Koopgids tandpasta

Wat zit er in een tandpasta?

Tandpasta heeft vijf hoofdbestanddelen.

1. Fluoride is het belangrijkste ingrediënt van een tandpasta. Het is een mineraal dat het glazuur versterkt, waardoor het minder snel slijt en minder wordt aangetast door microben in de mond. Tandpasta voor volwassenen moet tussen 1000 en 1500 ppm (parts per million) aan fluoride bevatten (vermeld op tube of verpakking). De Hoge Gezondheidsraad beveelt 1450 ppm aan voor volwassenen. Voor kinderen tussen twee en zes jaar geldt 1000 à 1450 ppm als streefgehalte, voor peuters tot twee jaar maximaal 1000 ppm.
2. Schuurmiddelen zijn nodig om oppervlakkige aanslag (etensresten, koffie, thee …) op de tanden te verwijderen. Ze bestaan uit heel kleine korreltjes, waarvan de grootte, hardheid en concentratie verschilt van de ene tandpasta tot de andere. Een te sterk schuurmiddel zou het glazuur sneller doen slijten, waardoor de tanden sneller zouden worden aangetast.
3. Smaak-en geurstoffen zoals munt en anijs geven tandpasta’s een frisse smaak. Sorbitol en saccharine zorgen voor een zoete smaak.
4. Vochtbewarende stoffen houden de tandpasta vochtig in de tube, zodat hij vloeibaar blijft.
5. Detergent is nodig om tandpasta te doen schuimen. Zo verspreidt hij zich makkelijker over alle tanden. 

Verder bevat tandpasta ook kleur- en bewaarmiddelen. Bijna alle tandpasta’s bevatten minstens één allergeen, wat weliswaar enkel een probleem is voor mensen met een overgevoeligheid. Enkel Signal Integral 8 complet is volledig allergeenvrij.

Negen tandpasta’s bevatten natriumlaurylsulfaat, een stof die de genezing van mondzweertjes of aften verhindert, maar dat maakt enkel uit als je geregeld last hebt van aften.

In onze test bevat geen enkele tandpasta stoffen die het hormonaal systeem verstoren.

Moet ik mij zorgen maken over titaniumdioxide?

De meeste tandpasta’s bevatten ook kleine hoeveelheden titaniumdioxide (E171 of CI77891), een kleurstof die je tandpasta witter maakt. Uit onderzoek bij ratten is gebleken dat de inademing ervan in grote hoeveelheden tot kanker kan leiden. EFSA, de Europese autoriteit voor de voedselveiligheid, concludeerde dat het risico van genotoxiciteit (effecten op DNA) door inname van titaniumdioxide niet kan worden uitgesloten. De Europese Commissie heeft het gebruik van titaniumdioxide in voeding daarom verboden vanaf 8 augustus 2022.

Tandpasta valt echter onder de wetgeving op cosmetica, niet onder die op voeding. Het is immers niet de bedoeling om tandpasta in te slikken, maar om het uit te spuwen en daarna met water te spoelen. Europa onderzoekt momenteel de veiligheid van titaniumdioxide in cosmetica. De resultaten worden in het voorjaar van 2023 verwacht.

In onze test vonden we alvast geen tandpasta’s zonder titaniumdioxide van goede kwaliteit. Omdat een goede tandhygiëne ook belangrijk is voor onze gezondheid en omdat de hoeveelheid titaniumdioxide die je via tandpasta binnen krijgt miniem is, bestraffen wij de aanwezigheid van titaniumdioxide in tandpasta’s voorlopig niet in onze testen.

De mogelijke gezondheidsrisico’s van het inslikken van titaniumdioxide via tandpasta wegen voor ons momenteel dus niet op tegen de voordelen van een goede tandpasta.  We verwachten wel dat meer en meer firma’s in de nabije toekomst kwaliteitsvolle alternatieven zonder titaniumdioxide op de markt zullen brengen. Wij zullen bij onze volgende test ons standpunt herevalueren en hierbij ook rekening houden met het toekomstige advies van Europa. 

Waarop moet ik letten bij de aankoop van een tandpasta?

Een goede tandpasta moet genoeg fluoride bevatten, verwijdert tandplak en vlekken, en doet dat allemaal zonder het tandglazuur te beschadigen.

