Hoe wij tonijn in blik beoordelen
Duurzaamheid
Om te weten of de tonijn die je koopt al dan niet duurzaam is gevist, heb je informatie nodig over de vissoort, het vangstgebied (FAO), vangsttechniek - werd er al dan niet een selectieve techniek gebruikt - en het beheer van de visserij.
In onze koopwijzer tonijn in blik baseerden we ons echter uitsluitend op de informatie op het etiket. Dat is immers ook de informatie waar jij het mee moet stellen in de winkel.
Raadpleeg alle resultaten in de koopwijzer
Staat de soort, het vangstgebied en de -methode op het etiket vermeld, dan kan je op de viswijzer van het WWF terecht om te kijken hoe duurzaam die is.
Vissoort
Belangrijk om te weten is dat er niet één tonijn bestaat. Tonijn is een verzamelnaam voor zo’n 40 verschillende oceaanvissen. Zo heb je onder meer de blauwvintonijn, de grootoogtonijn, de geelvintonijn, de witte tonijn en de gestreepte tonijn.
Kenmerkend voor tonijn is de roze kleur van hun vlees. Sommige soorten kun¬nen tot 4,5 meter lang zijn. Ze verschillen niet alleen in kwaliteit, maar ook in visbestand. En net daarom is het zo belangrijk om te kijken naar de duurzaamheid van de tonijn die je koopt. Zo is de blauwvintonijn bijvoorbeeld een bedreigde diersoort, terwijl het met het visbestand van de gestreepte tonijn best wel goed is gesteld.
In de geteste blikjes tonijn vonden we drie soorten tonijn terug.
Hoewel de naam anders doet vermoeden is de gestreepte tonijn in feite geen echte tonijn (genus Thunnus), maar een tonijnachtige (genus Katsuwonus). De skipjack is de meest beviste tonijnachtige (2,36 miljoen ton per jaar), maar niettemin is het met het visbestand ervan best wel goed gesteld. De gestreepte tonijn leeft in de tropische wateren in de drie oceanen. Hij wordt hoofdzakelijk gebruikt om in te blikken.
De witte tonijn is een middelgrote tonijnsoort. Het is een snelle zwemmer die in de tropische en subtropische delen van de Indische Oceaan, de Stille Oceaan en de Atlantische Oceaan (incl. de Middellandse Zee) leeft. Op volwassen leeftijd kan de witte tonijn tot wel 60 kg wegen met een lengte van 1,4 m. Deze soort wordt door de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN) beoordeeld als "bijna in gevaar". Concreet betekent dit dat het visbestand in de meeste gebieden goed is, maar de visserijdruk mag niet stijgen om overbevissing te voorkomen.
De geelvintonijn is een middelgrote tonijnsoort en is, na de blauwvintonijn, één van de meest kwalitatieve tonijnsoorten. De soort is in de drie grote oceanen aanwezig in de (sub)tropische wateren (niet in de Middellandse Zee) en verkiest temperaturen tussen 20 tot 30°C. Geelvintonijnen kunnen 200 kg zwaar, 2 meter lang en 9 jaar oud worden. Een aantal van deze populaties scoort goed in de bestandsbeoordelingen, anderen staan onder druk. Er zijn diverse initiatieven voor het herstel van deze bestanden.
Vangstmethode
Tonijn kan op verschillende manier worden gevist. Helaas houdt niet iedere methode evenveel rekening met het milieu en een zo gering mogelijke bijvangst.Vangstgebied
Op het etiket van ingeblikte tonijn moet het vangstgebied niet verplicht worden vermeld. Toch is het voor ons een onontbeerlijk gegeven om een correct beeld te krijgen van de duurzaamheid van het product.
De lijst van gebieden, deelgebieden en sectoren (ICES) is gepubliceerd op de website van Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). Daar vind je bovendien ook overzichtstkaarten terug van hoe het gesteld is met het visbestand van een bepaalde soort in een gebied.
Visserijbeheer
Naast de soort, vangstmethode en -gebied, is ook het visserijbeheer een belangrijke factor om te bepalen hoe duurzaam een product is. Vissers vangen vis uit bestanden die soms een hoog, maar zelden tot nooit een onbeperkt voortplantingsvermogen hebben. Ze moeten dan ook een aantal regels respecteren om te vermijden dat bepaalde visbestanden volledig ten onder gaan en de visserij zijn economische levensvatbaarheid verliest.
Of en in welke mate een visserij deze regels naleeft, kun je helaas niet aflezen op het etiket. De aanwezigheid MSC-label geeft je wel enige houvast, maar het is zeker niet zo dat enkel de producten mét zo'n label aandacht hebben voor een degelijk visserijbeheer.