Wat is een aandeel?
Om op te starten, zich verder te ontwikkelen, goed te functioneren en te groeien hebben bedrijven geld nodig. Dit kapitaal halen ze bij de professionals uit de financiële wereld, maar ook bij de spaarder. In ruil voor een stukje kapitaal krijgt u als spaarder een aandeel. Eenvoudig gesteld kunnen we zeggen dat een aandeel dus een eigendomstitel is van een deel van het kapitaal van een bedrijf.
Koopt u een aandeel, dan belegt u actief in een bedrijf en bent u dus een aandeelhouder.
Waarom schommelt de koers van een aandeel?
Op een aandelenmarkt of beurs schommelen de koersen van de aandelen voortdurend in functie van vraag (kopers) en aanbod (verkopers). Wanneer er meer kopers zijn dan verkopers, dan gaat de prijs van de aandelen hoger. En wanneer er meer verkopers zijn dan kopers, dan gaat de prijs van de aandelen bergaf.
Er kunnen diverse factoren aan de basis liggen van significante koersbewegingen.
Informatie m.b.t. de economie
Om maar één voorbeeld te geven: als een land zoals Griekenland het bijzonder moeilijk heeft om zijn overheidsfinanciën te beheren, dan straalt zoiets negatief af op de Griekse banken (en dus op hun aandelenkoersen). Een forse stijging van de werkloosheid heeft een negatieve impact op de koopkracht van de gemiddelde consument in dat land, en dus bijvoorbeeld op de verkoopcijfers (en aandelenkoers) van de autoconstructeurs.
Informatie m.b.t. de activiteitensector
Sommige gebeurtenissen hebben een specifieke impact op bepaalde activiteitensectoren, niet zozeer op de economie van een bepaald land of een bepaalde regio als geheel. Zo heeft een lage olieprijs een negatieve impact op de winstcijfers en het investeringspeil van de grote olie- en gasgroepen (en dus ook op hun aandeel).
Informatie m.b.t. het bedrijf zelf
Bepaalde gebeurtenissen hebben een rechtstreekse impact op het bedrijf in kwestie, en die impact is des te groter naarmate de verwachte gevolgen op de activiteiten van dat bedrijf zwaarder zijn en langer zullen duren. Zo kunnen o.a. de ondertekening van een groot contract, een financieel schandaal, of een bruuske verbetering of achteruitgang van de rentabiliteit van een onderneming de aandelenkoers hoger of lager sturen.
Dergelijke informatie heeft dag in dag uit een impact op de aandelenkoersen. Eens de belegger deze informatie heeft vergaard, kan hij die interpreteren en het effect ervan op het bedrijf trachten in te schatten. Indien hij ervan uitgaat dat de winst van een bedrijf zal toenemen, zal hij het aandeel in portefeuille halen, wat de koers hoger zal drijven. Meent de belegger echter dat het bedrijf moeilijke tijden tegemoet gaat en de winst zal terugvallen of erger nog, dat het bedrijf verlies zal lijden, dan zal de belegger het aandeel van de hand doen, waardoor de koers lager zal gaan.
De inkomsten uit een aandeel: de meerwaarde en het dividend
De meerwaarde
Wanneer u een aandeel verkoopt tegen een hogere prijs dan de prijs waartegen u het aandeel heeft gekocht, dan boekt u een zekere winst, ook wel meerwaarde genoemd.
Daar de aandelenkoersen constant schommelen, is het onmogelijk op voorhand in te schatten hoeveel de meerwaarde zal bedragen. In het ergste geval kunt u zelfs verlies lijden, dit is wanneer u het aandeel tegen een lagere prijs verkoopt dan de prijs waartegen u het aandeel heeft gekocht. Men spreekt dan van een minwaarde.
Het dividend
Als het verzameld kapitaal door het bedrijf succesvol wordt geïnvesteerd, dan zal het bedrijf winst maken. Het deel van de winst dat onder de aandeelhouders wordt verdeeld, is het dividend.
Opgelet! Het dividend is niet gewaarborgd en kan van jaar tot jaar verschillen of zelfs worden geschrapt. Het bedrag van het dividend zal afhangen van de winst (of het verlies) geboekt door het bedrijf. Een bedrijf kan ook een deel van zijn winst niet in dividend uitkeren, maar het opnieuw investeren of opzij leggen voor de toekomst.