Zo gebruik je een snoeischaar

Een snoeischaar met kruisende messen of bypass-snoeischaar gebruik je om groen hout te knippen. Voor dood en hard hout heb je een schaar met mes en aambeeld nodig.
De snoeischaar met kruisende messen, het meest verkochte type, werkt zoals een gewone schaar. De messen snijden dus langs elkaar. Het verschil is dat de messen van de snoeischaar gebogen zijn, waardoor ze gemakkelijker knippen.
Vergeet geen tuinhandschoenen aan te doen als je ermee aan de slag gaat (zeker als je planten met doornen moet aanpakken).
Wanneer snoeien?
Snoei bij voorkeur na de winter of in het vroege voorjaar. De beste periode is februari-maart, voor de nieuwe groei begint. Sommige planten snoei je het best zo snel mogelijk na het afvallen van de bladeren. Dat geldt meer bepaald voor soorten die hevig “bloeden” (sap afgeven) na het snoeien, zoals esdoorn, berk of haagbeuk. Die snoei je beter niet aan het eind van de winter, omdat de sapstroom dan opgang komt. En samen met het sap verliezen ze natuurlijk ook voedingsstoffen.
Buiten die snoeiperiodes kun je bijvoorbeeld ook hagen en rozenstruiken snoeien en verwelkte rozenknoppen verwijderen.
Wat snoeien?
Klimplanten (bv. blauweregen, jasmijn, kamperfoelie, clematis): als je die niet flink terugsnoeit, krijg je na enkele jaren een wirwar van takken. Bij gebrek aan licht drogen ze uit, worden jonge scheuten kaal en krijgen ze steeds minder bloemen. Doordat er ook steeds minder lucht tussen de takken kan circuleren, wordt de plant vatbaarder voor ziektes en parasieten.
Blauweregen moet je twee keer per jaar snoeien. Aan het einde van de winter is het tijd voor de grote snoei. Verwijder dood hout en droge of zwakke scheuten, snoei zijtakken terug en kort indien nodig ook te lange hoofdtakken in. In de zomer snoei je te lange hoofd- en zijtakken dan nog eens terug tot op 15 à 20 cm van de aanhechting.
Struiken: zoals bij alle planten is het belangrijk dat je eerst en vooral de dode takken wegsnoeit om de verspreiding van ziektes te voorkomen. Snoei ook takken weg die naar beneden groeien, elkaar kruisen of tegen elkaar duwen.
Rozenstruiken moet je snoeien na de bloei. Snoei oude en beschadigde takken ver in, maar niet de takken van het jaar voordien (de lichtste). Om de 2 à 3 jaar kun je gezonde scheuten tot 7 à 15 cm van de grond snoeien.
Bij seringen haal je verwelkte bloemen het best weg tijdens de bloeitijd, zodat er nieuwe knoppen kunnen komen. Je snoeit ze het best één keer per jaar, net na de bloei. Haal dan gebroken en dode takken weg en snoei nieuwe takken terug tot 30 cm. Als je de bloemen in een vaas wilt zetten, knip de stelen dan niet te kort af. Knip ze nog eens af op 3 tot 4 cm onder water en splijt de laatste centimeters van de stelen, zodat ze beter water opnemen.
Bij magnolia’s kun je beetje bij beetje dode en beschadigde takken weghalen. Maar omdat ze vooral geliefd zijn om hun natuurlijke uitstraling, worden ze normaal gezien niet gesnoeid, tenzij om de kruin te verkleinen of in vorm te brengen.
Fruitbomen: als fruitbomen te veel vruchten geven, kun je ze beter uitdunnen. Het is belangrijk dat er altijd voldoende ruimte tussen de takken zit. Zo kunnen de vruchten dankzij het licht beter groeien en wordt de boom niet overladen met vruchten. Zijn de takken meer dan 10 cm dik zijn, doe dan een beroep op een professionele boomsnoeier.
Fruitstruiken: ook die moet je elk jaar snoeien, zeker bessenstruiken, die alleen veel bessen opleveren op takken van 1 tot 3 jaar oud. Nieuwe vruchten groeien namelijk niet op jonge en moeilijk op oudere takken. Om mooie bessen te verkrijgen, moet je de struiken dus elk jaar grondig snoeien.
Aardbeiplanten moet je eveneens zorgvuldig snoeien. Haal in de eerste plaats regelmatig de vruchten en verlepte bladeren weg. Aan het eind van de winter is het aan te raden om de plantjes goed onder handen te nemen: knip de bladeren en de uitlopers rond de moederplant af, zodat bijna alleen de wortel overblijft. Die schiet zonder probleem weer op.
Als je blauwe bosbes in de tuin hebt staan, snoei dan aan het eind van de winter de oudste takken en dood hout weg. De jonge nieuwe takjes hoef je niet terug te snoeien, de andere wel.
Een frambozenstruik, tot slot, snoei je het best aan het eind van de zomer. Snoei droge takken die vruchten hebben gegeven tot beneden af. Om te vermijden dat je veel snoeiwerk hebt om verwildering te voorkomen, plant je beter maar enkele frambozenscheuten (twee of drie).
Plant eventueel verschillende variëteiten, zowel klimframbozen (die veel vruchten geven tijdens een korte periode) als laag groeiende frambozen (die minder maar langer vruchten geven). Zo kun je de oogst optimaal spreiden.
Welke snoeischaar kies je het best?
Zoals blijkt uit onze laatste vergelijkende test, zijn de meeste modellen van snoeischaren die je in tuin- en doe-het-zelf-winkels vindt zeker geschikt voor jouw knipwerk. Momenteel is Stihl PG 10 de Beste Koop. De verhouding prijs-kwaliteit is bij dit model prima, zeker als je ze voor € 10 vindt. Om je een idee te geven : die prijs betaal je bij sommige modellen al voor de goedkoopste vervangmessen.