Is een warmtepomp iets voor jou?

Voor wie niet aanmerking komt om zijn verwarming gekoppeld te zien op een warmtenet, waarbij restwarmte van bv. een verbrandingsoven wordt benut om een hele wijk van verwarming te voorzien, zal de warmtepomp op termijn het voornaamste alternatief zijn om woningen te verwarmen.
Want de gewestelijke overheden willen de fossiele brandstoffen op termijn bannen. Zo mag je in Vlaanderen al geen nieuwe stookolieketel meer plaatsen als je een aardgasaansluiting in je straat hebt of kunt hebben. En sinds begin 2021 wordt er geen aardgasaansluiting meer voorzien in nieuwe grote verkavelingen. Het Brussels Gewest kent premies toe om je stookolieketel te vervangen en voorziet een definitieve ban erop vanaf 2025. En vanaf 2035 zou België sowieso de verkoop van stookolieketels verbieden. Er komt dus druk op de fossiele ketel.
Hoe weet of je woning geschikt is voor een warmtepomp?
Bij een nieuwbouw is een warmtepomp de meest aangewezen keuze, zeker met het oog op de geplande uitfasering van fossiele brandstoffen tegen uiterlijk 2050.
Bij een renovatie komt het erop aan om uit te maken of de woning voldoende geïsoleerd is. Er zijn twee manieren om dit uit te klaren.
Dat kan enerzijds via het energieprestatiecertificaat, voor zover dat beschikbaar is. In Vlaanderen en Wallonië zul je een energielabel A of B moeten hebben, in Brussel zit je goed met een label A tot D.
Daarnaast kun je de volgende vuistregel hanteren: een warmtepomp is te overwegen als je minstens twee van de volgende vier maatregelen – dakisolatie, muurisolatie, vloerisolatie, hoogrendementsglas – uitvoert tot op het niveau van een nieuwbouwwoning – concreet moet je dan minstens 10 tot 15 cm isolatie voorzien – en je minstens redelijk scoort op een van de andere.
In een minder goed geïsoleerde woning zou je een warmtepomp met een hoger vermogen moeten nemen, dieper moeten boren of meer leidingen moeten aanbrengen over een groter oppervlak en/of meer bijverwarming moeten inschakelen. En dat doet de rekening oplopen.
Of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp kun je te weten via onze interactieve quiz. Je komt er ook te weten welk type van warmtepomp het meest geschikt zou zijn, afhankelijk van de situatie bij jou thuis.
Ontdek of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp
Te combineren met lagetemperatuurverwarming
Een warmtepomp is vooral interessant in combinatie met een lagetemperatuurverwarming, waarbij het circulerende water onder 50°C of zelfs 35°C blijft.
Om die te kunnen toepassen, moet de woning (quasi) volgens nieuwbouwnormen zijn geïsoleerd en moeten de elementen voor de warmteafgifte een voldoende groot oppervlak innemen. In die zin is vloerverwarming ideaal.
Of lagetemperatuurverwarming mogelijk is, kunt je zelf op voorhand uittesten: je verlaagt de temperatuur van je huidige verwarmingsketel naar 50°C (in plaats van bv. 70°C) en ervaart of het nog comfortabel warm wordt en blijft in huis. Doe dat gedurende een aantal dagen dat het buiten zeer koud is. Valt de test tegen, dan is de woning nog niet toe aan lagetemperatuurverwarming.
Lukt dit wel met de huidige isolatie, dan zou vloerverwarming ideaal zijn. Maar als je over radiatoren beschikt, zul je eerder nagaan of de bestaande radiatoren volstaan of kunnen worden aangevuld of zelfs vervangen door lagetemperatuurradiatoren of ventiloconvectoren. Hiervoor spreek je een installateur aan.
Als je voorlopig niet voldoende isoleert maar in de toekomst wel plannen in die richting hebt, kun je alsnog gaan voor een hybride warmtepomp als tussenoplossing. In afwachting dat je dan later bij gaat isoleren kun je vaak naar een lagetemperatuursysteem gaan door radiatoren of convectoren toe te voegen.
Kun je op termijn helemaal niet naar een lagetemperatuurverwarming evolueren wegens onder meer praktische of financiële obstakels, dan kun je in een goed geïsoleerde woning alsnog opteren voor een lucht-luchtwarmtepomp, beter gekend als een aircotoestel, die verwarmde binnenlucht in de woning blaast.
Je leest meer over al deze mogelijkheden in ons uitgebreide dossier.