Een huisdier goed voor je gezondheid? Ja, maar let hierop...
Waarschijnlijk associeer je een puppy of kitten niet zo gauw met gevaar. Toch gaan er soms een aantal gezondheidsrisico´s gepaard met het houden van een huisdier. Vooral kinderen, zwangere vrouwen en kwetsbare personen met een laag immuunsysteem zijn kwetsbaar. Gelukkig zijn er genoeg manieren om de mogelijke risico´s te voorkomen en genezen.
Allergieën
Een allergie is een abnormale reactie van het lichaam op een vreemde stof die bij een beperkt aantal personen tot verstoringen leidt. Geschat wordt dat ongeveer 2,5 % van de bevolking allergisch is voor een dier.
Een kat veroorzaakt het vaakst allergieën. Ook honden, cavia’s, konijnen en hamsters kunnen allergische reacties teweegbrengen. De symptomen van een allergie variëren naargelang het dier dat er de oorzaak van is. In het ergste geval kan iemand een anafylactische shock krijgen – een zeer ernstige allergische reactie die mogelijk dodelijk is. Om een diagnose te stellen en de oorzaak van de allergie te bepalen, zul je naar een dokter moeten.
Kan ik een allergie voorkomen?
De enige manier om een allergische reactie te voorkomen, is het verantwoordelijke allergeen bepalen en daarna het contact hiermee vermijden. Concreet wordt afgeraden om een dier in huis te nemen als daar een allergische persoon woont. Als het dier er al is, mag het niet in de slaapkamer van de allergische persoon komen en moet het leren om op een speciaal voor hem ingerichte plek te blijven, zoals een mand met een dekentje dat regelmatig wordt gewassen. Tot slot wordt de allergische persoon aangeraden om de handen te wassen nadat diegene het dier heeft geaaid.
Toxoplasmose
Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een parasiet in de darmen van een kat. Deze ziekte kan zware gevolgen hebben voor de mens. De kat is het enige dier dat deze ziekte op de mens kan overbrengen. Het wordt op de mens overgedragen na contact met de uitwerpselen van de kat. De kat zelf kan worden besmet door het eten van voedingsmiddelen waarin de parasiet zit, zoals melk, eieren, vlees of kleine knaagdieren.
Wat zijn de symptomen van toxoplasmose? Bij de kat verloopt de infectie zonder symptomen of blijft dit beperkt tot diarree. Mensen worden meestal ongemerkt ziek. Je zult je hoogstens wat koortsig en niet zo lekker voelen. Voor de meeste mensen is toxoplasmose onschadelijk, behalve voor zwangere vrouwen, zij kunnen de ziekte overbrengen op de foetus en op mensen met een laag immuunsysteem. In het ergste geval kan de ziekte leiden tot een miskraam of een algemene infectie die de foetus kan doden of kan leiden tot neurologische, oog-, gehoor- of leverproblemen bij de baby. Vrouwen die kinderen willen, kunnen altijd bloed laten trekken om te weten of ze immuun zijn.
Hoe kan ik toxoplasmose voorkomen?
Een aantal voorzorgsmaatregelen beperken de risico’s op contact met de infectiebronnen. Dit geldt dus vooral voor kwetsbare personen, zoals zwangere vrouwen of mensen met een laag immuunsysteem.
• Maak de kattenbak niet zelf schoon. Is er niemand anders die het kan doen? Maak de bak dan dagelijks schoon en ontsmet hem telkens met bleekwater of kokend water;
• Was rauwe groenten grondig. Was je handen na contact met rauwe groenten, rauw vlees en fruit;
• Opgelet met de zandbak in een speeltuin;
• Bescherm voedingsmiddelen tegen vliegen. Deze insecten kunnen de eitjes van de parasiet overbrengen;
• Vermijd rauw vlees (filet americain bijvoorbeeld) of gemarineerd, gerookt of gegrild vlees dat niet goed kan worden doorbakken.
Om een infectie van de kat zelf te voorkomen, kun je hem blikvoeding of droge brokjes geven. Deze producten zijn goed gekookt om eitjes van parasieten te doden.
