Is sojadrank echt beter dan andere plantaardige dranken?
We vergeleken 5 categorieën van populairste plantaardige alternatieven voor koemelk.
We onderzochten de samenstelling en de ingrediëntenlijst van deze producten. We analyseerden de etiketten van 101 producten die verkrijgbaar zijn in verschillende supermarkten. Hiervan waren 51 biologisch gecertificeerd en 19 sojaproducten.
Wat is sojadrank?
Sojadrank is een plantaardige drank gemaakt van geweekte, vermalen en gezeefde sojabonen. Het wordt vaak gebruikt als alternatief voor dierlijke melk.
Sojaproducten winnen aan populariteit als alternatief voor dierlijke producten zoals vlees en melk. Ze hebben qua voedingswaarde voordelen ten opzichte van halfvolle koemelk. Ze bevatten bijna evenveel eiwitten, minder verzadigde vetten (slechte vetten dus) en meer vezels.
Samenstelling en variaties van sojadranken: wat je moet weten
Sojagehalte en toegevoegde suikers in sojadranken
De samenstelling van sojadranken kan per merk verschillen. Ook het sojagehalte varieert, van 5,6 % tot 11 %.
De helft van de geanalyseerde sojaproducten bevat toegevoegde suikers, terwijl andere suikervrij zijn. De gezoete versies hebben over het algemeen een hoger sojagehalte dan de toegevoegde suikers.
Daardoor heeft hetzelfde merk vaak zowel een ongezoete als een gezoete versie.
Het merk Alpro heeft bijvoorbeeld 4 producten op basis van soja:
Belang van verrijking met vitaminen en mineralen in plantaardige dranken
Van de 19 geanalyseerde sojaproducten waren er slechts 10 verrijkt met calcium, vitamine D, B2 en B12. De biologische producten kunnen niet verrijkt worden, wat hun voedingswaarde als een volwaardig vervangingsproduct beperkt.Smaak en aroma’s van sojadrank
Textuur, kleur en geur van sojadrank
Sommige sojadranken bevatten aroma’s of niet-gespecificeerde natuurlijke aroma's. De smaak van sojadrank is typisch, met een gemoute geur en een beige kleur die doet denken aan speciale koffiemelk. De textuur is over het algemeen dikker dan die van halfvolle melk. Gezoete versies hebben een meer uitgesproken suikersmaak en geven een puddingachtig gevoel, vooral in aanwezigheid van toegevoegde aroma's.Vergelijking van sojadrank met andere plantaardige dranken
Vergelijking van de sojasmaak met die van andere plantaardige dranken
Plantaardige vervangers hebben verschillende smaken, van subtiel tot zoet, en verschillende texturen.- Sojadrank: Sojadranken hebben een typische smaak, een gemoute geur en een dikke textuur.
- Kokosdrank: Kokosdranken hebben een romige textuur die vergelijkbaar is met halfvolle melk en een aangename kokosgeur in aanwezigheid van aroma’s. De kokossmaak is subtiel, vooral in gezoete versies.
- Rijstdrank: Rijstdranken hebben een uitgesproken zoete smaak en een vloeibare textuur die vergelijkbaar is met magere melk.
- Amandelmelk: Amandeldranken hebben een subtiele smaak van amandel en bruine suiker met een bittere nasmaak. Ze hebben een romige textuur. In aanwezigheid van aroma's is de geur van marsepein erg sterk. Niet-gearomatiseerde producten hebben geen geur.
- Haverdranken: Haverdranken hebben een textuur die lijkt op die van magere melk. De smaak varieert per merk, maar is over het algemeen zoet zonder toegevoegde suikers.
Vergelijking van de voedingswaarden van sojadrank met die van andere plantaardige dranken
Plantaardige alternatieven hebben verschillende voedingswaarden.
- Sojadrank bevat bijna evenveel eiwitten als koemelk, minder verzadigde vetten en meer vezels.
- Kokosdrank bevat veel verzadigde vetten en weinig eiwitten.
- Rijstdranken bevatten veel koolhydraten met van nature aanwezige suikers en weinig eiwitten. Ze bevatten weinig verzadigde vetzuren.
- Amandelmelk bevat weinig eiwitten, maar meer vezels en minder verzadigde vetten dan koemelk.