• Koop steeds een tandpasta met voldoende fluoride. Fluoride is het belangrijkste ingrediënt van een tandpasta. Het is een mineraal dat het glazuur versterkt, waardoor het minder snel slijt en minder wordt aangetast door microben in de mond. We spreken van het totale en het beschikbare fluoride.
  • Het totale fluoride wordt vermeld op het etiket (op de tube of op de verpakking). Een tandpasta mag volgens de cosmetica wetging niet meer dan 1500 ppm (parts per million) aan fluoride bevatten. Hoger dan 1500 ppm is wettelijk niet toegelaten. Vooral voor kinderen, die weleens wat tandpasta inslikken, zijn zulke gehaltes riskant omdat ze fluorose of tandverkleuring kunnen veroorzaken. Twee producten (Apivita en Elmex anti cariës professional) kregen op dit vlak een lage score omdat ze meer dan 1500 ppm totale fluoride bevatten.
  • Het beschikbare fluoride is het fluoride dat vrij is en niet gebonden is met andere ingrediënten in de tandpasta. Het beschikbare fluoride bindt aan het glazuur en beschermt op deze manier tegen gaatjes. Volgens de Hoge Gezondheidsraad is het (beschikbare) fluor van 1450 ppm ideaal voor volwassenen. Omdat we in het labo konden vaststellen dat de beschikbare fluoride vaak lager ligt dan het totale fluoridegehalte en dus de aanbevolen 1450 ppm niet haalt, vinden we dat ook dat cijfer van beschikbaar fluoride thuishoort op het etiket. Enkel dan kun je zelf in één blik zien of een tandpasta je beschermt tegen tandbederf of niet.
  • Een tandpasta zonder fluoride raden we af.

• Daarnaast moet een tandpasta dus ook goed reinigen, zonder daarbij al te agressief te werk te gaan. Geen enkele tandpasta uit onze test bleek een vlekkenkampioen, al scoorde iets meer dan de helft wel gewoon goed.
• Van de 17 door ons geteste producten schuurden er zes te hard. Eén daarvan, namelijk die van Oral-B, zelfs héél hard. Alhoewel die nog binnen de wettelijke waarden liggen, wordt hiervan helaas niets op het etiket vermeld. Test-Aankoop zou graag op het etiket lezen hoe schurend een tandpasta is: licht, medium of (zeer) hard. Zo kun je tenminste zelf kiezen en overleggen met je tandarts

Hoeveel kost mijn tandpasta?

De meeste tandpasta's uit onze test worden via verschillende verkoopkanalen verkocht zoals bijvoorbeeld supermarkten, drogisterijen of (para)farmacieën. Slechts enkele zijn slechts via één weg te verkrijgen. De prijzen hieronder zijn daarom berekend op basis van de verschillende producten die je in ieder verkoopkanaal terugvindt.

Voor de beste van onze test, Aquafresh, betaal je € 1,89/product (€25,2/liter). De tandpasta 365 van Delhaize moet slechts een klein beetje onderdoen qua kwaliteit, maar kost wel aanzienlijk minder: € 0,75/tube (€ 6/liter). Het is daarmee het tweede goedkoopste product uit onze test.

Anderzijds zien we dat enkele van de duurdere producten uit deze test onderaan de ranking eindigen. Dat bewijst eens te meer dat prijs geen indicatie is van de kwaliteit.

Wat zijn de tips voor een goede tandhygiëne?

Tandpasta is maar een klein deeltje van de totale tandhygiëne. Al koop je de duurste tandpasta, hij haalt niets uit als je deze poetstips niet volgt.

Poets je tanden na de maaltijd. Poets je tanden elke dag twee of drie keer, en dat telkens twee minuten lang. Slik niet te veel tandpasta in.

 

Ga naar de tandarts. Laat je gebit één of twee keer per jaar controleren op tandbederf.

 

Beperk suikers. Eet zo min mogelijk suikergoed tussen de maaltijden. Ook gesuikerde dranken vermijd je beter.

 

Creëer goede gewoontes. Prent je kinderen in dat ze hun gebit moeten verzorgen en geef het goede voorbeeld. Jong geleerd is oud gedaan.

 

Poets ze correct. Elektrisch of manueel maakt weinig verschil, maar gebruik bij voorkeur een soft of medium borstel. Reinig alle delen van de tand én de tandvleesrand.

 

Reinig de spleten tussen de tanden. Doe dat minstens drie keer per week met een flosdraad, tandenstoker of borsteltje.