Hoe kun je minder belastingen betalen?

Inleiding

Wil je net als iedereen minder belastingen betalen? Zorg er dan voor dat je alle fiscale voordelen benut waarvoor je in 2023 in aanmerking komt. Zeker nu omdat het ministerie van Financiën heeft aangekondigd dat sommige ervan vanaf 2024 dreigen te verdwijnen.

In dit artikel zetten we een aantal uitgaven op een rijtje die je dit jaar nog kunt maken om een belastingvoordeel te genieten op je belastingaangifte in 2024. Maar let op: de beloofde belastingverminderingen vertalen zich niet altijd in een belastingvoordeel.

Uitgaven en acties die recht geven op een belastingvermindering

Kinderopvang

Kinderopvangkosten (erkende crèche, buitenschoolse opvang, professionele thuisopvang voor zieke kinderen, enz.) geven recht op een belastingvermindering per dag opvang en per kind (vóór de 14de verjaardag van het kind, of de 21ste verjaardag als het kind een zware handicap heeft).

• Deze vermindering bedraagt in principe 45 %: in 2023 kunnen de aftrekbare kosten oplopen tot maximaal 15,70 euro per dag opvang per kind, wat een nettovoordeel van 7,06 euro oplevert.
• Voor een alleenstaande ouder met een laag inkomen (minimaal 3 820 euro netto beroepsinkomen en een totaal belastbaar inkomen van maximaal 22 270 euro) kan deze vermindering oplopen tot 75 %: ze komt neer op een nettovoordeel van maximaal 11,77 euro per dag opvang per kind.

Deze belastingvermindering is echter niet van toepassing op de kosten voor maaltijden en lidgelden voor jeugdbewegingen, noch op de annuleringskosten voor opvang, noch op toeslagen voor onaangekondigde of laattijdige afwezigheden, noch op boetes voor een laattijdige betaling.

Weet ook:

• Voor feitelijk samenwonenden is het de ouder die het kind fiscaal ten laste heeft die de kosten mag aangeven, ook al heeft die ouder ze niet zelf gemaakt. Het is voldoende dat het fiscaal attest voor de kinderopvangkosten op zijn of haar naam staat.
• Alleenstaande ouders met een laag inkomen moeten soms weinig of geen belasting betalen, dus de extra vermindering (tot 30 %) levert weinig of geen belastingvoordeel op. In dit geval wordt de belastingvermindering in de vorm van een terugbetaalbaar belastingkrediet toegekend.
• Voor gehuwde koppels of wettelijk samenwonenden waarbij een van de partners in het buitenland werkt, valt een deel van het belastingvoordeel weg door de automatische verdeling tussen beide ouders en omdat een deel van het belastingvoordeel van vrijgestelde buitenlandse inkomsten wordt afgetrokken. Feitelijk samenwonenden hebben dit probleem niet. Zij worden niet getroffen door deze automatische verdeling en kunnen de voor hen meest voordelige oplossing kiezen.

Onze tips

Weet dat er met de datum van de betaling van de kosten rekening wordt gehouden en niet met de datum van de factuur of van de opvang: betaal zoveel mogelijk facturen in 2023 zodat je al zoveel mogelijk kosten in je belastingaangifte van 2024 kunt aangeven.

Dienstencheques

Elke Belg kan jaarlijks maximaal 500 dienstencheques bestellen. Dit loopt op tot 1 000 exemplaren voor een gezin en tot 2 000 voor eenoudergezinnen, mensen met gehandicapte kinderen, gehandicapte personen en bejaarden die een uitkering ontvangen.

De aankoopprijs per dienstencheque is 9 euro voor de eerste 400 cheques (800 voor een gezin) en 10 euro voor de daaropvolgende cheques. Voor eenoudergezinnen, mensen met gehandicapte kinderen, gehandicapte personen en ouderen die een uitkering ontvangen, kosten alle cheques 9 euro.

Het belastingvoordeel van dienstencheques is beperkt en verschilt per gewest:

• In het Vlaams Gewest

De uitgaven voor dienstencheques geven recht op een belastingvermindering van 20 % van de kostprijs van de cheque. Voor fiscaal aftrekbare dienstencheques betaal je dus maar 7,2 euro in plaats van 9 euro.

In 2023 zijn uitgaven die recht geven op de vermindering beperkt tot 1 720 euro (inclusief de kosten van dienstencheques en PWA- en wijk/werk-cheques). Dit betekent dat je 191 dienstencheques moet aankopen om het maximum te bereiken.

• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest volgt dezelfde regeling als Vlaanderen, maar de belastingvermindering bedraagt slechts 15 %.

• In het Waals Gewest

Je hebt recht op een belastingvermindering van 10 % op de eerste 150 aangekochte dienstencheques. Dit komt neer op een vermindering van 0,90 euro per cheque, dus een maximaal jaarlijks belastingvoordeel van 135 euro per gebruiker.

