noch in eurozone hersteld, wat weegt op het moreel van de consument en de gezinsuitgaven. Daarnaast is de financiële toestand in de meeste geïndustrialiseerde landen precair. Ze torsen zware schulden mee waardoor stimuleringsplannen moeten plaatsmaken voor bezuinigingen. Wat meer is, de recordvraag naar financiering door verschillende overheden zal zich uiteindelijk vertalen in hogere rentevoeten voor iedereen. Gezinnen en bedrijven krijgen het dus nog moeilijker. Daar voegt zich nog de delicate toestand van de banksector aan toe. In afwachting van de resultaten van de stress tests, die ons meer zullen zeggen over de solvabiliteit en de financieringsnoden van de sector, kan een nieuwe schok niet worden uitgesloten aangezien de sector blootgesteld is aan een eventuele crisis rond de staatsschulden. Bovendien blijven centrale banken de markt overstelpen met liquiditeiten met rentevoeten iets boven nul procent. Inflatievrees is nooit ver weg zelfs nu er van inflatie nog steeds geen sprake is. Hoe moeten consumptie en krediet een herstel bewerkstelligen terwijl het nu net de overdrijvingen van consumptie en krediet zijn die de wereldeconomie in een crisis hebben gedompeld?

Hoop is niet verdwenen

Niettemin pleiten andere argumenten in het voordeel van een wereldeconomie die in staat is te blijven groeien. De arbeidsmarkt is weliswaar niet hersteld maar de achteruitgang is tegelijk een halt toegeroepen. Beter nog, in de VS zijn in het eerste semester zo’n 600 000 nieuwe jobs gecreëerd terwijl het aantal werklozen in de Duitsland is gedaald tot 3,15 miljoen tegenover een piek van 5 miljoen in 2006. Hoewel de crisis bedrijven op pijnlijke wijze heeft verplicht om hun productieapparaat aan te passen, heeft dit geleid tot belangrijke productiviteitsstijgingen die hen competitiever heeft gemaakt en toelaat om vandaag aanzienlijke winststijgingen te publiceren. Een ander bemoedigend element is dat de laatste maanden aangekondigde bezuinigingsplannen, indrukwekkend op papier, nauwelijks boven 1 % van het jaarlijkse BBP liggen terwijl er in de VS zelfs helemaal geen sprake is van besparingen. Het is een feit dat dankzij de overvloed aan liquiditeiten de financiering van de staatsschuld zonder problemen gebeurt en tegen aanvaardbare prijzen met uitzondering de plaatsen waar de zwaarste schuldproblemen zich voordoen. Even zeer bemoedigend is dat inflatie zo goed als afwezig is. Zelfs de grondstoffenprijzen, nochtans forse gestegen na de massale kapitaalinjecties van 2009, stabiliseren zich. Dit alles laat de centrale banken toe hun rentevoeten geruime tijd op de huidige niveaus te houden. Ten slotte laten de opkomende landen nog steeds een benijdenswaardige groei optekenen en laten de recente loonsverhogingen in China verstaan dat het land vastbesloten lijkt om een voldoende grote interne markt te creëren. Goed nieuws voor de geïndustrialiseerde landen waar de vraag ontoereikend blijft.

Goedkope beurzen?

In deze context achten sommigen het moment aangebroken om te beleggen. Kijkend naar de gemiddelde koers/winst-verhouding zijn de beurzen niet echt duur. Maar de verwachte winsten zouden wel te hoog gegrepen kunnen zijn. Ondanks de verwachte sterke stijging dit jaar (+34 % voor de bedrijfswinsten van de Amerikaanse S&P500-index volgens de consensus van Bloomberg) en de reeds hoge ramingen, rekent de consensus op een winststijging van 20 % in 2011. Hoewel een dergelijke stijging niet onmogelijk is, denken we toch niet dat het een waarschijnlijk scenario is, gezien de vrij zwakke economie. Een nauwelijks groeiende economie, zonder een double dip, zal waarschijnlijk een verlaging van de winstramingen en een terugval van de beurzen met zich meebrengen.

Conclusie

Hoewel een double dip niet kan worden uitgesloten, lijkt dit scenario ons weinig waarschijnlijk. Maar de risico’s blijven weldegelijk aanwezig. Overheden lijken ons slecht geplaatst om eens te meer het banksysteem en de economie te ondersteunen bij een nieuwe crisis terwijl het overgrote deel reeds zwaar in de schulden zit. Hoe dan ook lijken de winstramingen van de markt ons te optimistisch in de huidige sombere economische context. Het is beter om selectief te blijven en een voorkeur te geven aan goedkope aandelen met voorzichtige winstramingen.