- Haverdrank heeft weinig verzadigde vetten, weinig eiwitten, meer vezels en meer koolhydraten dan halfvolle melk. Er bestaan “volle” versies die meer vetten bevatten.
- Plantaardige mixen: de geanalyseerde mixen van plantaardige alternatieven voor koemelk variëren in samenstelling, maar over het algemeen bevatten ze veel koolhydraten en totale suikers, en weinig eiwitten. Sommige mixen bevatten additieven
Alle producten zijn verrijkt met vitaminen en mineralen, inclusief calcium, met uitzondering van de biologische versies. Die kunnen dat om wettelijke redenen niet zijn. De voedingswaarden en de samenstelling kunnen variëren tussen merken en producten. Lees dus zeker de etiketten om de beste keuze te maken.
Vergelijking van de prijs van sojadrank met die van andere plantaardige dranken
Sojadrank is het goedkoopst, met een gemiddelde prijs per liter van € 1,51, gevolgd door rijst-, haver- en amandeldranken. Kokosnootdranken en plantaardige mixdranken zijn het duurst, met een gemiddelde prijs per liter van € 2,78 en € 3,05.
Het zal je niet verbazen dat huismerken (Carrefour, Delhaize, Cora, Albert Heijn, Colruyt, enz.) 23 % duurder zijn dan discountmerken (Ali en Lidl). Nationale merken zoals Alpro of Campina zijn veel duurder dan discountmerken (123 % duurder).
Biologische producten zijn 33 % duurder dan niet-biologische producten.
Voorzorgsmaatregelen die je moet nemen als je sojadrank drinkt
Isoflavonen in sojadrank: wat zijn de effecten op de gezondheid?
Hoewel soja een aantal aantrekkelijke voordelen heeft, zijn er bepaalde risico's aan de consumptie ervan verbonden. Sommige sojaproducten bevatten isoflavonen, hormonaal actieve moleculen waarvan de veiligheid nog moet worden bewezen. De effecten van deze moleculen op de gezondheid vereisen grondig onderzoek, omdat ze zouden kunnen leiden tot hormonale stoornissen, voortplantingsproblemen en een verhoogd risico op borstkanker bij sommige vrouwen.
Onze vorige analyse toonde aan dat sojadranken over het algemeen veel isoflavonen bevatten. We bevelen aan om maximaal een sojaproduct per dag te eten.
Sojadrank: het beste alternatief voor koemelk qua voedingswaarde
Qua voedingswaarde is sojadrank de beste vervanger van koemelk onder de beschikbare plantaardige alternatieven. Het gehalte aan eiwitten en essentiële aminozuren is namelijk vergelijkbaar is met dat van koemelk. Eet wel maar een sojaproduct per dag, vanwege de onzekerheden rond isoflavonen.
Sojadrank: aanbevelingen voor de consumptie
- Kies sojaproducten zonder toegevoegde suikers. Lees hiervoor de ingrediëntenlijst.
- Alle plantaardige alternatieven zijn verrijkt met vitaminen en mineralen (inclusief calcium), met uitzondering van biologische producten, die wettelijk niet verrijkt mogen zijn. Kies je voor niet-verrijkte (biologische) plantaardige alternatieven? En eet je weinig of geen zuivelproducten (om medische of ideologische redenen)? Dan zit er calcium in bepaalde groenten (snijbieten, broccoli, groene kool, prei, enz.) en ook in bepaalde soorten water (Hépar of Contrex).
- Het lichaam neemt het calcium uit zuivelproducten echter beter op dan uit andere voedingsmiddelen.
- De Nutri-Score wordt momenteel aangepast voor dranken. Het zal in de toekomst makkelijker zijn om een onderscheid te maken tussen gezoete en ongezoete versies. Een product dat een Nutri-Score B had, zal in de toekomst een Nutri-Score C kunnen hebben als het suiker bevat.
Hoe kies je je plantaardige drank?
Om je te helpen de plantaardige drank te kiezen die het best bij je past, hebben we een koopgids opgesteld op basis van een analyse van een honderdtal producten die verkrijgbaar zijn bij Delhaize, Carrefour, Colruyt, Albert Heijn, Lidl, Aldi, BioPlanet, Intermarché, Jumbo en Cora.