Onze tips

Ben je een koppel? En heb je het maximaal aantal fiscaal aftrekbare cheques in jouw gewest bereikt? Dan is het fiscaal interessant om de volgende cheques op naam van je partner te bestellen (die zich dan ook als aparte gebruiker moet registreren en dus een eigen gebruikersovereenkomst moet sluiten). Zo kan hij of zij op zijn beurt een belastingvermindering genieten op deze dienstencheques.

Bereken tegen het einde van het jaar hoeveel dienstencheques je nog kunt kopen in 2023 om het fiscaal plafond te bereiken en geniet ten volle dit belastingvoordeel wanneer je je inkomstenbelasting voor 2023 betaalt. Vergeet niet dat dienstencheques 12 maanden geldig zijn.

Weet dat het deel van de belastingvermindering dat niet kan worden aangerekend, wordt omgezet in een belastingkrediet, zodat mensen die weinig of geen belasting betalen ook het volledige voordeel genieten.

Giften

Giften geven recht op een belastingvermindering van 45 %. Je moet ze wel aan erkende instellingen geven en ze moeten minimaal 40 euro per instelling bedragen - een bedrag dat je niet in één keer moet betalen.

Hou er rekening mee dat het totale bedrag aan giften niet hoger mag zijn dan 10 % van het totale belastbare inkomen van een belastingbetaler.

Onze tips

 Denk je erover om een gift te doen aan een goed doel? Doe het nog dit jaar zodat je het belastingvoordeel kunt genieten wanneer je de belastingen op je inkomsten van 2023 worden verrekend.

Rechtsbijstandverzekering

Deze belastingvermindering geldt alleen voor specifieke individuele rechtsbijstandverzekeringen die aan bepaalde minimumvoorwaarden voldoen. Het is dus niet van toepassing op het luik rechtsbijstand van je auto-, gezins- of woningverzekering.

Je mag maximaal 310 euro aan betaalde premies in 2023 aangeven en de belastingvermindering bedraagt 40 % van het aangegeven bedrag, dus maximaal 124 euro.
Weet dat dit een belastingvermindering is: als je weinig of geen belasting moet betalen, krijg je weinig of geen belastingvermindering.

Onze tips

Volgens de plannen van de minister van Financiën zou deze belastingvermindering, die pas enkele jaren geleden is ingevoerd, kunnen worden afgeschaft voor de premies die vanaf 1 januari 2024 worden betaald. Profiteer er nog een laatste keer van.

Individuele levensverzekering

In 2023 geven premies van een individuele levensverzekering recht op een belastingvermindering van 30 % op een maximumbedrag van 2 350 euro.

• Je maximale premie die recht geeft op een belastingvermindering zal als volgt worden bepaald: 176,40 euro + 6 % van je netto belastbaar inkomen, tot een maximum van 2 350 euro.
• Personen met een netto belastbaar inkomen van meer dan 36 266 euro bereiken dit maximum van 2 350 euro in elk geval.

Hou er rekening mee dat de maximale premie die recht geeft op een fiscaal voordeel sterk kan worden beperkt - of zelfs teniet kan worden gedaan - door de fiscale aftrekmogelijkheden van je hypotheeklening voor je woning. Deze premies worden namelijk vaak in hetzelfde mandje geplaatst met de kosten van het krediet en de premies van de schuldsaldoverzekering. Zo wordt het mandje volledig gevuld met kredietkosten en is er geen ruimte meer voor een fiscaal voordeel met de premies van een individuele levensverzekering. Heb je toch een krediet met belastingvoordeel? Doe dan eerst een simulatie of je premies een fiscaal voordeel zullen opleveren.

• In het Vlaams Gewest: Als de geïntegreerde Vlaamse woonbonus van toepassing is (leningen vanaf 2016), is deze cumul in één mandje niet van toepassing en heb je nog steeds recht op de volledige belastingvermindering voor premies van een individuele levensverzekering. Het belastingvoordeel voor nieuwe leningen is sinds 2020 afgeschaft, dus dit probleem van cumul doet zich in deze gevallen ook niet voor.

• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Hypotheekleningen komen sinds 2017 niet meer in aanmerking voor belastingvoordeel.

• In het Waalse Gewest: Als de Waalse wooncheque van toepassing is (leningen vanaf 2016), is deze cumul in één mandje niet van toepassing en heb je nog steeds recht op de volledige belastingvermindering voor premies van een individuele levensverzekering.