Tinea
Tinea is een infectie van de huid en de hoofdhuid veroorzaakt door microscopische schimmels. In 80 % van de gevallen komt de besmetting van katten, en dan vooral kittens van 6 tot 8 maanden oud. De meeste katten die tinea dragen, vertonen geen duidelijke letsels. Het dier draagt ´onzichtbare´ sporen op de vacht. Als er toch letsels zijn, dan verschijnen die vooral op de kop en de poten, met een lichte ontsteking aan de randen. Honden spelen een rol in 10 % van de gevallen. In tegenstelling tot katten kunnen zij letsels vertonen over het hele lichaam. Tot slot kan de besmetting ook komen van hamsters, cavia’s en konijnen, hoewel dit zeldzamer is.
Tinea wordt op de mens overgebracht via een direct contact met een dier dat tinea heeft of sporen draagt op zijn vacht. Er kan ook een indirecte besmetting plaatsvinden, via voorwerpen die in contact zijn geweest met een ziek dier.
Bij de mens tast tinea vaak de handen, de armen en het gezicht aan, zones die vaak in contact komen met het haar van het dier. Op de huid verschijnen dan roodomrande plekken van enkele centimeters, die heel snel uitbreiden. Het letsel kan vervolgens uitbreiden tot een grote, kale plek bedekt met grijze schubben (een soort van schilfers).
De schimmelaandoening is bij de mens maar tijdelijk, maar ze is wel besmettelijk. Om ervan af te geraken, kan de huisarts je een geneesmiddelen voorschrijven die de schimmels bestrijdt. Het dier moet ook worden behandeld, ook al is er geen tinea zichtbaar.
Hoe kan ik tinea voorkomen?
De enige doeltreffende preventie voor de mens is elk contact met de besmette kat of hond vermijden. Dat is alleen bijna onmogelijk als je ermee samenleeft. Voorkomen dat de infectie de dieren zelf treft, is nog moeilijker. Dus is de enige oplossing dat besmette dieren worden behandeld. Hoewel de preventiemiddelen heel beperkt zijn, heeft het ook weer geen zin om je overdreven veel zorgen te maken. Tinea is een vaak voorkomende schimmel, maar is wel goedaardig en is goed te behandelen wanneer het op tijd wordt ontdekt.
Vlooienbeten
Hoewel vlooien zich liever te goed doen aan het bloed van een dier, kunnen ze ook jou bijten. De beten veroorzaken hevige jeuk. Je kunt de jeuk stillen met een daarvoor bestemde crème.
Hoe kan ik vlooien voorkomen?
Bepaalde vloeistoffen, tabletten en halsbanden kunnen ook voorkomen dat de vlooien zich voortplanten. Als het dier eenmaal is besmet, moet deze worden behandeld met een vlooienband, een spray, een poeder of een ander behandelingsmiddel.
Opgelet: vlooien leven niet enkel op dieren, maar ze zitten ook op de grond. Denk er dus aan om ook de vloer, de kattenbak, manden en andere plaatsen waar je dier vaak vertoeft met een insecticide te behandelen. In tegenstelling tot vlooien zijn dierenluizen en -teken niet overdraagbaar op de mens.
Toxocarose
Bepaalde wormen die in de darmen van honden of katten zitten, kunnen bij mensen een ziekte veroorzaken: toxocarose. Meestal zijn er geen of slechts lichte symptomen, maar in sommige gevallen kan er sprake zijn van koorts, hoesten, netelroos, diarree en pijn in de lever. In uitzonderlijke gevallen kan toxocarose tot blindheid leiden.
Het zijn de eitjes van die wormen, die in de uitwerpselen van besmette dieren zitten, die de toxocarose overbrengen wanneer ze worden ingeslikt: ofwel door de vingers in de mond te steken na het aaien van een ziek dier, ofwel door met het dier te slapen, ofwel door te spelen in een slecht onderhouden zandbak. De eitjes, die met de uitwerpselen worden afgevoerd, kunnen immers maandenlang overleven in aarde of zand. Kinderen, die vaak op de grond spelen en zand naar hun mond brengen, zijn dus het meest vatbaar.
Hoe kan ik wormen bij mijn hond of kat voorkomen?
Hoewel toxocarose bij de mens weinig voorkomt, is preventie essentieel. Naast fundamentele hygiënemaatregelen moeten kittens en pups gedurende hun 6 eerste levensmaanden minstens één keer per maand worden ontwormd. Bij zwangere vrouwtjes moet dit elke maand worden herhaald. Bij volwassen dieren is twee keer per jaar voldoende. Dat ontwormen gebeurt bijvoorbeeld door een anti-wormenpasta met de voeding van het dier te vermengen.
Meer lezen over je trouwe viervoeter? Lees dan gauw verder op ons huisdierenplatform.