Juridische wirwar rond auteursrechten

De wetgeving over auteursrechten is vaak voor interpretatie vatbaar. Als consument weet u dikwijls niet wat wel en wat niet legaal is. Daarom lieten we tal van Europese overheden en auteursrechtenorganisaties zich uitspreken over vier vaak voorkomende scenario’s uit het dagelijks leven.
Maar wat is legaal en wat niet? Wij hebben de vraag voorgelegd aan Europese overheden en auteursrechteninstanties in de hoop een duidelijk antwoord te krijgen. In België hebben we SABAM, de FOD Economie en het Vlaams ministerie van Cultuur geraadpleegd. Wat blijkt evenwel? Er is totaal geen eensgezindheid over wat mag en niet mag. Omdat ons onderzoek aantoont dat de huidige regels niet duidelijk en ook niet billijk zijn, vragen we de Europese Commissie om de wetgeving aan te passen.
Zou u zelf weten of deze vier scenario’s legaal zijn?
- 25 antwoorden uit 10 landen
- volgens 18 instanties (waaronder de drie Belgische) illegaal
- volgens 7 instanties juridische schemerzone
Ons advies aan de Europese Commissie: de laatste jaren is het voor de consument steeds gemakkelijker geworden om eigen videomontages te maken, daar muziek onder te monteren en daarna deze filmpjes via YouTube te delen met vrienden en familie. Voor filmpjes met auteursrechtelijk beschermde muziek die verspreid worden zonder commerciële doeleinden zou de Commissie een uitzondering moeten maken en ze niet als illegaal beschouwen.
- 31 antwoorden uit 9 landen
- volgens 10 instanties (o.a. het Vlaams ministerie van Cultuur) illegaal
- volgens 9 instanties (o.a. SABAM) juridische schemerzone
- volgens 12 instanties (o.a. FOD Economie) legaal
Ons advies aan de Europese Commissie: pas het principe toe waarbij het auteursrecht op digitale bestanden vervalt na de eerste verkoop. Dat lijkt niet alleen logisch, het zou ook verhelderend zijn voor alle betrokken partijen. Zorg ervoor dat er voor de consument geen verschil is tussen de aankoop van een dvd, cd of fysiek boek en de digitale equivalent daarvan.
- 29 antwoorden uit 11 landen
- volgens 17 intanties illegaal
- volgens 2 instanties juridische schemerzone
- volgens 10 instanties (waaronder de 3 Belgische) legaal
Ons advies aan de Europese Commissie: pas de regelgeving aan zodat kopiëren voor niet-commerciële doeleinden een echte mogelijkheid wordt, zonder dat er beveiligingscodes moeten worden gekraakt of omzeild (want dat maakt het op dit moment illegaal), maar ook zonder de deur open te zetten voor misbruik.
- 28 antwoorden uit 10 landen
- volgens 7 instanties (o.a. het Vlaams ministerie van Cultuur) illegaal
- volgens 11 instanties (o.a. SABAM) juridische schemerzone
- volgens 10 instanties (o.a. FOD Economie) legaal
Ons advies aan de Europese Commissie: ken een “draagbaarheidsrecht” toe aan wettelijk verworven inhoud waardoor de consument de toegang tot het platform waarop hij een abonnement heeft, kan meenemen over de grens. Een andere mogelijkheid is een verbod uitvaardigen op de technologie die wordt gebruikt voor geografische blokkering (geoblocking) van audiovisuele inhoud binnen de EU.