Voor tweede verblijven is de federale overheid bevoegd: als de lening voor je tweede woning een fiscaal voordeel oplevert (terugbetaling kapitaal en de premie van de schuldsaldoverzekering), kan het bijkomende belastingvoordeel dat gelinkt is aan de premie voor een gewone individuele lening worden beperkt of zelfs volledig worden afgeschaft. Weet dat nieuwe leningen voor een tweede verblijf die worden aangegaan vanaf 2024 geen fiscaal voordeel meer zullen geven via de kapitaalaflossingen en de premie van de schuldsaldoverzekering.

In tegenstelling tot pensioensparen, komen premies van een individuele levensverzekering wel in aanmerking voor een belastingvermindering na de leeftijd van 64 jaar. Maar let op: op die leeftijd bestaat het inkomen meestal alleen uit het pensioen en betaal je vaak geen belastingen. Deze belastingvermindering houdt dus mogelijk geen voordeel meer in.

Voorbeelden:

• Ronny heeft slechts een pensioen van 16 000 euro en betaalt dus geen belastingen: de premie van 1 200 euro voor zijn individuele levensverzekering levert hem een belastingvoordeel van 0 euro op.
• Rudy heeft hetzelfde pensioen, maar heeft ook een bescheiden tweede verblijf (kadastraal inkomen van 500 euro). Met de premie van 1 200 euro krijgt hij een belastingvoordeel van ongeveer 300 euro per jaar.

Onze tips

 Het is nog niet te laat om belastingvoordeel te genieten door te storten voor een individuele levensverzekering. Er is misschien zelfs nooit een beter moment geweest om een contract te sluiten: volgens de plannen van de minister van Financiën Vincent Van Peteghem zou het belastingvoordeel dat verbonden is aan premies voor een individuele levensverzekering worden afgeschaft voor contracten die vanaf 1 januari 2024 worden gesloten.

Pensioensparen

Stortingen voor een pensioenspaarfonds of een pensioenspaarverzekering geven recht op een belastingvermindering. Je kunt er ten vroegste mee beginnen vanaf de leeftijd van 18 jaar en storten tot de leeftijd van 64 jaar: bijdragen die worden gestort in het jaar waarin je 65 jaar wordt, komen dus niet meer in aanmerking voor een belastingvoordeel.

Je kunt kiezen tussen twee fiscale plafonds:

• Het standaardbedrag: 990 euro, dat recht geeft op een belastingvermindering van 30 %, dus een maximaal fiscaal voordeel van 297 euro.
• De verhoogde storting (om extra pensioenkapitaal op te bouwen): 1 270 euro, die recht geeft op een belastingvermindering van 25 %, d.w.z. een maximaal belastingvoordeel van 317,5 euro. Je moet je pensioenspaarinstelling uitdrukkelijk op de hoogte brengen van je keuze voor een verhoogde storting.

Let wel: Volgens de plannen van de minister van Financiën zou het belastingvoordeel voor de verhoogde storting vanaf 2024 kunnen worden afgeschaft.

Weet wel:

• Je kunt niet tegelijkertijd in hetzelfde jaar de belastingvermindering genieten voor pensioensparen en de belastingvermindering voor de aankoop van aandelen van je werkgever. De aankoop van aandelen geeft je recht op een belastingvermindering van 30 % op een maximumbedrag van 780 euro.
• Betaal je geen of te weinig belastingen (bijvoorbeeld omdat je inkomen te laag is)? Dan geniet je geen of nauwelijks belastingvermindering via pensioensparen.
  
  Stel, je hebt een beperkt inkomen en meerdere kinderen, en je betaalt geen belastingen. Als je besluit om 990 euro in je pensioensparen te storten, zal je voordeel, gezien het feit dat het bedrag van de vermindering niet hoger kan zijn dan het bedrag van je belasting, 0 euro zijn, terwijl het in theorie 297 euro zou moeten bedragen.

Onze tips

Kies je voor de verhoogde storting? Stort dan meer dan 1 188 euro, anders kan het belastingvoordeel lager uitvallen dan wanneer je had gekozen voor een standaard storting van maximaal 990 euro.

Vergeet niet om op tijd over te schrijven voor het inkomstenjaar 2023. De storting moet uiterlijk 31 december op de pensioenrekening zijn gestort, anders zal er geen rekening mee worden gehouden in je aangifte van 2024, maar pas in de volgende aangifte.

Heb je een laag inkomen en betaal je weinig belastingen? Dan is het vaak moeilijk om in te schatten hoeveel je over het hele jaar zult winnen en of het fiscaal voordelig is om geld in pensioensparen te steken. Om je fiscale situatie in te schatten, kun je altijd de belastingaangifte van het vorige jaar raadplegen.

Laadstation (uni- of bidirectioneel)

Sinds september 2021 werd een tijdelijke belastingvermindering (30 % in 2023) ingevoerd voor de plaatsing van een laadstation aan de woning, voor elektrische voertuigen door particulieren (zowel huurders als eigenaars). Er bestaan twee soorten, met verschillende plafonds.

