Hoe omgaan met coronastress?

De onzekerheid, de alarmerende berichten, het besmettingsgevaar dat om elk hoekje loert, de verplichte afzondering, de dagelijkse routine die wegvalt … Het is niet voor iedereen even gemakkelijk om met deze stressoren om te gaan. 

Uit een recente studie blijkt dat we de gevolgen van quarantaine niet mogen onderschatten. Mensen die zich wegens een epidemie noodgedwongen moeten afzonderen, krijgen vaak te kampen met psychische klachten zoals angst, verveling, prikkelbaarheid, frustratie en een sombere stemming. 

Hoe verklein je de kans dat je eronderdoor gaat? Psychologe en wetenschapper Leentje Vervoort, verbonden aan de Universiteit Gent, geeft advies.

1 _ Het nieuws volgen: ja, maar met mate

“We ervaren van nature de impuls om elk potentieel gevaar dat op ons afkomt nauwlettend in de gaten te houden. Als we ons bedreigd voelen, zoeken velen onder ons zoveel mogelijk informatie over datgene wat ons angst aanjaagt. Op zich is dat nuttig: informatie komt van pas en helpt je overleven. Ook nu met het coronavirus. Maar als je er non-stop mee bezig bent, kan het ervoor zorgen dat angstgevoelens escaleren. Overdrijf dus niet: spreek bijvoorbeeld met jezelf af om drie keer per dag naar het journaal te kijken en maximaal één keer per uur even je sociale media te checken.
Ook belangrijk: raadpleeg enkel bronnen waarvan je weet dat ze betrouwbaar zijn. En blijf weg van louche sites wiens businessmodel gebaseerd is op fearmongering: je nog meer angst aanjagen dan je al hebt.”

[Hoe kun je betrouwbare van onbetrouwbare bronnen onderscheiden? Lees onze tips]

2 _ Communiceer met de buitenwereld

“Mensen zijn sociale dieren en verbondenheid is een van onze basisbehoeften. Dat maakt deze periode van quarantaine natuurlijk extra moeilijk voor mensen die alleen wonen. Maar ook mensen die niet alleen wonen, kunnen door de maatregelen te kampen krijgen met gevoelens van eenzaamheid. 
Gelukkig zijn er vandaag verschillende mogelijkheden om toch in contact te blijven met vrienden en familie. Vooral beeldbellen, met bijvoorbeeld Skype, Messenger of Praatbox, is een aanrader. Beeldbellen laat toe om ook non-verbaal met elkaar te communiceren, of gewoon in stilte bij elkaar aanwezig te zijn.
Mensen die behoefte hebben aan een anonieme babbel: neem contact op met Tele-onthaal. Kinderen en jongeren kunnen terecht bij Awel. Zo zijn er nog initiatieven.”

3_ Communiceer met huisgenoten

“Veel mensen zijn het niet gewoon om hele dagen door te brengen met het gezin. Bovendien ben je door de quarantaine mogelijk iets prikkelbaarder dan gewoonlijk. Het is bijna onvermijdelijk dat er vroeg of laat spanningen ontstaan tussen huisgenoten, zeker als de quarantaine lang aansleept.
Maak op voorhand een aantal afspraken met elkaar. Evalueer die ook geregeld. Durf zeggen wat je dwars zit. Maar blijf wel medeleven tonen voor elkaars gevoelens en ervaringen. Beschuldigende opmerkingen hebben zelden het gewenste effect. Je kunt beter proberen om helder te beschrijven wat je nodig hebt.
De huidige maatregelen laten toe om buiten even een luchtje te scheppen als de spanning oploopt en dat is geen overbodige luxe. Geef elkaar ook binnen de nodige ruimte en respecteer elkaars privacy.”

4 _ Zorg voor routine

"Onze dagelijkse ratrace valt noodgedwongen stil. Dat kan voor een welkome rustperiode zorgen. Maar ook voor onrust. Je vaste routines vallen weg en dat vergt een aanpassing. Tracht snel nieuwe routines te introduceren, want structuur biedt een houvast. Zeker voor kinderen is dat belangrijk. Neen, dat hoeft geen strikte dagplanning te zijn. Enkele vaste ankerpunten volstaan. 
Ontbijten, douchen, tandenpoetsen, een paar uur werken, lunch, opruimen … Er moet natuurlijk ook ruimte zijn voor ontspanning. Wat meer schermtijd in deze periode mag. Maar denk ook eens aan online muziek- of tekenlessen of iets anders creatiefs. Dit is een goede periode om iets nieuws leren. Een nieuwe vaardigheid inoefenen biedt afleiding en geeft je zelfvertrouwen een boost.

5 _ Blijf in beweging

“In een tijd zoals deze is het eens zo belangrijk dat je voldoende beweegt. Dat geldt zowel voor volwassenen als voor kinderen. Lichaamsbeweging is een geweldige manier om met frustratie, spanning en verveling om te gaan. Het zet stoffen vrij in de hersenen die ontspannend werken en een positieve invloed hebben op onze stemming.
Het is toegelaten om naar buiten te gaan voor een fikse wandeling of om een halfuurtje te fietsen of te joggen. Maak daar gebruik van. Dan sla  je twee vliegen in één klap: je beweegt én je haalt een frisse neus. Ook dat is belangrijk.”

6 _ Herinner jezelf eraan dat dit tijdelijk én voor een goed doel is.

“Hoe lastig en onvoorspelbaar de situatie ook is, herinner jezelf er geregeld aan dat ook deze periode voorbij zal gaan. Herhaal tegen jezelf en eventuele huisgenoten dat je door thuis te blijven en de regels te respecteren andere mensen helpt. Jouw gedrag heeft een impact en helpt levens redden. Er zo over denken, helpt om de stress de baas te kunnen.”

7 _ Zoek tijdig hulp 

“Voel je je verlamd door de angst? Kun je niet meer slapen? Heb je het gevoel dat je stilaan wegzakt in een depressie? Wacht niet te lang om professionele hulp in te schakelen. Contacteer je huisarts of neem rechtstreeks contact op met een psycholoog (zoek er ééntje via www.vvkp.be). Veel psychologen bieden in deze periode begeleiding aan op afstand, telefonisch of via beeldbellen. Laat je daar niet door afschrikken: uit onderzoek blijkt dat dit heel doeltreffend kan zijn.”

[Kom jij in aanmerking voor terugbetaling van psychologische hulp? Lees ons dossier.]