Nieuws

Onze riolen zijn geen vuilnisbak

22 maart 2021
water zuivering afval
Onze waterlopen moeten tegen 2027 hun “goede ecologische toestand” terugwinnen zoals voorgeschreven door Europa. De Wereldwaterdag van vandaag 22 maart is een moment om er even bij stil te staan dat momenteel slechts 40 % van de waterlopen in de Europese Unie al zo ver zijn. En deze materie belangt ons allen aan.

De Wereldwaterdag past in het kader van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling en ondersteunt een van de voornaamste doelen: proper en gezond water voor allen. Hiervoor ligt de termijn op 2030.

Denk trouwens vooral niet dat de vervuiling van het water alleen een zaak is voor verre, exotische landen. Vochtige doekjes, luiers, maandverband, condooms, kledij, gevaarlijke producten en tal van ander afval komen bij ons geregeld in onze riolen en zuiveringsstations of, erger nog, in de natuur, terecht.

Afval zorgt voor verstoppingen

Al dat afval klit samen, vormt proppen en verstopt daardoor de leidingen. Met als gevolg dat de riolen verzadigd raken en het afvalwater over onze straten stroomt of zelfs terug naar boven komt in je huis (via een afvoerputje, het toilet, enz.).

Als dat afval verder stroomt, komt het soms terecht in een overstort dat een veiligheidsklep vormt en voorkomt dat te grote hoeveelheden water ineens de zuiveringsstations bereiken. Bij hevige regenval kunnen deze dan onvoldoende verdund afvalwater rechtstreeks in de rivieren lozen.

Eenmaal bij het zuiveringsstation verstopt het afval de grove zeven en blokkeert het de opvoerpompen. De meerkosten voor het onderhoud en de vervanging van de apparatuur lopen in de miljoenen euro's per jaar, wat uiteindelijk in onze waterrekening wordt doorgerekend

Ze horen in de vuilnisbak thuis

Vochtige doekjes
Ze bestaan uit cellulosevezels die slechts zeer langzaam in het water afbreken, ook al zijn die biologisch afbreekbaar. De meeste doekjes bevatten ook synthetische vezels die niet ontbinden. Vochtige doekjes klitten samen waar ze niet thuishoren en creëren zo grote problemen voor het rioolnet en de zuiveringsstations.
Maandverbanden en tampons
Daar ze bestaan uit synthetische verbindingen afgeleid van koolwaterstoffen, hebben ook veel tijd nodig om te ontbinden en vervuilen zo het water.
Wegwerpdoeken en -zakdoekjes alsook wattenproppen
Ze zijn iets minder schadelijk, maar lossen evenmin op in water. Ze hebben ook maanden nodig om af te breken.
Flosdraad, verband, contactlenzen enz.
Flosdraad bestaat meestal uit plastic. Dat is niet biologisch afbreekbaar en kan verstrikt raken in andere voorwerpen, leidingen verstoppen en ook de pompen van zuiveringsstations beschadigen. Verband, snoeppapiertjes, lollystokjes, en filters van sigarettenpeuken bevatten ook of bestaan zelfs volledig uit plastic. Als ze worden in de stations onderschept, kunnen ze worden vermalen waardoor ze veranderen in microplastics en zo schade berokkenen aan de dieren die ze binnenkrijgen.

Chemische stoffen

Het afval dat voor verstoppingen zorgt, is niet de enige schuldige. Zuiveringsstations zijn niet ontworpen om bepaalde chemische producten of stoffen te verwijderen. En dat heeft grote gevolgen wanneer ze toch in het afvalwater voorkomen.

Wat te doen met deze producten?

Chemicaliën, verf, vernis, solventen, afbijtmiddelen, benzine, oliën, lijmen, insecticiden en herbiciden
Ze zijn vaak schadelijk voor het leven in het water en kunnen allerlei verdelgende additieven bevatten tegen bacteriën, schimmels en insecten. In het milieu schaden ze de micro-organismen die bijdragen tot de voortdurende natuurlijke zuivering van afvalwater.
Restjes van tuinier- en doe-het-zelfproducten met chemicaliën mogen niet in gootstenen, toiletten of riolen terechtkomen. Breng deze naar het containerpark.
Bleekwater en schoonmaakmiddelen

Bleekwater dat bacteriëndodende middelen bevat, elimineert in het milieu ook wat gunstig is voor de ecosystemen. De organochloorverbindingen die zich vormen bij contact met organisch materiaal zijn bovendien giftig voor dieren die in het water leven.

De bestanddelen van schoonmaakmiddelen zorgen voor een wildgroei aan algen of cyanobacteriën, die op hun beurt gevaarlijke gifstoffen kunnen afgeven. Andere bootsen hormonen na en verstoren de biologische processen bij bepaalde soorten die in het water leven.

Daarom beperk je beter het gebruik ervan. Kies voor producten met een ecolabel of maak ze zelf met onschadelijke ingrediënten.

Vet en oliën

Heet vet is vloeibaar, maar stolt bij afkoeling en klontert vervolgens in de leidingen. Je bewaart het beter in een bakje om het daarna in de vuilnisbak te gooien als het eenmaal is uitgehard.

Hetzelfde geldt voor oliën (niet oplosbaar in water) die, vastgehecht aan ander afval, ook de doorstroming van water kunnen belemmeren. Gooi daarom kleine hoeveelheden in de vuilnisbak. Giet grote hoeveelheden, bijvoorbeeld je frituurolie, met een trechter over in het originele flacon en breng deze naar het containerpark of naar een Valorlub-inzamelpunt.

Geneesmiddelen
De langetermijneffecten van sommige geneesmiddelen op de gezondheid en aquatische ecosystemen doen vragen rijzen. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat bepaalde farmaceutische producten (bv. antidepressiva) zich ophopen in de spieren en hersenen van vissen. Dat heeft mogelijk effecten op de vruchtbaarheid en de man-vrouwverhouding (vervrouwelijking) van bepaalde soorten. Breng je vervallen geneesmiddelen daarom naar de apotheek.

Niets in de riolen gooien

Het is heel eenvoudig. Je mag helemaal niets, behalve toiletpapier, in het toilet gooien. “Niets in de gootsteen, niets in de rioolputjes in de straat”, zeggen ons unaniem alle protagonisten van de waterzuivering in België.

We moeten ons allen heel bewust zijn van wat er op het spel staat, en van wat we wel en niet moeten doen om te vermijden dat onze rioleren in een stort veranderen. Dat is nodig om onze rivieren te beschermen en om ons grondwater te vrijwaren waar dat afval uiteindelijk terechtkomt. Onze drinkwaterbevoorrading hangt er van af.

Water is een kostbaar goed. En wordt er ook niet goedkoper op. Lees hoe je water kunt besparen in ons dossier “Water besparen”.

Naar ons dossier

User name

Deelnemen aan de discussie

Deelnemen door een vraag of reactie achter te laten

reacties

Wees de eerste om te reageren