• Voor de aankoop, de plaatsing en de keuring van een slim laadstation dat alleen gebruikmaakt van groene energie: het bedrag waarop de belastingvermindering wordt berekend is beperkt tot 1 750 euro, wat een maximum voordeel geeft van 525 euro in 2023.
• Voor de aankoop, de plaasting en de keuring van een bidirectioneel laadstation (elektriciteit stroomt in beide richtingen, van de auto naar de woning en omgekeerd): aangezien dit soort station veel duurder is, is het bedrag waarop de belastingvermindering wordt berekend hoger, tot een maximum van 8 000 euro. Dit komt neer op een maximaal voordeel van 2 400 euro in 2023.

Let wel: in 2024 zal deze belastingvermindering slechts 15 % zijn (in plaats van 30 %), tot 31 augustus 2024.
Weet ook dat als je weinig of geen belasting moet betalen, de kans groot is dat je niet of nauwelijks de belastingvermindering geniet die aan deze uitgaven verbonden is.

Onze tips

De vermindering daalt vanaf 2024 van 30 % naar 15 %: doe deze investering in 2023 om te profiteren van het grotere fiscaal voordeel.

• Voor het laadstation daalt het maximale voordeel van 525 euro in 2023 naar slechts 262 euro in 2024.
• Voor het bidirectionele laadstation daalt het maximale voordeel van 2 400 euro in 2023 naar slechts 1 200 euro in 2024.

Elektrische voertuigen

Koop je in 2023 een nieuw elektrisch voertuig? Dan heb je recht op een belastingvermindering van 15 %, op voorwaarde dat de aankoopfactuur een specifieke belastingclausule bevat.

• Voor de aankoop van een elektrische moto of een elektrische driewieler met een maximumsnelheid van meer dan 45 km/u dat twee of meer personen kan vervoeren: het bedrag waarop de belastingvermindering wordt berekend, is beperkt tot 3 140 euro.
• Voor de aankoop van een elektrische vierwieler voor ten minste twee personen en die leeg maximaal 400 kg weegt (550 kg voor voertuigen die worden gebruikt om goederen te vervoeren), exclusief het gewicht van de batterijen: de belastingvermindering bedraagt maximaal 5 150 euro.

Let wel:

• Deze korting op voertuigen met vier wielen geldt NIET voor personenauto's.
• De vermindering geldt voor motorvoertuigen die moeten worden ingeschreven bij de DIV en waarvoor een rijbewijs A of B vereist is.
• Voor gehuwde koppels en wettelijk samenwonenden geldt dat als een van de partners aan de andere kant van de grens werkt, een deel van het voordeel verloren gaat door de automatische verdeling van het voordeel tussen de twee partners.

Onze tips

2023 kan misschien het laatste jaar zijn waarin je deze belastingvermindering kunt genieten: de minister van Financiën heeft aangekondigd dat hij deze belastingvermindering vanaf 2024 zou afschaffen. Dit is dus het moment om ervan te profiteren.

Aanhoudende discriminatie

Zoals we al meermaals hebben aangegeven, verdeelt de fiscus bij gehuwde koppels en wettelijk samenwonenden bepaalde uitgaven tussen de twee partners volgens het inkomen van elke partner. Als een van de partners in het buitenland werkt en vrijgestelde buitenlandse inkomsten heeft, gaat een deel van het belastingvoordeel verloren door de automatische verdeling van het voordeel.

Dit is discriminerend in vergelijking met feitelijk samenwonenden, die dit probleem niet ervaren. De Belgische overheid werd al meermaals op het matje geroepen (de overheid kwam enkel tussenbeide voor de belastingvrije som voor kinderen ten laste), maar blijft zich doof houden. Dit geldt voor schenkingen, kinderopvangkosten, nieuwe elektrische voertuigen en adoptie.

Betaal nog minder belastingen

We hopen dat je met ons advies wat kunt besparen op je belastingaangifte voor 2024. Weet ook dat de belastingverminderingen die we hebben vermeld niet alleen je belasting verlagen, maar ook de extra gemeentebelasting die je betaalt.

Dus als een belastingvermindering je een voordeel van 200 euro oplevert, is dat een bedrag waarop je geen gemeentebelasting moet betalen. Het totale voordeel hangt dus af van de gemeente waar je op 1 januari van het belastingjaar woont. Dus voor een gemeente waar de extra gemeentebelasting 7 % is, kun je een extra belastingvoordeel van 7 % van 200 euro bijtellen, of 14 euro. Dat is altijd mooi meegenomen, toch?

Besef je, na het lezen van dit artikel, dat je een belastingvermindering bent vergeten te vermelden op je vorige belastingaangifte? Je kunt een bezwaar indienen of een ontheffing van ambstwege aanvragen.