Griepvaccin? Enkel aangeraden voor risicogroepen
Meer dan ooit raden de overheid en gezondheidsexperts aan om je te laten vaccineren tegen griep. Met het oog op het beheer van de COVID 19-epidemie zou een ernstige griepgolf en een overbezetting van de ziekenhuisbedden voor grote problemen kunnen zorgen. Maar wie moet zich nu wel of niet laten vaccineren?
Een gewone seizoensgriep is voor gezonde personen relatief onschuldig, maar kan bij ouderen, zwangere vrouwen en zieke mensen gevaarlijke complicaties veroorzaken. Om extra ziekenhuisopnames in tijden van corona te vermijden, raadt onze overheid risicopersonen aan zich te laten vaccineren tegen griep. Maar zelfs mét vaccin blijven andere voorzorgsmaatregelen, zoals goede handhygiëne, deze herfst en winter absoluut noodzakelijk.
Griep in tijden van corona
Dit jaar wil de Hoge Gezondheidsraad meer dan ooit dat risicopersonen zich laten vaccineren om de bezetting van ziekenhuisbedden potentieel te verminderen, mocht het griepseizoen samenvallen met een coronagolf. De meest voorkomende complicatie van griep is longontsteking. Het risico daarop is het grootst bij chronisch zieken en 65-plussers. Daarom kan een jaarlijkse griepvaccinatie voor hen nuttig zijn.
Voor gezondheidswerkers is vaccinatie belangrijk enerzijds om patiënten indirect te beschermen, anderzijds om zichzelf te beschermen en de eigen beschikbaarheid op de werkvloer te garanderen in het geval van een nieuwe coronagolf.
Het griepvaccin kan ook het risico op gelijktijdige besmetting met COVID-19 en griep, waarover op dit moment nog maar weinig geweten is, verminderen.
Voorrang aan bepaalde doelgroepen
- Personen met een risico op complicaties, zoals zwangere vrouwen, chronisch zieken, 65-plussers, personen die verblijven in een instelling, kinderen ouder dan zes maanden onder langdurige aspirinetherapie;
- Personeel uit de gezondheidssector;
- Personen die onder één dak wonen met personen met een risico op complicaties of kinderen jonger dan zes maanden.
Daarnaast noemt de Raad het zinvol om alle personen tussen 50 en 65 jaar (categorie B) te vaccineren, zelfs als ze niet aan een risicoaandoening lijden. Naast het risico dat ze griepcomplicaties ontwikkelen door hun leeftijd, bestaat er immers ook één kans op drie dat ze roken, excessief drinken en/of zwaarlijvig zijn, factoren die het risico op complicaties verder verhogen.
Voor wie niet tot bovenstaande risicogroepen behoort, is de meerwaarde van het griepvaccin niet aangetoond. Sowieso kunnen zulke mensen pas na 15 november een vaccin krijgen, op voorwaarde dat er dan nog steeds voldoende vaccins beschikbaar zijn nadat deze eerst aan de risicogroepen werden afgeleverd.
Geen 100 % bescherming
Het griepvaccin is vrij veilig. De meeste bijwerkingen zijn lokaal en van voorbijgaande aard: de plaats van de injectie voelt pijnlijk aan, ziet rood en wat gezwollen … Andere neveneffecten zijn zeldzaam en gewoonlijk goedaardig, zoals hoofdpijn of koorts.
Het vaccin wordt het best tussen 15 oktober en 15 december toegediend. Doorgaans is het na 10 à 15 dagen werkzaam en beschermt het minstens zes maanden. Toch beschermt het vaccin niet volledig tegen het griepvirus. De griepvirussen die bij de bevolking circuleren veranderen immers in de loop van de tijd. Elk jaar wordt de samenstelling van het vaccin daarom aangepast: enkel die varianten waarvan experts voorspeld hebben dat ze dit griepseizoen het vaakst zouden voorkomen, worden opgenomen. Maar de kans bestaat dat er griepvirussen circuleren die níet in het vaccin zijn opgenomen, temeer omdat griepvirussen snel muteren.
Bovendien worden veel gevallen van wat wij als "griep" definiëren niet werkelijk veroorzaakt door een griepvirus, maar door andere virussen die gelijkaardige symptomen veroorzaken. Tegen deze virussen zal het vaccin uiteraard niet werken.
Hou het gezond
Zelfs wie gevaccineerd is, moet zich daarnaast houden aan de geldende voorzorgsmaatregelen om besmetting te voorkomen. Voldoende bewegen, evenwichtig eten, voldoende afstand houden tot anderen en geregeld de handen wassen is effectief tegen zowel griep als COVID-19 en andere virussen. Draag een mondmasker wanneer afstand niet kan worden gegarandeerd.